Kończę Fossego i marzy mi się zostać jeszcze trochę w Norwegii, no i niech nie będzie zbyt optymistycznie, bo przecież za oknem jest jak jest i dobrze byłoby utrzymać w sobie melancholię, więc co, wybór jest chyba prosty i będzie nim opowieść autora o „siłowaniu się z życiem, z samym sobą i własnymi ambicjami literackimi oraz o konfrontacji z ludźmi, którzy go otaczają”.

Do Knausgårda przymierzałem się długo, bo przecież to parę tysięcy stron, a zaraz trzeba będzie się pochwalić, ile książek przeczytało się w roku 2023, ale wreszcie – mój Boże, kogo to obchodzi, więc Knausgårdzie, przybywaj, i ty, literacki narkotyku (jak mnie przekonują), przybywaj, i ty, magiczny chłodzie prozy.

Na rozpoczęcie cyklu „Moja walka” cieszę się wybitnie. Chociaż dziwnie tak, po Fossem, czytać nagle prozę z kropkami. Maksymalnie 9/10.

Macie swojego ulubionego autora, którego książki zawsze czytacie? Mikołaj Grynberg to dla mnie twórca o wielu twarzach. Dlaczego? Z dużym zainteresowaniem czytałam wywiady: „Ocaleni z XX wieku”, „Oskarżam Auschwitz”, o drugim pokoleniu dorastającym w cieniu rodzinnej, obozowej traumy, „Księgę wyjścia” o Marcu 68. Jedną z najcenniejszych książek w moim księgozbiorze jest album fotograficzny „Auschwitz. Co ja tu robię?”, w którym ludzie odpowiadają na jedno pytanie: „Dlaczego przyjechałem zobaczyć ten obóz?”, a ilustracją są artystyczne zdjęcia ukazujące teren obozu. Miniatury literackie „Poufne” i „Rejwach”. Ta ostatnia została przeniesiona na deski Teatru Żydowskiego. No i jest jeszcze film dokumentalny „Dowód tożsamości”, w którym rozmówcy Grynberga mówią, czym jest dla nich żydowska tożsamość.

W swojej najnowszej książce „Jezus umarł w Polsce” autor porusza temat wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej. Rozmawia z aktywistami i zwykłymi mieszkańcami przygranicznych miasteczek, którzy zdecydowali się pomagać migrantom ukrywającym się w puszczy, po polskiej stronie granicy. Tym samym Grynberg odchodzi od tematu tożsamości i żydowskości, ale czy na pewno? Czy znajdzie analogię między tym, co „kiedyś”, i tym, co „dzisiaj”? Chętnie się przekonam, zwłaszcza że temat migrantów na granicy jest kontrowersyjny i nieoczywisty.

To jeden z najbardziej makabrycznych epizodów II wojny światowej. W maju 1945 roku na jaw wychodzi, że w Gdańsku naziści stworzyli fabrykę, w której produkowano mydło z ludzkiego tłuszczu. Sprawę tę bada m.in. Zofia Nałkowska, która później opisze ten wstrząsający proceder w opowiadaniu „Profesor Spanner” ze zbioru „Medaliony”.

Ale co jeśli mydło z ludzi było tylko wojennym fake newsem? Czym zajmowali się niemieccy anatomowie w Gdańsku, Poznaniu i we Wrocławiu? I o czym Nałkowska nie napisała?

W ten weekend będę szukać odpowiedzi na te pytania w najnowszej książce Tomasza Bonka „Ludzie na mydło. Mit, w który uwierzyliśmy”.

Szukacie ciekawych artykułów o II wojnie światowej? Koniecznie zajrzyjcie w ten weekend na stronę Ciekawostki Historyczne!

[kk]