Jedna z ciekawszych książek teologicznych, jakie czytałam. Myślę, że książka może być bardzo pomocna dla chrześcijan, którzy interesują się współczesną nauką. Być może dla kogoś bez treningu filozoficznego może być ona trudna, a logiczny i spójny wywód może nie być oczywisty, ale warto się z nią zapoznać, by poznać aktualne wątki rozwijane w teologii katolickiej.

Jedna z ciekawszych książek teologicznych, jakie czytałam. Myślę, że książka może być bardzo pomocna dla chrześcijan, którzy interesują się współczesną nauką. Być może dla kogoś bez treningu filozoficznego może być ona trudna, a logiczny i spójny wywód może nie być oczywisty, ale warto się z nią zapoznać, by poznać aktualne wątki rozwijane w teologii katolickiej.

Mimo że książka Michała Hellera "Sens życia, sens wszechświata" prezentuje fascynujące połączenie nauki i filozofii, pozostawia wiele do życzenia. Autorowi, będącemu znanym fizykiem i filozofem, nie zawsze udaje się przekazać swoje myśli w sposób zrozumiały dla szerszej publiczności. Heller, mimo swojej głębokiej wiedzy, nie zawsze potrafi zaangażować czytelnika, przez co momentami lektura wydaje się nużąca. Dodatkowo, niektóre rozważania filozoficzne mogą wydawać się zbyt abstrakcyjne dla osób poszukujących bardziej konkretnej, naukowej analizy sensu życia i wszechświata. Chociaż książka zawiera interesujące spostrzeżenia, brakuje jej spójności i klarowności, co może sprawić, że odbiorcy oczekujący bardziej przystępnej i uporządkowanej prezentacji tematu, mogą czuć się rozczarowani.

Mimo że książka Michała Hellera "Sens życia, sens wszechświata" prezentuje fascynujące połączenie nauki i filozofii, pozostawia wiele do życzenia. Autorowi, będącemu znanym fizykiem i filozofem, nie zawsze udaje się przekazać swoje myśli w sposób zrozumiały dla szerszej publiczności. Heller, mimo swojej głębokiej wiedzy, nie zawsze potrafi zaangażować czytelnika, przez co...

Nie wiem jak Wam ale dla mnie przebrnięcie przez tę pozycję Michała Hellera było nieprawdopodobną męczarnią.
Chyba trzeba mieć doktorat z teologii lub filozofii aby w łatwy sposób przebrnąć przez dość luźno poskładane przemyślenia autora.

Nie wiem jak Wam ale dla mnie przebrnięcie przez tę pozycję Michała Hellera było nieprawdopodobną męczarnią.
Chyba trzeba mieć doktorat z teologii lub filozofii aby w łatwy sposób przebrnąć przez dość luźno poskładane przemyślenia autora.

Rozczarowałem się - książka jest raczej dość luźnym zlepkiem rozważań na tematy wszelakie powiązane z relacją teologia-nauka. Za dużo tu pustosłowia, za mało konkretnej treści, popartej przykładami. Ale momenty są - fragmenty rozważań o teorii ewolucji choćby. Spróbuję się jeszcze z ks. Hellerem, zobaczymy, czy z tej znajomości coś wyjdzie.

Rozczarowałem się - książka jest raczej dość luźnym zlepkiem rozważań na tematy wszelakie powiązane z relacją teologia-nauka. Za dużo tu pustosłowia, za mało konkretnej treści, popartej przykładami. Ale momenty są - fragmenty rozważań o teorii ewolucji choćby. Spróbuję się jeszcze z ks. Hellerem, zobaczymy, czy z tej znajomości coś wyjdzie.

