Msza za miasto Arras

Daję wysoką notę przez wzgląd na monodram aktora Janusza Gajosa, który w nim wystąpił, Książka bezbłędnie ukazuje ludzkie prywaty, przywary, strach, głupotę, zaslepienie, zazdrość, niewiedzę, choć specjalizuję się w średniowieczu, to utwór jest kolejną cegiełką do mylnego wyobrażenia tej epoki jako ciemnej i zacofanej, bo w wielu dziedzinach tak nie było, ale gdy w grę wchodzi religia Zachodu, religia Braci Starszych i interesy, to zakończenie nie jest dla nikogo zaskoczeniem.

Daję wysoką notę przez wzgląd na monodram aktora Janusza Gajosa, który w nim wystąpił, Książka bezbłędnie ukazuje ludzkie prywaty, przywary, strach, głupotę, zaslepienie, zazdrość, niewiedzę, choć specjalizuję się w średniowieczu, to utwór jest kolejną cegiełką do mylnego wyobrażenia tej epoki jako ciemnej i zacofanej, bo w wielu dziedzinach tak nie było, ale gdy w grę...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Czytałem ją całkiem długo i z początku nie wydawała mi się rewelacyjna, ale druga połowa całkowicie zmieniła moje zdanie. Niektóre przekminy dały mi sporo do myślenia.

Czytałem ją całkiem długo i z początku nie wydawała mi się rewelacyjna, ale druga połowa całkowicie zmieniła moje zdanie. Niektóre przekminy dały mi sporo do myślenia.

Pokaż mimo to

Rzecz o winie i karze. Wątkiem jest pogrom Żydów w mieście Arras; osnową, koniec epoki średniowiecza. Książka jakich wiele, jedynie ze śladami głębi. Przeciętnie dobra.

Rzecz o winie i karze. Wątkiem jest pogrom Żydów w mieście Arras; osnową, koniec epoki średniowiecza. Książka jakich wiele, jedynie ze śladami głębi. Przeciętnie dobra.

Pokaż mimo to

Są pewne utwory literackie, które są ponadczasowe, jak np. sztuki Szekspira, które napisano ponad czterysta lat temu, ale opisane w nich „typy ludzkie” pozostają aktualne. Czasy się zmieniają, ale natura ludzka, zmienia się jednak niewiele.

Andrzej Szczypiorski to pisarz o skomplikowanym i kontrowersyjnym życiorysie. Jeden z recenzentów, ostatnio napisał, że postawa autora w życiu prywatnym, nie powinna wpływać na ocenę jego książek.

„Msza za miasto Arras” to skromna powieść historyczna, ale jakże aktualna w obecnej sytuacji zamętu politycznego na świecie. Powstała 50 lat temu. Autor napisał ją w odpowiedzi na marzec 1968 w Polsce, kiedy w wyniku nagonki antysemickiej, wielu polskich obywateli pochodzenia żydowskiego musiało opuścić swoją ojczyznę, bez możliwości powrotu.

Miasto Arras znajduje się we Francji, a opisane w powieści wydarzenia są fikcyjne. Żyda z Arras oskarżano o rzucenie złego uroku, a on na skutek tych fałszywych pomówień, popełnia samobójstwo. Staje się to początkiem terroru, ”polowania na czarownice”, kiedy Żydzi z Arras oraz inni obywatele zaczynają być prześladowani.

Ten oskarżony Żyd z miasta Arras to symbol. To będzie również Żyd z 1938 roku, z hitlerowskich Niemiec, bity w czasie nocy kryształowej, dwunastolatek, który popełnia samobójstwo, ponieważ nie może znieść hejtu na swoją osobę w internecie, ponieważ czymś się różni od innych dzieci, czy prześladowany Albinos z Afryki. To zawsze będzie ktoś „inny”, to zawsze może być każdy z nas.

Jeśli ktoś nie ma ochoty na czytanie książki to jest przedstawienie teatralne – monodram „Msza za miasto Arras” w wykonaniu i reżyserii Janusza Gajosa, świetnego aktora, o ogromnym doświadczeniu zawodowym, który ma już 81 lat. Niestety widziałam tylko malutkie fragmenty w internecie, nie wiem, czy można gdzieś znaleźć cały spektakl.

Są pewne utwory literackie, które są ponadczasowe, jak np. sztuki Szekspira, które napisano ponad czterysta lat temu, ale opisane w nich „typy ludzkie” pozostają aktualne. Czasy się zmieniają, ale natura ludzka, zmienia się jednak niewiele.

