Przyzwyczailiśmy się już do kryminałów. W większości wyglądają podobnie. Pełno w nich nowoczesnej technologii i metod działań na niej opartych. Dzielni policjanci przy użyciu swego wyspecjalizowanego ekwipunku zasilanego bateriami słonecznymi, wykorzystują satelity do namierzania przebiegłego złoczyńcy, który za pomocą ultranowoczesnego sprzętu zdobywa tajne informacje. Nikogo to już nie dziwi. Jak jednak wykryć szpiega... w starożytności?

W podróż do roku 430 p.n.e zabiera nas Jakub Szamałek w swoim debiucie "Kiedy Atena odwraca wzrok". Znikają helikoptery i broń służb specjalnych. Jest tylko niespokojna atmosfera zagrożonego miasta i Leochares, który musi się zmierzyć z zadaniem - musi namierzyć szpiega, oraz nie dopuścić do upadku Aten. Woń prochu i spalin zastąpiona jest przez delikatny zapach oliwek, bądź smród zapuszczonych uliczek, pełnych prostytutek, oraz chłopców do towarzystwa.

Oprócz wątku kryminalnego, autor świetnie przedstawił obyczajowość i ówczesny stan wiedzy. Spotkamy się więc np. z teorią na temat histerii u kobiet, która to przez długi czas funkcjonowała w świadomości społecznej. Fabuła oparta jest na historycznych wydarzeniach, poprzeplatanych autorskimi wytworami umysłu, czyli po prostu fikcją, acz wcale nie nierealną. Całość tworzy świetny duet, połączenie przyjemnej beletrystyki, z pożytecznymi faktami, które warto zapamiętać. Przez całą powieść przewijają się rzeczywiste postaci, oraz miejsca. Nie trzeba ich wszystkich znać - autor wyręczył nas w mozolnym przeszukiwaniu internetu i zamieścił wszelkie niezbędne informacje z tyłu książki. Wystarczy zajrzeć. Kolejny plus dla Jakuba Szamałka należy się za język. Przed sięgnięciem po książkę, obawiałem się, że posłuży się wzniosłym, stylizowanym językiem, a dialogi bohaterów będą przypominać przesadnie egzaltowaną sztukę teatralną. Na szczęście było inaczej. Postacie posługują się językiem naturalnym, prostym, a nadmiar emocji wyrażają w sposób najbardziej akuratny, czyli rzucając tzw. mięsem.

We wstępie autor wyraża nadzieję, że przedstawiona starożytność będzie jednocześnie ciekawa i egzotyczna. Co więcej, dosyć nieodpowiedzialnie pozostawia ocenę tego właśnie mi - lubiącemu pozrzędzić czytelnikowi. Jako pasjonat starożytności i kryminałów, ale także jako zrzędzący czytelnik, mogę szczerze odpowiedzieć: - Udało się Panie Jakubie.

Szymon Sonik