Golem

Synkretyzm gatunków i treści, jaki prezentuje ta książka, jest ogromny - wciągający kryminał, powieść grozy, historia miłosna, przewodnik duchowy z wątkami Kabały, ezoteryki i okultyzmu, proza oniryczna i tak dalej, i tak dalej.
I jestem pogodzony z faktem, że mimo braku kompletnego zrozumienia książki Meyrinka, przeżyłem wyjątkowe doświadczenie literackie.

Synkretyzm gatunków i treści, jaki prezentuje ta książka, jest ogromny - wciągający kryminał, powieść grozy, historia miłosna, przewodnik duchowy z wątkami Kabały, ezoteryki i okultyzmu, proza oniryczna i tak dalej, i tak dalej.
I jestem pogodzony z faktem, że mimo braku kompletnego zrozumienia książki Meyrinka, przeżyłem wyjątkowe doświadczenie literackie.

Pokaż mimo to

Uwielbiam sięgać po różne gatunki,więc tym razem postanowiłem zgłębić się w bardziej mistyczne i tajemne klimaty.Gustav Meyrink stworzył powieść z pogranicza snu i jawy,pewną alegorii i ukrytych znaczeń,nawiązujących do starych,żydowskich legend,mistycyzmu,okultyzmu i kabały.To pasjonujące stadium snu,przenikania się równoległych płaszczyzn bytu,duchowej przemiany,wyższego zrozumienia.Powieść trudna,warto przeczytać sobie posłowie,bo wtedy wszystkie elementy układanki układają się w spójną i logiczną całość.Na swój sposób czytanie było pasjonującą przygodą,można się porządnie oderwać od rzeczywistości.Oczywiście nie dla każdego,mniej doświadczeni czytelnicy,którzy mają problem z oderwaniem się od ziemi,raczej nie znajdą tutaj niczego dla siebie.Polecam wszystkim miłośnikom klasyki.

Uwielbiam sięgać po różne gatunki,więc tym razem postanowiłem zgłębić się w bardziej mistyczne i tajemne klimaty.Gustav Meyrink stworzył powieść z pogranicza snu i jawy,pewną alegorii i ukrytych znaczeń,nawiązujących do starych,żydowskich legend,mistycyzmu,okultyzmu i kabały.To pasjonujące stadium snu,przenikania się równoległych płaszczyzn bytu,duchowej przemiany,wyższego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka w równej mierze ciekawa jak nieciekawa. Bogaty język, koncepcja formy przeplatających się rzeczywistości i bardzo dobre zakończenie na duży plus (dla zniechęconych książką w trakcie lektury polecam doczytać do końca). Jednak nieciekawa, ponieważ fabuła mnie nie wciągnęła i była to książka bardzo łatwa do odłożenia na bok - dopiero ostatnie kilkadziesiąt stron miało to coś co nie pozwoliło mi się oderwać. Będę chciał poszukać innych powieści wzorowanych na tej pozycji, bo jako klasyka była na pewno inspiracją innym twórcom, wśród których twórczości może znajdę treści o podobnej formie, ale nieco bardziej mi odpowiadające. Tak czy inaczej, pomimo, że mnie nie porwała, było warto.

Książka w równej mierze ciekawa jak nieciekawa. Bogaty język, koncepcja formy przeplatających się rzeczywistości i bardzo dobre zakończenie na duży plus (dla zniechęconych książką w trakcie lektury polecam doczytać do końca). Jednak nieciekawa, ponieważ fabuła mnie nie wciągnęła i była to książka bardzo łatwa do odłożenia na bok - dopiero ostatnie kilkadziesiąt stron miało...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Odpowiedź na prawdopodobnie nigdy nie zadane pytani: "Co by było gdyby E.A.Poe był czeskim żydem". Książka która na pewno nie spodoba się każdemu, ale jeżeli połączenie mroku i grozy z gotyckich historii Poe (czy nawet niektórych opowieści Lovecrafta) z oniryczną atmosferą i prześlizgiwaniem się między rzeczywistością a snem z książek Bruno Schultza brzmi ciekawie to jest książka którą będziesz zachwycony. Dodatkowo żydowski mistycyzm, kabała, mroczny i przytłaczający klimat dawnej Pragi tworzą kapitalną atmosferę, która (przynajmniej mi) kojarzy się z niemieckim ekspresjonizmem w pierwszych niemych filmach (np. Gabinet doktora Caligari). Jak dla mnie rewelacja.

Odpowiedź na prawdopodobnie nigdy nie zadane pytani: "Co by było gdyby E.A.Poe był czeskim żydem". Książka która na pewno nie spodoba się każdemu, ale jeżeli połączenie mroku i grozy z gotyckich historii Poe (czy nawet niektórych opowieści Lovecrafta) z oniryczną atmosferą i prześlizgiwaniem się między rzeczywistością a snem z książek Bruno Schultza brzmi ciekawie to jest...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Dziwna, mroczna i niezwykle wciągająca opowieść z pograniczna jawy i snu. Pochłaniałem kolejne strony z wielką przyjemnością.

