Jesień 1918 r. Powoli rozlatuje się przegniły do cna dziwaczny twór o nazwie Austro-Węgry, czemu towarzyszy gnicie - fizyczne i duchowe - głównego bohatera por. Kiekeritza na wschodniogalicyjskim zadupiu. A w zasadzie on już jest trupem, jak jego Austria.

Rzecz cała należycie przepełniona rozpadem, schyłkiem, upadkiem. Oraz śmiercią: i rozważaną, i zadawaną i doznawaną - dla niektórych może nawet ponad miarę - a z Erosem i to męskim związaną. Wielka Wojna wprawdzie się kończy, ale za to inna, choć mniejsza polsko-ukraińska, już czeka za progiem.

Klimaty melancholijno-nostalgiczne, barwy przygaszone, nastroje oczekiwania na Nieznane. Wszystko to dla mnie przepiękne, jak wycyzelowane zdania Autora. Idealnie oddaje to koniec formacji, której zresztą niektórzy wkrótce zaczną żałować- no może nie jej samej, ale tej spokojnej trwałości, którą gwarantowała…

W tej napisanej wyrafinowanym językiem książce (chyba nawet lepszej od równie świetnego ”Króla Obojga Sycylii”) Kuśniewicz - niezależnie jakim był łajdakiem w PRL, donosząc na kolegów pisarzy, m.in. Kisiela czy Jasienicę – jest lepszy, a dokładnie: głębszy, od Josepha Rotha a niemal dorównuje mistrzowskiej „Soli ziemi” Józefa Wittlina, żeby się odnieść do porównywalnych dzieł z tego czasu i tych miejsc…

Wysmakowanej powieści niewiele ustępuje jej ekranizacja Janusza Majewskiego. Film polecam, jest w sieci, ale ma jedną wadę. Gdy upadła nieboszczka Austria, władzę w regionie obejmuje Zachodnioukraińska Republika Ludowa (z którą będziemy zaraz walczyć o Lwów). W książce jest to niemal jasno powiedziane. W filmie (cenzura mocniejsza niż wobec książki - ten czas miał być w PRL nieznany) świadczy o tym wyłącznie błękitno-żółta flaga na budynku dworca. Konia z rzędem temu, kto – wyjąwszy najstarszych – znał te kolory w 1979 r., kiedy film powstał (nb. wybitna tu epizodyczna rola młodego Juliusza Machulskiego) …

Jesień 1918 r. Powoli rozlatuje się przegniły do cna dziwaczny twór o nazwie Austro-Węgry, czemu towarzyszy gnicie - fizyczne i duchowe - głównego bohatera por. Kiekeritza na wschodniogalicyjskim zadupiu. A w zasadzie on już jest trupem, jak jego Austria.

Rzecz cała należycie przepełniona rozpadem, schyłkiem, upadkiem. Oraz śmiercią: i rozważaną, i zadawaną i doznawaną...