Duża część książki to niezbyt ciekawe dla mnie, jako amatora filozofii, rozważania nad prawdą, językiem, rolą filozofii i związkiem między sensem życia jednostki a sensem istnienia wszechświata. Tematy te autor omawia językiem pełnym naukowej logiki. Dla mnie trudnym do zrozumienia. Tytuł mógłby sugerować, że książka próbuje wyjaśnić sens istnienia w ujęciu chrześcijańskiej wizji świata. Jednak tak nie jest. Heller nie próbuje tu wyjaśniać sensu a jedynie przedstawia hipotezy istniejące w świecie naukowym, wedle których sens życia jest zbieżny do sensu istnienia wszechświata. Ale nie próbuje nawet rozważać co jest tym sensem.
Dla mnie niezwykle ciekawa była za to część trzecia (z czterech) książki, gdzie przedstawione zostały najważniejsze współczesne stanowiska teologiczne poważnie traktujące naturalizm i ewolucję. Sam autor będąc katolickim księdzem stoi jednocześnie twardo na gruncie najnowszych odkryć naukowych i reprezentuje naturalizm metodologiczny. Czyli, w odniesieniu do Boga, wierzy, że Bóg istnieje i ingeruje w świat materialny ale robiąc to nie przeczy ustanowionym przez Siebie prawom fizyki. Odkąd dowiedziałem się, że ks. Heller reprezentuje takie stanowisko teologiczno-filozoficzne ciężko było mi pojąć jak pogodzić to z wiarą chrześcijańską. Część trzecia książki przedstawia współczesne teorie filozoficzne, które pozwalają pogodzć te pozornie sprzeczne światopoglądy. Mój wewnętrzny zgrzyt intelektualny został dzięki tej lekturze całkowicie zlikwidowany. Dodam, że każdą część tej książki można czytać niezależnie od pozostałych. Jeśli więc kogoś nurtuje jak pogodzić naturalizm metodologiczny z wiarą, to zachęcam do przeczytania części trzeciej. Pozostałe części, sądzę, że zainteresują głównie filozofów i logików.

Duża część książki to niezbyt ciekawe dla mnie, jako amatora filozofii, rozważania nad prawdą, językiem, rolą filozofii i związkiem między sensem życia jednostki a sensem istnienia wszechświata. Tematy te autor omawia językiem pełnym naukowej logiki. Dla mnie trudnym do zrozumienia. Tytuł mógłby sugerować, że książka próbuje wyjaśnić sens istnienia w ujęciu chrześcijańskiej...

"Zagadnienia sensu życia nie da się oddzielić od zagadnienia sensu wszechświata. Człowiek jest produktem kosmicznej ewolucji i jego sensowność nierozdzielnie splata się z sensownością kosmosu."

W tych słowach, otwierając czwartą część Sensu życia i sensu wszechświata, ksiądz Michał Heller przechodzi do meritum swojej książki. Do punktu, w którym, w końcu wybrzmiewają tytułowe zagadnienia, prowadzą długie i kręte drogi (na tyle długie, że stanowią lwią część całej treści) trzech poprzednich części, przygotowujących grunt pod zajęcie się właściwym tematem.

We wstępie ksiądz Heller napisze, że fundamentem powstania książki były notatki przygotowane do serii wykładów, jej kulminacją zaś, jest część dopisana niejako osobno, zbierająca zagadnienia poprzednich rozdziałów. Zabierając się do lektury, należy mieć te uwagi w pamięci, tak, by nie odczuć znużenia długim kluczeniem.

Część pierwsza opowiada o różnicach w tym, jak na świat patrzą współczesne nauki empiryczne, a jak spoglądają nań filozofia i teologia, jest tu mowa o pewnym dwugłosie, dziedzinach pozornie z sobą sprzecznych. Ale przecież obie pozycje patrzą na tę samą rzeczywistość, na ten sam wszechświat. Wszechświat, który – co zaskakujące – daje się poznawać. Próba określenia podstawowych cech rzeczywistości, staje się punktem wyjścia do myśli o tym, jak owe założenia odbijają się w ujęciu chrześcijańskiej teologii.

