Twierdza srebrnogórska III. Miasteczko i fortyfikacje to trzecia, ostatnia publikacja w ramach serii prac, będąca zbiorem referatów wygłoszonych w większości podczas III Srebrnogórskiej Konferencji Historycznej, która odbyła się w Srebrnej Górze w październiku 2009 r. Tym razem, zgodnie z tytułem, większą uwagę poświęcono historii i problemom samego miasteczka jako interesującego przykładu rozmaitych dziejów jednej z niewielkich śląskich miejscowości.

Praca składa się z 22 artykułów poruszających zróżnicowane zagadnienia. Z obiektywnych przyczyn ich tytuły nie zostaną tu wymienione. Wszystkie teksty zostały zestawione w dwóch blokach tematycznych. Pierwszy dotyczy dziejów miasta i obejmuje 14 referatów, drugi natomiast traktuje o historii twierdzy i w jego ramach opublikowano 8 artykułów. Większa część prac omawia nowe zagadnienia, wykorzystując do tego celu mało znane materiały źródłowe, a także literaturę.

Zadania opracowania całej publikacji kolejny już raz podjęli się Tomasz Przerwa i Grzegorz Podruczny – redaktorzy naukowi tomu. Czytelnikom interesującym się historią Śląska są to zapewne znane nazwiska. T. Przerwa obecnie jest pracownikiem naukowym Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego. W jego dorobku naukowym znajduje się wiele pozycji dotyczących dziejów Śląska1. Drugi redaktor publikacji – G. Podruczny aktualnie pracuje w Collegium Pollonicum w Słubicach. Jest znawcą śląskiej architektury obronnej oraz wybranych zagadnień historii wojskowej tej części Polski, a także autorem lub redaktorem kilkunastu pozycji i artykułów naukowych2.

Artykuły prezentują ogólnie wysoki poziom merytoryczny, natomiast wspomniana już rozległość tematyczna sprawia, że z pewnością każdy Czytelnik odnajdzie interesujące go zagadnienia, gdyż chronologicznie zakres poruszanych kwestii rozciąga się od okresu późnego średniowiecza, aż po czasy współczesne. Wszystkie teksty opatrzono stosownymi przypisami, czasami niezwykle obszernymi (jak w artykule na s. 184-203).

Wartościowym uzupełnieniem zawartości publikacji jest materiał ilustracyjny, szczególnie w postaci schematów (których część została przez autorów samodzielnie opracowana) oraz współczesnych, a zwłaszcza archiwalnych fotografii. Wiele danych zaprezentowano w postaci czytelnych tabel i wykresów.

Redaktorzy naukowi tomu dobrze wywiązali się ze swojego zadania. Poszczególne artykuły są opracowane w sposób jednolity, dzięki czemu publikacja dobrze prezentuje się jako całość. Oprócz swoich zasadniczych zadań brali także udział w tłumaczeniu na język polski dwóch obcojęzycznych tekstów. Jedynym zarzutem, który można sformułować wobec pracy redakcyjnej, jest brak sumarycznej bibliografii wszystkich wykorzystanych w artykułach źródeł i opracowań, zwłaszcza w przypadku, że zabrakło oddzielnych dla każdego z tekstów spisów literatury przedmiotu.