Echnaton i Nefertiti

Historii starożytnego Egiptu nie da się spisać w sposób jednoznacznie potwierdzony. Ilu badaczy i archeologów, tyleż samo znajdziemy hipotez i domysłów. Nie sposób bowiem z niezachwianą pewnością opisać co się działo w tamtym czasach, ponieważ źródeł jest nie tylko mało, ale do tego są one niekonkretne. Jak się okazuje, egipscy historycy nie przywiązywali najpewniej zbytniej wagi do dat.
Christian Jaqo zdaje się mieć więcej pewności niż jego koledzy, zajmujący się tą tematyką. Wspomina wprawdzie, że krążą takie czy inne opinie, jednak on się od wielu z nich odcina i podsuwa własne przypuszczenia.
Cóż, z pewnością badacze byliby bliżej poznania prawdy, gdyby mumia Echnatona została odnaleziona. Tymczasem mamy tezy najbardziej prawdopodobne, a aura tajemniczości otaczająca Echnatona i Nefertiti przydaje im atrakcyjności.

Historii starożytnego Egiptu nie da się spisać w sposób jednoznacznie potwierdzony. Ilu badaczy i archeologów, tyleż samo znajdziemy hipotez i domysłów. Nie sposób bowiem z niezachwianą pewnością opisać co się działo w tamtym czasach, ponieważ źródeł jest nie tylko mało, ale do tego są one niekonkretne. Jak się okazuje, egipscy historycy nie przywiązywali najpewniej...

Pośród zalewu sensacyjnych informacji, dobrze jest trafić na publikację wyważoną która obala upowszechnione mity. Taką właśnie książką jest "Echnaton i Nefertiti" Christiana Jacq. Autor już na samym początku zauważa, że o Echnatonie funkcjonują mity albo skrajnie pozytywne albo negatywne. Jego książka rozwiewa większość z nich lub stawia je pod znakami zapytania. Książkę czyta się dość dobrze jednak może przeszkadzać maniera Jacq, które wydaje się być wywiedziona wprost z mistycznych pism staroegipskich. Czasami jakby ucieka mu wątek i zamiast pozostać przy języku naukowym posługuje się "kościelnymi" frazesami o "Uniwersalnym Człowieku" itp. Także jego powtórzenia mogą nieco drażnić. Słabością tego wydania jest bardzo ubogi materiał ikonograficzny. Raptem na końcu książki można znaleźć kilka ilustracji. Są one też zupełnie przypadkowe bo brakuje wielokrotnie w tekście wspominanych talatat. Trudno jest zrozumieć epokę amareńską w oderwaniu od jej wyjątkowej sztuki. Warto by pokazać rzeczy o których się pisze. Polecam tą książkę szczególnie tym którzy obejrzeli różnorakie filmy o Echnatonie na YouTube :)

Pośród zalewu sensacyjnych informacji, dobrze jest trafić na publikację wyważoną która obala upowszechnione mity. Taką właśnie książką jest "Echnaton i Nefertiti" Christiana Jacq. Autor już na samym początku zauważa, że o Echnatonie funkcjonują mity albo skrajnie pozytywne albo negatywne. Jego książka rozwiewa większość z nich lub stawia je pod znakami zapytania. Książkę...

Pierwsze moje spotkanie z Christianem Jacq wypadło bardzo źle, gdyż zabrałam się za jego powieść "Tutanchamon, ostatni sekret", która okazała się szokująco słaba. Gdy więc sięgałam w bibliotece po kolejną książkę jego autorstwa, obawiałam się, że i ta okaże się bublem. Miałam jednak nadzieję, że skoro nie jest to powieść beletrystyczna, a książka popularnonaukowa, autor wykaże się większym talentem narracyjnym. Na szczęście tym razem się na nim nie zawiodłam.
"Echnaton i Nefertiti" to pozycja całkiem przystępna, napisana zrozumiałym językiem, dzięki czemu treść jest prosta do przyswojenia nawet dla osób, które nie zajmują się egiptologią profesjonalnie. Mimo zawiłości i skomplikowania, jakimi charakteryzuje się historia starożytnego Egiptu, a szczególnie egipska mitologia, autorowi udało się w sposób klarowny przedstawić wątek panowania Echnatona i tegoż implikacje. Jako osoba hobbystycznie interesująca się egiptologią, śmiało polecam tę pozycję.

Pierwsze moje spotkanie z Christianem Jacq wypadło bardzo źle, gdyż zabrałam się za jego powieść "Tutanchamon, ostatni sekret", która okazała się szokująco słaba. Gdy więc sięgałam w bibliotece po kolejną książkę jego autorstwa, obawiałam się, że i ta okaże się bublem. Miałam jednak nadzieję, że skoro nie jest to powieść beletrystyczna, a książka popularnonaukowa, autor...