W drugiej części czytamy o pewnej niemożności w opisie nie tylko absolutu, jakim zajmuje się teologia ale i kolejnych obszarów, w które wkracza współczesna fizyka. Wobec jednej i drugiej strefy nasz język i logika pozostają bezsilne. Dwie dziedziny wykraczające poza granice pojmowania, bądź wymagające radykalnego owych granic przekraczania, są w pewien sposób ze sobą związane i współczesna teologia, dostrzegając to, dąży do uwzględniania w swojej myśli dynamicznie rozwijającego się ogólnego stanu wiedzy. Brak równowagi między tymi dziedzinami – tak w doktrynach teologicznych, jak i w nauczaniu duszpasterskim – prowadzić może do groźnych rozdźwięków. Czy bowiem można jednocześnie uznawać dwie, sprzeczne z sobą nauki? Rozwiązaniem okazuje się wykazanie braku sprzeczności.

Problem ten szczególnie donośnie wybrzmiewa, gdy mowa o teorii ewolucji. Jak się okazuje, współczesna teologia nie ma z uznaniem tejże żadnych problemów, również oficjalne stanowisko Kościoła Katolickiego nie stwierdza w niej elementów sprzecznych z jego nauczaniem. Problem to o tyle ważki, że prowadzi do licznych sporów w niektórych środowiskach (po obu stronach „barykady”),spowalniając zbliżanie się do siebie dwu spojrzeń na świat. Heller poświęca współbrzmieniu teologii i ewolucji cały rozdział, wyjaśniając w nim rozwiązania szczególnie złożonych współbrzmień.

I właśnie ewolucja staje się punktem wyjścia do zapytania o sens. Sens człowieka i sens wszechświata. W skali mikro i makro. Wróćmy na chwilę do cytatu, od którego zacząłem. Fakt, że wszechświat podlega ewolucji i że życie, świadomość i człowiek, są kolejnymi krokami i elementami tych uniwersalnych przemian, łączy życie człowieka i istnienie wszechświata jednym, wspólnym mianownikiem.

W poszukiwaniu śladów sensu (oraz znaczenia: co to właściwie znaczy sens?),jak asy z rękawa wyciąga ksiądz Heller kolejne zagadnienia, którymi zajmował się już we wcześniejszych częściach i rozdziałach. To spora przeprawa przez logikę, fizykę, filozofię i teologię, zbiegająca się finalnie w punkcie, do którego chyba żadna z tych dziedzin nie dotarłaby w pojedynkę. Rozmyślania o sensie, tak osobowym, jak i uniwersalnym, toczyć muszą się bowiem jednocześnie w sąsiedztwie tych dziedzin, w strefach ich wpływów, jednak w pewnym sensie poza ich granicami. Najlepszą stroną książki Hellera jest właśnie wskazanie tego punktu, zdziwienie, że świat daje się badać i że w badaniach tych rezonują tak odmienne dziedziny. To badanie, ciekawość i dążenie do prawdy wynikają z tego sensu, który autor we wszechświecie widzi. Są jednak nie tylko jego owocem, ale i wyrazem.


__________________________________
https://www.facebook.com/statekglupcow/

"Zagadnienia sensu życia nie da się oddzielić od zagadnienia sensu wszechświata. Człowiek jest produktem kosmicznej ewolucji i jego sensowność nierozdzielnie splata się z sensownością kosmosu."

W tych słowach, otwierając czwartą część Sensu życia i sensu wszechświata, ksiądz Michał Heller przechodzi do meritum swojej książki. Do punktu, w którym, w końcu wybrzmiewają...

