Cel

Marzycielka zastanawia się nad sensem życia. Jej rozmówczyni - sąsiadka, drobinka bromku srebra w żelatynie, uważa ją za wariatkę i uważa, że celem życia jest życie samo w sobie. Marzycielka się nie poddaje, biorąc pod uwagę marzenia i wiarę z przeszłości. Postanawia określić "Prawdy o istotnych celach i początku świata" i przybliżyć drobinkom bóstwo. Kiedy się to staje wszyscy są za to wdzięczni marzycielce. Później jednak zdarza się nieszczęście - piorun zmienia i niszczy wszystko...
Opowiadanie z rodzaju fantastyki grozy (horror). Drobinka bromku srebra w żelatynie to nic innego jak składnik fotografii, sól ta jest bardzo wrażliwa na światło. W opowiadaniu określona jest pewna, ustalona postulatami (marzycielki) wizja pewnej rzeczywistości, w której świat widomy to PŁYTA, sięgająca w CZARNY PAPIER, która wywodzi się z WIELKIEJ CIEMNOŚCI, a która wywodzi się z bóstwa które jest CZERWONĄ LAMPĄ, stworzyciela PŁYTY. Celem życia drobinek jest zatopienie się w czerwonym świetle bóstwa. Można do tego dążyć przez wiarę i modlitwę. Jednak ukazanie się jako pewnik tego co przypuszczalne obraca się w wielkie nieszczęście i śmierć. Wydarzenia po uderzeniu pioruna mają charakter apokaliptyczny. Pomimo iż opowiadanie jest fantastyczne trudno nie znaleźć języka symbolicznego i odniesień do, nie tylko ówczesnej, współczesności. Przez całe opowiadanie wypływa wprost pytanie o cel i sens życia. Autor czyni swoje opowiadanie czymś w rodzaju przepowiedni i ostrzeżenia. Czerwone światło (jak również oliwkowe i pomarańczowe) wykorzystuje się w ciemniach fotograficznych, gdyż naświetlenie światłem białym niszczy negatyw. Ewidentnie można doszukać się w opowiadaniu nastrojów końca XIX w., czyli dekadentyzmu, związanego z "Fin de siècle", symbolizmu i ekspresjonizmu. Pomimo iż opowiadanie idealnie wpisuje się w nurty ówczesnej literatury Młodej Polski, pytania, które autor zadaje w opowiadaniu są odwiecznie i pozostaną ponadczasowe.

Marzycielka zastanawia się nad sensem życia. Jej rozmówczyni - sąsiadka, drobinka bromku srebra w żelatynie, uważa ją za wariatkę i uważa, że celem życia jest życie samo w sobie. Marzycielka się nie poddaje, biorąc pod uwagę marzenia i wiarę z przeszłości. Postanawia określić "Prawdy o istotnych celach i początku świata" i przybliżyć drobinkom bóstwo. Kiedy się to staje...