Monumentalna, czterotomowa monografia historyczna miasta, opracowana pod naukową redakcją prof. dr hab. I. Panica z Uniwersytetu Śląskiego przez kilkunastu autorów na podstawie kilkuletnich żmudnych kwerend archiwalnych i bibliotecznych. Jest kolejną interdyscyplinarną syntezą historii Bielska-Białej, ale znacznie obszerniejszą i wolną od ideologicznych i narodowościowych przekłamań jednotomowych monografii miasta z 1971 r. (polskiej) i z 1981 r. (niemieckiej). Zarazem jest nowym spojrzeniem renomowanych historyków z Bielska-Białej. Cieszyna i Katowic na skomplikowane dzieje dwumiasta i podsumowaniem dotychczasowego stanu badań, wyznaczając zarazem kierunku dalszych badań szczegółowych. Na monografię składają się 4 tomy prezentujące zagadnienia od czasów prehistorycznych do roku 2009 według układu chronologiczno-problemowego z działami takimi jak: życie polityczne, ustrój i administracja, życie gospodarcze, stosunki społeczne, zagadnienia wyznaniowe, kultura i oświata, sztuka, sport i wojsko:

Tom I – Bielsko od zarania do wybuchu wojen śląskich (1740). I. Panic i współpracownicy.
Tom II – Biała od zarania do zakończenia I wojny światowej (1918). J. Polak przy współpracy P. Keniga.
Tom III – Bielsko od wojen śląskich do zakończenia I wojny światowej (1740-1918). P. Kenig i J. Spyra oraz współpracownicy.
Tom IV – Bielsko-Biała w latach 1918-2009. Pod red. R. Karczmarka.