Mam dość mieszane odczucia po tej lekturze. Biorąc pod uwagę małą ilość zachowanych źródeł historycznych, dość naiwnie spodziewałam się, że będzie to jakieś obiektywne opracowanie dotyczące rządów Echnatona, wprowadzonych przez niego reform religijnych itp. No i w zasadzie książka właśnie tych zagadnień dotyczy, ale jednak budzi we mnie wątpliwość sposób i jakość zaprezentowanych informacji.

Nie jestem, absolutnie, jakimś znawcą tematu starożytnego Egiptu, moja wiedza opiera się na ogólnie dostępnej wiedzy. Ale w tym opracowaniu, mimo powoływania się na cytaty z innych naukowców, razi przede wszystkim irytująca pewność siebie autora. Brak potwierdzonych dokumentów wymaga jednak trochę pokory, natomiast autor wysnuwa wiele wniosków, odmiennych od przyjętych powszechnie poglądów i przedstawia je w zasadzie jako pewnik. Nie było żadnej rewolucji wyznaniowej, nikt nie prześladował pamięci po faraonie-heretyku, kult Atona i Amona funkcjonowały sobie równolegle, a sam Echnaton wcale nie był nieudolnym władcą, ale po prostu skupiał się raczej na kontemplacji swoich mistycznych doznań, niż na realiach swojego państwa...

No, może i faktycznie tak było. Może kiedyś badania archeologiczne wywrócą całą naszą posiadaną na temat Echnatona wiedzę do góry nogami i ukażą jeszcze zupełnie inną prawdę na jego temat? Być może. Ale właśnie w tym sęk, że nic nie jest w tym przypadku pewne, a jedynie prawdopodobne. Tej pokory zabrakło autorowi, co psuje całą przyjemność z czytania jego książki...

Mam dość mieszane odczucia po tej lekturze. Biorąc pod uwagę małą ilość zachowanych źródeł historycznych, dość naiwnie spodziewałam się, że będzie to jakieś obiektywne opracowanie dotyczące rządów Echnatona, wprowadzonych przez niego reform religijnych itp. No i w zasadzie książka właśnie tych zagadnień dotyczy, ale jednak budzi we mnie wątpliwość sposób i jakość...

Dobra próba uporządkowania wiedzy na temat tytułowych postaci (niestety, w chwili obecnej niekiedy nieaktualnej). Wielki plus za nieprzyjmowanie żadnych teorii za pewnik, a jedynie podawanie faktów za i przeciw. Poza tym autorowi udaje się oddać sprawiedliwość bohaterowi, który nie zasłużył ani na bałwochwalcze uwielbienie, ani na całkowite potępienie. Liczę, że za kilka lat, kiedy grób Nefertiti zostanie odnaleziony (ponoć znajduje się w sali obok grobowca Tutanchamona), a jej zwłoki przebadane, doczekamy się równie udanej publikacji.

Dobra próba uporządkowania wiedzy na temat tytułowych postaci (niestety, w chwili obecnej niekiedy nieaktualnej). Wielki plus za nieprzyjmowanie żadnych teorii za pewnik, a jedynie podawanie faktów za i przeciw. Poza tym autorowi udaje się oddać sprawiedliwość bohaterowi, który nie zasłużył ani na bałwochwalcze uwielbienie, ani na całkowite potępienie. Liczę, że za kilka...

Echnaton - jeden z moich dwóch ulubionych faraonów. Przez jednych uważany za twórcę, prekursora monoteizmu, przez innych za heretyka, fanatyka i osobę chorą psychicznie. Jedno jest pewne, Echnaton to postać nietuzinkowa.
Starożytny Egipt to kawał wspaniałej historii i tyluż domysłów. Książki o starożytnym Egipcie aż puchną od słów: chyba, najprawdopodobniej, zapewne, może. Z drugiej strony o czasach Echnatona (XIV wiek p.n.e.) wiemy więcej niż o ziemiach polskich i ludności tu żyjącej przed Mieszkiem I.
Książki nie udało mi się przeczytać "od dechy do dechy", co nie oznacza, że nie jest ona ciekawa. Jak dla mnie to po prostu zbyt wiele faktów historycznych na raz. Pewnie jeszcze kiedyś do niej wrócę.

Echnaton - jeden z moich dwóch ulubionych faraonów. Przez jednych uważany za twórcę, prekursora monoteizmu, przez innych za heretyka, fanatyka i osobę chorą psychicznie. Jedno jest pewne, Echnaton to postać nietuzinkowa.
Starożytny Egipt to kawał wspaniałej historii i tyluż domysłów. Książki o starożytnym Egipcie aż puchną od słów: chyba, najprawdopodobniej, zapewne, może....

Pod niektórymi względami nieaktualna i czasami autor się powtarza, jednak szybko i w sumie miło się czyta.

Pod niektórymi względami nieaktualna i czasami autor się powtarza, jednak szybko i w sumie miło się czyta.

