Sięgałam po książkę z wielkimi oczekiwaniami i wielkim zapałem. Niestety ekscytacja szybko opadła. Nie twierdzę, że książka jest zła. Chodzi o to, że nie jest napisana przystępnie (albo określenie w tytule "średniozaawansowany" powinno oznaczać "high level"). Nawet ciekawe kwestie są napisane w dość męczący sposób. Nie wiem, może moja ocena nie jest sprawiedliwa, bo przecież autorka poruszyła wiele ważnych i kontrowersyjnych tematów, ale niestety i tak trochę się zawiodłam.

Sięgałam po książkę z wielkimi oczekiwaniami i wielkim zapałem. Niestety ekscytacja szybko opadła. Nie twierdzę, że książka jest zła. Chodzi o to, że nie jest napisana przystępnie (albo określenie w tytule "średniozaawansowany" powinno oznaczać "high level"). Nawet ciekawe kwestie są napisane w dość męczący sposób. Nie wiem, może moja ocena nie jest sprawiedliwa, bo...

To napisana niezwykle trudnym i hermetycznym językiem lektura, która kompletnie nie pozwala poznać i zrozumieć a przed wszystkim wyjaśnić czym jest zjawisko gender i jaka jest jego naukowa geneza i interpretacja. A przecież w myśl słów samej Autorki rzeczywiście brakuje nam w Polsce fachowej i rzetelnej literatury, która próbowałaby dźwignąć ten temat i spróbować zwykłemu zjadaczowi chleba choćby w najprostszy sposób dotknąć zagadnienia. Tymczasem będąca na fali medialnej dyskusji, wprowadzającej wiele chaosu i zamieszania, wręcz prosi się o podręcznik czy elementarny zbiór esejów, które mogłyby, odwołując się do naukowego dyskursu, ale jednak językiem przyjaznym dla przeciętnego odbiorcy, zaprezentować odpowiedź, o którą domaga się pochodzące z różnych stron pytanie: a co takiego gender. Niestety po tej lekturze nie będziemy w stanie prosto i zwięźle powiedzieć, że gender to to, i tu pada przejrzysta i czytelna definicja. Sprawia to ogromny kłopot, bo sama książka jest niezwykle potrzebna i przedstawia do tej pory nieporuszane i nieprezentowane spojrzenie na literaturę czy szeroko rozumianą kulturę w ujęciu feministycznym i queer, co sprawia, że pewne teksty i sformułowania nabierają nowego znaczenia, i to światło, które na nie pada, z tej perspektywy, w istotny sposób poszerza i ubogaca wnikliwą analizę przedstawionych zjawisk. A to bezcenne, bo kąt patrzenia na rzeczywistość po raz pierwszy staje się kątem rozwartym a nie ostrym, gdzie nie było miejsca na takie oceny czy sądy. Argumentowano, że są one nieuprawnione czy niewskazane, że nie można łączyć dzieła i twórcy, i że należy ich rozpatrywać oddzielnie, bo między nimi nie zachodzi związek zgody. To sprawiało, że dopiero pojawienie się perspektywy gender przywróciło właściwą interpretację i diagnozę dzieła, i na wierzch wyciągnęło przesłanie, które do tej pory świadomie lub przypadkowo umykało uwadze odbiorców, bo zostało celowo schowane, ukryte jako nieistotny element w analizie. Dla Iwasiów jest to błędem i niejako na nowo podejmuje ona wyzwanie, by zespolić w jedno tę brutalnie rozerwaną całość, bo tylko wtedy kiedy wiemy o kontekstach, a te grają ogromną rolę, kiedy czytamy tekst wiedząc jakie było tło jego powstania, to dopiero wtedy w pełni możemy odsłonić i poznać zamiar twórcy, nawet jeśli on sam wprost nie odsłania wszystkiego, bo uwarunkowany określoną sytuacją czy doświadczeniem, jest głęboko zakumulowany w swej inności i boi się ją wyciągnąć na światło dzienne. A nawet wtedy jednak pisze, choć w zawoalowany sposób i naszym zadaniem jest rozgryzienie i przebrnięcie przez te metaforyczne czy symboliczne wymiary opisywanych przeżyć swych bohaterów, wyławiając z nich elementy autobiograficzne. Ukryte sensy są dla gender ważnym składnikiem literatury i ich obecność ma istotny wpływ na jej odczytanie. Przedstawione w formie wykładów, wygłoszonych podczas spotkań ze studentami, teksty odwołują się zarówno do literatury zagranicznej, jak i do rodzimych twórców, a ich celem jest tropienie śladów obecności gender i szukanie argumentów przemawiających za taką oceną tekstów literackich. Nowego znaczenia i sensu nabierają więc opowiadania i powieści, które przez lata funkcjonowały w społeczeństwie jako przykłady literatury heteronormatywnej, a bez klucza gender tylko tak mogły być odczytywane. Teraz, wraz z ujawnienie faktu, że ich autorzy byli homoseksualni, wiedza ta sprawia, że inaczej postrzegamy zachowania czy reakcje ich bohaterów i patrzymy na nich w innym świetle. Popularne sagi przestają być tylko opowieściami o patriarchalnej koncepcji rodziny ale są niewyczerpanym źródłem wiedzy o tłamszonej kobiecości i wydobywającym się z ukrycia niczym lawa matriarchacie. Bajki dla dzieci czytane przez okulary gender wydobywają podświadomie przemycane przesłania, gdzie kobieta i reprezentanci inności mają swój ogromny udział w budowaniu tego świata. To jest novum, które zasługuje na uwagę, bo weryfikuje wiele błędnych opinii i sądów. I wszystko byłoby fajnie, gdyby nie ten trudny sposób przekazu, który mocno wikła i rozprasza, a przecież wieloletnie doświadczenie Autorki mogłoby jej pozwolić na zdystansowane, w tym również językowe, podejście do zagadnienia, by zachęcić, a nie utrudniać czytelnikom poznanie problemu gender. Doceniam jednak pionierskość i odkrywczość tej lektury, z sugestią korekt na przyszłość.

To napisana niezwykle trudnym i hermetycznym językiem lektura, która kompletnie nie pozwala poznać i zrozumieć a przed wszystkim wyjaśnić czym jest zjawisko gender i jaka jest jego naukowa geneza i interpretacja. A przecież w myśl słów samej Autorki rzeczywiście brakuje nam w Polsce fachowej i rzetelnej literatury, która próbowałaby dźwignąć ten temat i spróbować zwykłemu...

Fantastyczna i przyjemna odsłona genderowych wykładów. Zawiera wiele trafnych spostrzeżeń które poparte są przykładami z literatury. Ogromny plus za rozdział poświęcony pisarstwu kobiecemu i roli sag w literaturze. Z książki dowiecie się, że nie można czytać literatury najnowszej bez pryzmatu gender. A jest to najtrafniejsze założenie książki. Zdecydowanie polecam.

Fantastyczna i przyjemna odsłona genderowych wykładów. Zawiera wiele trafnych spostrzeżeń które poparte są przykładami z literatury. Ogromny plus za rozdział poświęcony pisarstwu kobiecemu i roli sag w literaturze. Z książki dowiecie się, że nie można czytać literatury najnowszej bez pryzmatu gender. A jest to najtrafniejsze założenie książki. Zdecydowanie polecam.