Jest trudna, bardzo trudna. Pointa jest jednak bardzo satysfakcjonująca. I sama książka uczy w bardzo szerokim, choć abstrakcyjnym zakresie.
-----------
Nieomal równo rok później (bez jednego dnia),po drugim przeczytaniu zrozumiałem ją w pełni jak sądze, a przynajmniej w dostatecznej pełni. Naprawdę warta refleksji

Jest trudna, bardzo trudna. Pointa jest jednak bardzo satysfakcjonująca. I sama książka uczy w bardzo szerokim, choć abstrakcyjnym zakresie.
-----------
Nieomal równo rok później (bez jednego dnia),po drugim przeczytaniu zrozumiałem ją w pełni jak sądze, a przynajmniej w dostatecznej pełni. Naprawdę warta refleksji

Porwałam się z motyką na słońce czytając tę książkę, gdyż w większości jej nie zrozumiałam. Jest to książka trudna dla przeciętnego odbiorcy, któremu odległa jest fizyka czy filozoficzne rozważania. Aczkolwiek parę rzeczy mnie ubogaciło. Możliwe, że jeszcze do niej wrócę.

Porwałam się z motyką na słońce czytając tę książkę, gdyż w większości jej nie zrozumiałam. Jest to książka trudna dla przeciętnego odbiorcy, któremu odległa jest fizyka czy filozoficzne rozważania. Aczkolwiek parę rzeczy mnie ubogaciło. Możliwe, że jeszcze do niej wrócę.

Widać, że książka jest skompilowana z różnych tekstów pisanych w różnym czasie i w różnych okolicznościach. Dlatego brak jej przewodniego tematu, a tytuł pasuje głównie do ostatnich rozdziałów. Trochę przejrzystości dodaje to, że rozdziały pogrupowano w cztery części.

Książka nie tworzy jednego wywodu, dlatego też brakuje jakichś wyraźnych konkluzji. Mimo to można się dowiedzieć trochę o poglądach Hellera na relacje nauki (science) i filozofii, filozofii i teologii, a wreszcie nauki i teologii. Cytowałem ją w artykule o Hellerze na Wiki.

Pisze o filozoficznych (często milczących) założeniach nauk – które mogłyby być podane gdzie indziej, np. w książkach „Filozofia i Wszechświat”, „Filozofia nauki” albo „Pojmowalny Wszechświat”. Pisze o jego stosunku do tomizmu i do innych nurtów filozoficznych w katolicyzmie. Mógłby to przenieść do „Nowej fizyki i nowej teologii”. Pisze o kwestii naturalizmu metodologicznego i ewolucji – co mógłby umieścić w książkach „Dylematy ewolucji” albo „Początek i stworzenie”.

To kolejna książka Hellera obok „Granic Nauki”, która mogłaby być uszczuplona właśnie przenoszeniem treści do innych tytułów – ale moim zdaniem mniej konkretna. Po odcięciu tych fragmentów, które pasują gdzie indziej, zostają pewne uwagi o języku religii, o logice (np. parakonsystentnej) i wreszcie poszukiwania Sensu. Nie rozumiem, dlaczego to właśnie ta książka Hellera została chyba najbardziej doceniona przez rynek. Była wznawiana największą liczbę razy i jako jedyna doczekała się tłumaczenia na niemiecki. Być może przeważył chwytliwy tytuł. Polecam tylko najwierniejszym fanom Hellera, którzy szukają źródeł i przypisów (jak ja). Inni mogliby wyrobić sobie o nim fałszywe wyobrażanie, że to mętny autor, kiedy wcale tak nie jest (czego dowodzą jego książki fizyczne i inne filozoficzne).

Widać, że książka jest skompilowana z różnych tekstów pisanych w różnym czasie i w różnych okolicznościach. Dlatego brak jej przewodniego tematu, a tytuł pasuje głównie do ostatnich rozdziałów. Trochę przejrzystości dodaje to, że rozdziały pogrupowano w cztery części.

Książka nie tworzy jednego wywodu, dlatego też brakuje jakichś wyraźnych konkluzji. Mimo to można się...

Jedna gwiazdka mniej, ponieważ odpowiedź na pytanie zawarte w tytule stanowi mniejszą część treści książki (wymagała bardzo rozbudowanego wstępu).

Jedna gwiazdka mniej, ponieważ odpowiedź na pytanie zawarte w tytule stanowi mniejszą część treści książki (wymagała bardzo rozbudowanego wstępu).