Prof. Stanisław Żerko - polski historyk specjalizujący się w stosunkach międzynarodowych, w niniejszym opracowaniu postawił sobie za cel zbadania stosunków polsko-niemieckich w latach 1938-1939.

Prócz wstępu, książka zawiera pięć rozdziałów od zawarcia traktatu przyjaźni przez Polskę z Niemcami 26 stycznia (jeden z polskich historyków określił jako linia 26 stycznia) po sierpień 1939 poprzedzający wybuch wojny miesiąc później. Po piątym rozdziale zakończenie, bibliografia i indeks osobowy.

Czy prof. Żerko sprostał owemu celowi? Zdecydowanie tak! Dogłębnie spenetrował źródła archiwów polskich i zagranicznych (poza francuskimi), opracowania omawiające zagadnienia sprzężone z tematem pracy, wspomnienia dyplomatów i polityków etc. Za kwerendę należy się uznanie.

Nie należy spodziewać się po tej książce literackiej narracji. Autor podszedł do tematu fachowo. Mimo, że temat porusza teoretycznie wąski wycinek stosunków polsko-niemieckich choćby patrząc od okresu dojścia Adolfa Hitlera do władzy i tak praca jest obszerna. Szczegółowo analizuje początki i ewolucję polityki polskiego rządu sanacyjnego wobec Niemiec jak i próby zapewnienia przez Niemców przyjaznych stosunków z Rzeczpospolitą. Krok po kroku dowiadujemy się o fluktuacjach międzynarodowych, stopniowo zniekształcające relacje sąsiadów. Szczególnie na to wpłynęła kwestia Pomorza Gdańskiego, do którego Niemcy wysunęły swe żądania. Historyk zaznacza, iż Gdańsk był jedynie narzędziem Hitlera do realizacji celu. Poruszane są tu kwestie choćby mniejszości niemieckiej i polskiej, perspektywy mocarstw zachodnich, kuluary europejskiej polityki, znaczenie Ukrainy Zakarpackiej oraz próby mediacji stronnictw jak Japonia czy Watykan w próbie zażegnania scysji polsko-niemieckich.

W książce przeszkadzał mi lekko chaotyczny styl autora w paru momentach. Mam wrażenie, że nieco zmarginalizował znaczenie Rusi Zakarpackiej z perspektywy Becka i dyplomatów polskich. Czy rząd sanacyjny wyolbrzymił jego znaczenie? Być może, ale czytelnik z książki Stanisława Żerki nie dowie się zbyt wiele o tle polskiej polityki wobec mniejszości ukraińskiej na wschodzie. Bynajmniej nie dyskredytuje to pracy profesora. Książka jest nasycona rzetelnymi faktami i fachowym warsztatem historyka, z krytycznym podsumowaniem polityki zagranicznej, zarówno Trzeciej Rzeszy jak i Polski oraz pozostałych państw.

Prof. Stanisław Żerko - polski historyk specjalizujący się w stosunkach międzynarodowych, w niniejszym opracowaniu postawił sobie za cel zbadania stosunków polsko-niemieckich w latach 1938-1939.

Prócz wstępu, książka zawiera pięć rozdziałów od zawarcia traktatu przyjaźni przez Polskę z Niemcami 26 stycznia (jeden z polskich historyków określił jako linia 26 stycznia) po...