"Kuzyn Bazyli" przenosi nas do stolicy Portugalii, w środowisko drobnomieszczańskie. Stanowiąca wątek treściowy banalna historia trójkąta małżeńskiego (...) jest pretekstem do przedstawienia pewnej warstwy społecznej z jej zakłamaniem, brakiem zasad moralnych, lekkomyślnością, bezmyślnością oraz płytkością zainteresowań.
Oto co pisze autor do przyjaciela: "Mieszczaństwo w Lizbonie składa się z małymi odchyleniami z takich właśnie dominujących elementów. Tak więc »Kuzyn Bazyli« daje mały obraz życia bardzo pospolitego: pani domu sentymentalna, niewłaściwie wychowana, nie mająca wyższych zainteresowań ani nie religijna, to znaczy nie znająca moralnych sankcji uczciwości, rozczytana w romansach, poetyczna, o temperamencie nadmiernie pobudliwym z powodu bezczynności, braku dyscypliny moralnej itd. - czyli typowa mieszczka. Z drugiej strony kochanek jest nicponiem, nie mającym nic na usprawiedliwienie tyranii, jaką stosuje wobec Luizy, gdyż jej nie kocha, a tylko chce łatwej przygody, powodowany próżnością. Wreszcie występuje służąca, buntująca się przeciw swojemu stanowi i łaknąca zemsty. Społeczeństwo otaczające te osoby nosi takie cechy, jak oficjalny formalizm (Akácio),głupia bigoteria (pani Felicidade),głupia literatura (Ernestyn),rzadko zaś zdarza się porządny człowiek, jakim jest Sebastian".