Andrzej Szczypiorski to pisarz o skomplikowanym i kontrowersyjnym życiorysie. Jeden z recenzentów, ostatnio napisał, że postawa autora...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Same założenia powieści są dość proste i oparte na faktach. W Arras, miasteczku słynącym z wyrabiania kobierców, w 1458 roku wybucha zaraza. Miasto za sprawą biskupa Utrechtu zostaje odcięte od świata, a dostawy żywności są małe. W wyniku zarazy, ale też głodu umiera 1/5 mieszkańców. Zaraza wygasa i na pozór wszystko wraca do normy. Jednak trzy lata później wybuchają prześladowania Żydów, procesy o urojone herezje, a pod tym płaszczykiem dokonuje się łupiestwa, porachunki i zwykłe zbrodnie. Płoną stosy z Żydami, czarownicami i zwykłymi obywatelami. Przerywa to przyjazd biskupa Utrecht, który unieważnia wszystkie procesy, błogosławi miasto i mówi znamienne słowa: „Co się stało, nie stało się, a co było, nie było!” Natomiast akcja powieści, jak doszło do tych wypadków, ich przebieg oraz co motywowało mieszkańców do tych działań jest fikcją. Fikcyjne są też główne postacie tego dramatu, Jan, ojciec Albert, jak i inni mieszkańcy. Narratorem jest Jan, który opowiada o tych wydarzeniach z przeszłości będąc już daleko od Arras. Ten bogaty młodzieniec przybył do Arras, aby pobierać nauki u ojca Alberta i po pewnym czasie staje się jego prawą ręką. Ojciec Albert jest duchowym przywódcą tego miasta, jednak nie bierze na siebie odpowiedzialności za to, co się dzieje, gdyż przerzuca władzę na prosty mieszkańców i przez nich może rządzić.” Gdy zapada noc budzą się demony”. Tą nocą dla Arras była zaraza, obudziła demony i obudziła zło dotąd się czające. Zło zaczęło zbierać swoje żniwo. Mimo wygaśnięcia epidemii zło nie wygasło. Zaczęło zadawać pytania, dlaczego właśnie my, kto jest temu winien. Wystarczyło jedno podejrzenie, aby zło wybuchło ze zdwojoną siłą, najpierw atakując Żydów, później szukających wśród swoich domniemanych heretyków, a przy okazji załatwiając swoje prywatne porachunki. Zło rodzi zło i to zło ogarnia coraz szersze kręgi. Widzimy jak ludzie do tej pory spokojni zamieniają się w bestie, mordując i niszczą w imię absurdalnych zasad. A co robi w tym czasie ich ojciec duchowy, uspokaja, czy podjudza. Już tylko ta opowieść jest wspaniałym studium natury ludzkiej i świetnym przykładem psychologii tłumu. Gdyż „Pragnienie jednomyślności (...) wydaje się silniejsze niż pragnienie prawdy. Bo nie z prawdy czerpiemy poczucie naszego bezpieczeństwa, ale ze wspólnoty. Arras jest tym, co nas łączy na dobre i złe. I nic poza Arras nie posiadamy.” Widzimy jak powstaje totalitaryzm.
Jednak jest jeszcze jeden poziom. Autor napisał książkę, jako odpowiedź na wydarzenia 68 roku. Kiedy całą winę za klęski gospodarcze władzy zrzuciły na Żydów, których wypędzono, a później na przeciwników władzy. Na szczęście umieszczając akcję w średniowieczu ominą cenzurę, ale czytelnicy dobrze odczytywali przekaz. Gdyż czy ojciec Albert nie przypomina znanych nam przywódców komunistycznych, które powołują rady ludowe. Ludzi bez wiedzy i przygotowania, którymi łatwo sterować. Teraz wystarczy wskazać wroga, który jest winny ich położeniu, a w imię obłąkańczych zasad zaczną mordować. Na tym polegał nazizm, ale ciągle dzieje się to na świecie. Jak łatwo człowiek daje się zmanipulować, obudzić w nim agresję, gdy nie ważna staje się prawda, ale argumenty jednej grupy. Jednak przerażające są słowa biskupa Utrechtu:” Co się stało, nie stało się, a co było, nie było!” Ciągle to słyszymy, jakby gumką można było wymazać przeszłość, a należy patrzeć tylko w przyszłość. Czy jednak należy zapominać o tym, co się wydarzyło.
Powieść jest genialnym studium władzy, społeczeństwa i pojedynczego człowieka. Została napisana ku przestrodze, ale cały czas jej wymowa jest aktualna.

Same założenia powieści są dość proste i oparte na faktach. W Arras, miasteczku słynącym z wyrabiania kobierców, w 1458 roku wybucha zaraza. Miasto za sprawą biskupa Utrechtu zostaje odcięte od świata, a dostawy żywności są małe. W wyniku zarazy, ale też głodu umiera 1/5 mieszkańców. Zaraza wygasa i na pozór wszystko wraca do normy. Jednak trzy lata później wybuchają...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Są książki, które muszą się niejako "wstrzelić" we właściwy czas. Albo takie, które są generalnie "przeciętne" i nie powalają podczas lektury, ale które trafiają z jakimś cytatem w odpowiednim momencie życia czytelnika i tak "chwytają", że ocena może podskoczyć o gwiazdkę czy dwie.

"Msza za miasto Arras" jest świetnym przykładem takiej książki.