Dziwna, mroczna i niezwykle wciągająca opowieść z pograniczna jawy i snu. Pochłaniałem kolejne strony z wielką przyjemnością.

Pokaż mimo to

Piękna, mroczna powieść. Niejednoznaczna, wiodąca nas przez żydowską ezoterykę, kabałę, zahaczająca o tarota. Czeska Praga ma ogromną tajemniczą moc, której ulegali Umberto Eco, Bohumil Hrabal, czy Milan Kundera, a także Autor. Urokliwa tajemnicza oniryczna historia, pozostawiająca wiele miejsca do przemyśleń i własnych interpretacji czytelnikowi. Ku memu zaskoczeniu, Autor wspomina prezentacje Hellingerowskie (oczywiście nie nazywając ich), które uznaną metodą terapeutyczną stały się kilkadziesiąt lat po napisaniu tej powieści. Czyżby Gustav ze szlachetnym Ibburem w konszachty wszedł? Polecam.

Piękna, mroczna powieść. Niejednoznaczna, wiodąca nas przez żydowską ezoterykę, kabałę, zahaczająca o tarota. Czeska Praga ma ogromną tajemniczą moc, której ulegali Umberto Eco, Bohumil Hrabal, czy Milan Kundera, a także Autor. Urokliwa tajemnicza oniryczna historia, pozostawiająca wiele miejsca do przemyśleń i własnych interpretacji czytelnikowi. Ku memu zaskoczeniu, Autor...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Mrok beznadziei

Czy zdarzyło wam się kiedykolwiek zanurzyć w rynsztoku? Upaść na kolana w brudną wodę zmieszaną z fekaliami? Zapaść się dłońmi w ciecz o nieokreślonej konsystencji, spływającej gdzieś spomiędzy nierównych wybrzuszeń kostki brukowej dalej, w otchłań nieznanego, mrocznego świata leżącego u końca posępnego zaułka? Doświadczyliście kiedykolwiek namacalnej wręcz obecności nieprzeniknionego brudu, oblepiającego szyby, ściany, latarnie i zniszczone, masywne bramy prowadzące do wnętrza kamienic, które zdają się mówić „pozwól się pożreć”? Brud, którego nie jest w stanie zmyć gęsty deszcz wyniszczający ulicznych suchotników, pokrywający stare, zmurszałe produkty wystawiane na wiecznie otwartych, choć nikomu niepotrzebnych, kramach pełnych śmieci z piwnic i strychów okolicznych domów.

Miasto apatii

Miasto, którego chaotyczna zabudowa i poszarpane przybytki wiodą własne, przerażająco realne życie. Nieforemne kamienice, które spoglądając z górny na krzątającą się po ulicach biedotę szepczą: „Wasza egzystencja nic nie znaczy, apatia to jedyny stan, który pozwoli wam przetrwać”. Getto poprzecinane wąskimi, ciemnymi ulicami na których końcu otwierać się mogą równie dobrze wrota do piekieł. Zaułki, w których zalegają obszarpani rezydencji czyśćca żebrzący o kilka miedziaków bądź resztki z posiłku - po to jedynie, by przetrwać kolejny dzień, bez nadziei i bez celu. Zamknięty, hermetyczny świat, a w jego epicentrum tandeciarz Wassertrurm odstraszający potencjalnych klientów od własnego kramu, którego materia od lat nie ulega najmniejszemu zachwianiu. Namiastka sklepu, na którego wystawie przeżarte zgnilizną i starością przedmioty nigdy nie zmieniają właściciela. Okulista, okaleczający oczy swoich pacjentów w imię mamony, przeprowadzając bolesne operacje zdrowych organów naraża pacjentów na los gorszy od śmierci – ślepotę w świecie, gdzie niepełnosprawność skazuje jednostkę na niebyt. Student medycyny, którego bieda zżera niczym najgorszy z pasożytów, syn z nieprawego łoża prześladowany wizjami matki sprzedanej do domu publicznego. Młoda żydówka Rozyna, odnajdująca największe upodobanie w gnębieniu swojego niepełnosprawnego adoratora.
Gęsta, odbierająca dech beznadziejność, egzystencja pozbawiona celu, dla większości zagubionych dusz niewykraczająca poza chęć realizacji podstawowych potrzeb. Świat w którym „noc nie kończy się dniem, a nocą zaczyna”.
Taka właśnie jest Praga Gustava Meyrinka – a mówiąc dokładniej, tak wygląda Koguci zaułek, w którym Żydowscy mieszkańcy pędzą swój żywot nie rozumiejąc pojęcia jutra. Miejsce, gdzie jedynie czas teraźniejszy, przepełniony wyzwaniami i problemami zdaje się zaprzątać wymęczone umysły. W tym właśnie świecie żyje mistrz Atanazy Pernat – wycinacz kamei, którego losy przedstawione w powieści zdają się równie dobrze zapisem przepełnionego mistycyzmem, kabałą i filozofiami wschodu snu na jawie, co majakami i urojeniami osoby tracącej panowanie nad własnymi zmysłami.