Praca z pewnością zawiera wiele informacji, dotyczących okresu amarneńskiego, Echnatona i Nefertiti, nie potrafię jednak rozstrzygnąć, na ile jest wiarygodna. Autor stawia w niej tezy zupełnie nowe lub przywołuje mało popularne, i czyni to trochę na zasadzie "wprawdzie wielu egiptologów twierdzi inaczej, ale ja WIEM, że było właśnie tak", choć, jak sam podkreśla we wstępie, źródła są znikome, mało czytelne i na ich podstawie można stawiać tylko niepewne hipotezy.
Może ten brak pokory to jedynie moje wrażenie, jednak bardzo mnie irytował i sprawił, że książka pozostawiła we mnie mieszane odczucia.

Praca z pewnością zawiera wiele informacji, dotyczących okresu amarneńskiego, Echnatona i Nefertiti, nie potrafię jednak rozstrzygnąć, na ile jest wiarygodna. Autor stawia w niej tezy zupełnie nowe lub przywołuje mało popularne, i czyni to trochę na zasadzie "wprawdzie wielu egiptologów twierdzi inaczej, ale ja WIEM, że było właśnie tak", choć, jak sam podkreśla we wstępie,...

Jako mała dziewczynka marzyłam by w przyszłości zostać archeologiem. By odkrywać tajemnice, poszukiwać skarbów i znajdować dawno zaginione miejsca. Oczywiście pracować miałam w Egipcie i tam odkrywać coraz to nowe piramidy, mumie i skarabeusze. I choć plany zawodowe uległy wielkim zmianom, to zainteresowanie i sentyment do starożytnego Egiptu pozostał, dlatego tak chętnie sięgam po wszystkie publikacje związane z tym okresem w historii.

Pewnie każdy z Was, Drodzy Czytelnicy, ma jakieś wyobrażenie na temat Nefertiti jak i Echantona.To przecież jedna z najbardziej znanych par starożytnego Egiptu. Ja Echantona kojarzyłam z fanatykiem, romantykiem, żyjącym w zbyt nierzeczywistym świecie aby móc odpowiedzialnie dzierżyć berło Egiptu, dodatkowo chorym nie tylko psychicznie, ale i fizycznie. Nefertiti za to kojarzyłąm z niezwykłą pięknością, a jednocześnie silną i odpowiedzialną kobietą. I o ile moje wyobrażenie Nefertiti jest dobre i podobnie przedstawione przez Christiana Jacq'a to o Echantonie, okazuje się, nie wiedziałam kompletnie nic.


W swojej publikacji pan Jacq podwarza wszelkie znane mi fakty i pokazuje Echantona jako przykładnego przywódcę, ojca i męża. Możemy zobaczyć jak naprawdę próbował on wprowadzić nową religię do swojego kraju, jak zgodnie rządził wraz ze swoją żoną, jak pokazywali oni swoją miłość (co niespotykane w tamtych czasach) publicznie okazywali sobie uczucia i jak naprawdę wyglądało życie mieszkańców miasta poświęconego nowemu bogu- Atonowi. A argumenty przedstawione przez Autora nie pozostawiają żadnych wątpliwości. Mimo, że była to publikacja popularnonaukowa, to pan Christian przeniósł mnie do Egiptu rządzonego przez jednego z najciekawszych faraonów. Pokazał prawdziwe oblicze mieszkańców tego kraju, nie wspominając już z jaką pasją i zaangażowaniem opowiadał o wierze starożytnych. W swojej książce zamieścił wiele tekstów pochodzących z grobowców i innych starożytnych zapisków. Znaleźć tam możemy modlitwy do Atona i fragmenty listów, nawet tych bardzo prywatnych między Echnatonem a Jego matką czy żoną.

“Nagie fakty, dokładne daty, na przykład narodzin czy śmierci władców po prostu nie interesowały starożytnych Egipcjan. Pojmowali historię jako rodzaj nieustającego, rytualnego święta, a nie jako ciąg jednostkowych wydarzeń.”

I właśnie przez to badania nad starożytnymi są tak trudne i nigdy nie przynoszą jednoznacznej odpowiedzi. I może właśnie przez to ta kultura jest tak fascynująca i tak wielu ludzi do siebie przyciąga pochłaniając często całe ich życie.

Jako mała dziewczynka marzyłam by w przyszłości zostać archeologiem. By odkrywać tajemnice, poszukiwać skarbów i znajdować dawno zaginione miejsca. Oczywiście pracować miałam w Egipcie i tam odkrywać coraz to nowe piramidy, mumie i skarabeusze. I choć plany zawodowe uległy wielkim zmianom, to zainteresowanie i sentyment do starożytnego Egiptu pozostał, dlatego tak chętnie...

Rzetelna historycznie, sporo źródeł, by "pokopać" sobie dalej w owych czasach.

Rzetelna historycznie, sporo źródeł, by "pokopać" sobie dalej w owych czasach.