Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Amerykański pisarz wyrusza do Ukrainy w poszukiwaniu kobiety, która pomogła przeżyć jego dziadkowi II wojnę. Przewodnikiem jest pochodzący z Odessy Aleksander, pełniący rolę tłumacza, wraz ze swoim dziadkiem, który ich wozi. Mamy zatem powieść drogi, ale nie tylko w wymiarze linearnym, z punktu A do B, ale również w wymiarze czasu, przestrzeni, kultury i języka. Narracja prowadzona przez Alexa może razić, pełno tu niedokładności, niepasujących słów, błędów składniowych, leksykalnych. Z czasem jednak, gdy poczujemy rytm tych słów, zrozumiemy ich znaczenie w kontekście zaczyna to być całkiem przyjemna lektura.  Literackim językiem poprowadzony jest drugi wątek to opowieść o Tachmibrodzie / Sofiówce od 1791 do 1941 roku.W historii sztetla wątki obyczajowe przeplatają się z kulturowymi, historycznymi, filozoficznymi, onirycznymi. Pomimo wyraźnie wskazanych dat, często można odnieść wrażenie, że ten świat istnieje poza czasem i przestrzenią. Jest jakimś innym uniwersum, w którym nasze rozumienie rzeczywistości nie tylko utrudnia, ale wręcz uniemożliwia właściwe odczucie. Tak jak w tytule  - wszystko jest iluminacją, wyobrażeniem, fantasmagorią. Początek przytłacza dziwnością języka Alexa, koniec pogrąża nas w onirycznej rzeczywistości. Środek, a zwłaszcza listy Alexa i pisarza pozwalają uchwycić zmiany, jakie w nich zachodzą pod wpływem tej wyprawy. Oryginalna i interesująca książka, ale również wymagająca cierpliwości i uwagi ze względu na swoją specyfikę.