Siła sprawcza

Powieść „Golem” należy do najdoskonalszych dokonań odgałęzienia literatury, które na świecie funkcjonuje pod nazwą „weird-fiction”. Jest to egzystencjalistyczny majstersztyk, którego duszną, pozbawioną oddechu, gęstą i lepką narracją oraz ulotną intrygą zachwycali się HP Lovecraft i Franz Kafka. Książka niełatwa, przepełniona dwuznacznościami, nawiązaniami do ezoteryki, rozmyślaniami i trafnymi obserwacjami ludzkiej natury. Wizja legendarnego Golema, będącego w ujęciu Meyrinka w większym stopniu siłą sprawczą niż typowym, znanym z podań potworem pozbawionym duszy.
Gdybym miał jednak odpowiedzieć na pytanie, co determinuje wyjątkowość lektury to bez wątpienia wskazałbym na ukazane w kunsztowny sposób, niemal spersonalizowane, praskie getto. Te bowiem zdaje się żyć własnym życiem, niezależnym od trudu i znoju mieszkańców. Zabieg ten, jak najbardziej celowy, Meyrink charakteryzuje słowami włożonymi w usta Pernanta:
„Są pewne godziny w nocy i o rannym brzasku, gdy domy te w jakimś podnieceniu powadzą milczące, tajemnicze narady. I niekiedy zrywa się słabe drżenie poprzez ścianę, którego niepodobna wytłumaczyć, szmery płyną poprzez dachy i spadają w rynny deszczowe – my zaś je przyjmujemy niebacznie tępymi zmysłami, nie śledząc ich przyczyny”
Dzielnica biedoty żydowskiej zdaje się jednym z dominujących motorów napędowych nienawiści i beznadziei przenikających każdy element ludzkiego bytu, który tak silnie konstytuuje się w myślach uważnego czytelnika.

Wizja świata, którego nigdy nie było

Jest to oczywiście wizja literacka, obraz miejsca, które w takiej formie nigdy nie istniało. A jednak Autor miał jeszcze sposobność zagubić się w wąskich ścieżkach i odczuć na własnym ciele urągające godności ludzkiej warunki wyniszczonej ulicy Josefowa i części starego miasta, gdzie przed zakrojoną na wielką skalę asanacją znajdowała się dzielnica żydowska. Świat ten przestał jednak istnieć do roku 1903, gdy zakończono przebudowę Pragi. Na szczęście odczucia i wizje wiążące się z percepcją „starego świata”, jego intrygującą i niepokojącą aurę, Gustav Meyrink zachował w swoim umyśle przelewając następnie na papier. Bez wątpienia zmodyfikował ją na tyle, że utraciła ona swoją realną formę wędrując w stronę tajemniczych światów i dziwów, tak dobrze znanych choćby z mitologii wspomnianego tu już Howarda Philipsa Lovecrafta. Autor wizję getta ukazuje przez pryzmat własnej wyobraźni, przetworzoną przez ostrza ezoterycznych upodobań oscylujących wokół, nierzadko w swej genezie odległych od siebie, mistycyzujących zapatrywań. Zresztą cała powieść, drukowana najpierw w odcinkach, a następnie w ekskluzywnie wydanej, doskonale sprzedającej się książce, stanowi tygiel czy konglomerat ówczesnych przekonań szarlatanów i myślicieli działających w ramach nurzających się w aurze mistycyzmu lóż i towarzystw. Sam Meyrink pozostawał związany z Theosophical Society czy Zum Plauen Stern. Był również członkiem niesławnego Hermetic Order of the Golden Dawn do którego przynależał sam Edgar Aleksander Crowley – „najbardziej zdemoralizowany człowiek Wielkiej Brytanii”. Dystans i inteligencja, z jaką Meyrink podchodził do poszukiwań wiedzy tajemnej doprowadziła go do wytworzenia własnej, powiedzieć można: „eklektycznej” wizji filozoficznej, której wyraz daje w książce.
Jak już wspominałem, „Golem” nie należy do lektur oczywistych ani łatwych w odbiorze. Składa się ze zbyt wielu warstw, zbyt wielu odniesień prowadzących do zbyt wielu interpretacji, aby pojedyncza lektura wystarczyła na zgłębienie wszelkich niuansów. Nawet jednak gdybyśmy zastosowali „brzytwę Okhama” - ignorując tym samym poboczne wątki transcendentne, skupiając się na podstawowej warstwie narracji „Golema” - nawet wówczas zmuszeni jesteśmy odnaleźć się w świecie z pogranicza jawy i snu. I właśnie to powoduje, że dzieło Gustava Meyrinka na zawsze wpisało się w kanon nieoczywistej literatury grozy, której jedynym celem zdaje się być pobudzanie zmysłów czytelnika.