Idealnie wpasowująca się w rzeczywistość pandemii, opowiadająca o lękach, które muszą znaleźć ujście, sposobach złudnej racjonalizacji, fenomenie zbiorowej histerii, wiwisekcji pogromu. O sposobach radzenia sobie z bolesną i dokuczliwą rzeczywistością, o szukaniu winnych (a raczej kozła ofiarnego). O wierze, niewierze i wątpliwościach. Może nie wybitna, ale godna uwagi i interesująca. Z kilkoma głęboko humanistycznymi refleksjami, które mogą zostać w odbiorcy na dłużej.

Są książki, które muszą się niejako "wstrzelić" we właściwy czas. Albo takie, które są generalnie "przeciętne" i nie powalają podczas lektury, ale które trafiają z jakimś cytatem w odpowiednim momencie życia czytelnika i tak "chwytają", że ocena może podskoczyć o gwiazdkę czy dwie.

"Msza za miasto Arras" jest świetnym przykładem takiej książki.

Idealnie wpasowująca się w...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Po opisie książki spodziewałem się takiego średniowiecznego figo-fago o zarazie, stosach i młotkach na czarownice, spotkałem się jednak z lekturą, której bliżej do teologicznego wywodu niżeli do powieści fabularnej. Nie był to kiepski wywód, więc daleko było mi do ziewania pod nosem, ale nie jest to też lektura o której będę pamiętał za kilka miesięcy.

Po opisie książki spodziewałem się takiego średniowiecznego figo-fago o zarazie, stosach i młotkach na czarownice, spotkałem się jednak z lekturą, której bliżej do teologicznego wywodu niżeli do powieści fabularnej. Nie był to kiepski wywód, więc daleko było mi do ziewania pod nosem, ale nie jest to też lektura o której będę pamiętał za kilka miesięcy.

Pokaż mimo to

Trudno o książkę bardziej na czasie niż „Msza za miasto Arras”. W aktualny klimat wpasowuje się idealnie. Do tego jest nadzwyczaj obrazowa i sugestywna bowiem po jej lekturze śniło mi się, że jestem w bliżej nieokreślonym mieście ogarniętym zarazą cholery i muszę bardzo mocno kombinować by ją przeżyć. Sen był z tych co gnębią ale i lektura sama w sobie łatwa nie jest bo opowiada o czymś co w jakimś stopniu przeżywamy aktualnie. I to trwoży najbardziej. Coś, co dotąd się li i jedynie w książkach czytało czy oglądało w filmach „postapo” nagle okazało się czymś co zdarzyło się naprawdę, jest obok, niemalże namacalnie.

Ale zaraza to nie jedyny aspekt tej książki bowiem autor porusza jeszcze inne nad wyraz poważne kwestie jak brutalne i krwawe prześladowania Żydów i polowanie na czarownice. Swoiste doszukiwanie się winnych całej sytuacji, bezwzględny samosąd, próba usprawiedliwienia wszelkich niesprawiedliwości kosztem niczemu winnych ludzi a przede wszystkim bezduszna i bezwzględna nienawiść – tego tu nie brak. Nakręcająca się samoistnie spirala przemocy, bezrozumna tłuszcza, która dorwała się do głosu i swego rodzaju namiastki władzy – jakie to znajome, jak często powtarzające się zjawisko. Szczypiorski napisał powieść niesamowicie uniwersalną, którą naprawdę można przenieść do innych czasów i miejsc i nie straci na aktualności.

Powieść ta daje dużo do myślenia. Jest idealnym dowodem, że chociaż rozwinęliśmy się niesamowicie od czasów, które opisuje Szczypiorski, to w pewnych kwestiach nasze myślenie i mentalność nie zmieniły się ani o jotę. Bowiem w chwilach kryzysu, zwątpienia i upadku wychodzą z człowieka najgorsze potwory.

„Mszę za miasto Arras” polecam. Znakomita rzecz.

Trudno o książkę bardziej na czasie niż „Msza za miasto Arras”. W aktualny klimat wpasowuje się idealnie. Do tego jest nadzwyczaj obrazowa i sugestywna bowiem po jej lekturze śniło mi się, że jestem w bliżej nieokreślonym mieście ogarniętym zarazą cholery i muszę bardzo mocno kombinować by ją przeżyć. Sen był z tych co gnębią ale i lektura sama w sobie łatwa nie jest bo...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Proroctwo? Historia lubi się powtarzać? Ludzie zawsze postępują wg schematu? Czy teraz nie obserwujemy tego samego: epidemia, szukanie winnego, niesłuszne oskarżenia, karanie wyimaginowanego wroga? Doczekamy się wstydu??

Proroctwo? Historia lubi się powtarzać? Ludzie zawsze postępują wg schematu? Czy teraz nie obserwujemy tego samego: epidemia, szukanie winnego, niesłuszne oskarżenia, karanie wyimaginowanego wroga? Doczekamy się wstydu??

Pokaż mimo to

Ciężko to się czyta. Jeśli chodzi o styl... Powiedzieć, że nie porywa to łagodny wymiar kary. Mimo to jednak ciekawość pcha nas do samego końca.

Ciężko to się czyta. Jeśli chodzi o styl... Powiedzieć, że nie porywa to łagodny wymiar kary. Mimo to jednak ciekawość pcha nas do samego końca.

Pokaż mimo to