Na sam koniec wypada dodać kilka słów o samym wydaniu tej klasycznej powieści grozy. Wydawnictwo Vesper kontynuując tradycję dostarczania czytelnikom książek najwyższej jakości również w przypadku „Golema” sięgnęło do samych źródeł oryginalnego wydania. Edycja Vespera wzbogacona została bowiem o klasyczne, kunsztowne drzeworyty autorstwa Hugo Steiner – Praga, bliskiego przyjaciela Meyrinka, artysty o charakterystycznym, zindywidualizowanym stylu, który w doskonały sposób oddaje niepokojące wizje zawarte w tekście. Wydawnictwo wykorzystało również klasyczny, niedościgniony w swej perfekcji przekład Antoniego Lange. Dzięki doskonałemu doborowi słów, sformułowań i nieoczywistej konstrukcja zdań, przekład ten, wzbogacony o warstwę ilustracyjną, pozwala w pełni zanurzyć się w mroczny świat praskiej dzielnicy cudów i nieszczęść.

Mrok beznadziei

Czy zdarzyło wam się kiedykolwiek zanurzyć w rynsztoku? Upaść na kolana w brudną wodę zmieszaną z fekaliami? Zapaść się dłońmi w ciecz o nieokreślonej konsystencji, spływającej gdzieś spomiędzy nierównych wybrzuszeń kostki brukowej dalej, w otchłań nieznanego, mrocznego świata leżącego u końca posępnego zaułka? Doświadczyliście kiedykolwiek namacalnej wręcz...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ciekawa, ezoteryczna opowieść, oparta na symbolice kabały, tarota oraz legendzie o Golemie. Spodziewałam się, że historia Golema będzie bardziej uwzględniona, jednak ta postać tylko się przewijała co jakiś czas i nie była głównym wątkiem.
Język książki był dla mnie przystępny, historia wciągająca, jednakże było za dużo symboliki, której nie znam i utrudniało mi to czytanie. Nie można było rozróżnić co jest jawą, co snem, dzięki czemu historia była bardziej wciągająca. Mimo, że nie jest to typowa literatura grozy to jednocześnie jest mroczna i momentami miałam uczucie niepokoju. Nie jestem zawiedziona tym tytułem, polecam.

Ciekawa, ezoteryczna opowieść, oparta na symbolice kabały, tarota oraz legendzie o Golemie. Spodziewałam się, że historia Golema będzie bardziej uwzględniona, jednak ta postać tylko się przewijała co jakiś czas i nie była głównym wątkiem.
Język książki był dla mnie przystępny, historia wciągająca, jednakże było za dużo symboliki, której nie znam i utrudniało mi to czytanie....

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To ciekawa klasyka napisana w 1915 roku. Jej lektura nie była łatwa, ciężko było mi się na niej skupić. Jest oniryczna, napisana jakby była snem i sprawiała, że sama miałam ochotę odlecieć w objęcia Morfeusza i to nie z nudów.
To ciekawa historia Atanazego mającego dziurę w pamięci, który próbuje odkryć swoją przeszłość... Egzystencjalna, mistyczna z elementami kabały i okultyzmu. Mroczne uliczki Pragi, znikające domy czy uliczki niczym we mgle, widziadła senne... I do tego mityczna postać Golema, tajemnicza księga Ibbur, tarot... Nietuzinkowe postaci... Pełna ukrytej symboliki...
Mam wrażenie, że nie zrozumiałam jej dogłębnie ale mimo to jestem nią zachwycona, będę do niej wracać i czuję, że za każdym razem odkryję coś nowego...
Klasykę warto znać.

To ciekawa klasyka napisana w 1915 roku. Jej lektura nie była łatwa, ciężko było mi się na niej skupić. Jest oniryczna, napisana jakby była snem i sprawiała, że sama miałam ochotę odlecieć w objęcia Morfeusza i to nie z nudów.
To ciekawa historia Atanazego mającego dziurę w pamięci, który próbuje odkryć swoją przeszłość... Egzystencjalna, mistyczna z elementami kabały i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Dziwna historia opowiedziana równie dziwnym i nieprzejrzystym językiem sprawiła, że miałem jej dość już na samym początku.

Dziwna historia opowiedziana równie dziwnym i nieprzejrzystym językiem sprawiła, że miałem jej dość już na samym początku.

Pokaż mimo to