Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Pisanie o "prorockości" R.U.R-a, wyliczanie co już się zrealizowało z tej wizji (już ponadstuletniej), nie jest wprawdzie nietrafne (pierwsza rozmowa Heleny z robotem tak bardzo przypomina nasze pierwsze kontakty z ChatemGPT), ale jest dużym spłyceniem i zbanalizowaniem dramatu Čapka – tutaj bowiem autor, podobnie jak w "Fabryce absolutu", skupia się na procesach modernizacyjnych, na których grozę my, w XXI w., trochę się już uodporniliśmy. Jest tu więc koszmar niekończącej się nadprodukcji, dyktatura przemysłu, budzenie sił, których nie sposób opanować, zmiany techniczne, polityczne i społeczne, które zachodzą tak błyskawicznie, że nieuchronnie prowadzą do katastrofy. Čapek nie jest jak zwykły konserwatysta, który uderza w apokaliptyczne tony, ponieważ boi się zmian, których nie pojmuje – raczej próbuje zrozumieć nowoczesność, intencje i motywacje jej koryfeuszy, zadając przy tym mnóstwo dużych pytań (niektóre traktując głębiej, inne bardziej powierzchownie): o sens postępu technicznego, o istotę człowieczeństwa, o jego koniec (kim będzie człowiek w nowym świecie, w którym znikną warunki, które dziś kształtują naszą kondycję) i początek (czy stworzymy coś, co będzie “dostatecznie” ludzkie).

Pisanie o "prorockości" R.U.R-a, wyliczanie co już się zrealizowało z tej wizji (już ponadstuletniej), nie jest wprawdzie nietrafne (pierwsza rozmowa Heleny z robotem tak bardzo przypomina nasze pierwsze kontakty z ChatemGPT), ale jest dużym spłyceniem i zbanalizowaniem dramatu Čapka – tutaj bowiem autor, podobnie jak w "Fabryce absolutu", skupia się na procesach...

Tl;dr: warto zacząć od drugiej części.

Pierwsza część to taka eksperymentalno-awangardowa mikropowieść, bardzo genzetowa, strasznie chaotyczna; postaci dzielą się na dobre (czyli ci, którzy "walą konia") i złe (tych rozpoznajemy po tym, że im "jebie z japy"). Narrację można próbować usprawiedliwiać tym, że to wszystko perspektywa głównego bohatera, ale wciąż całe to epatowanie wulgarnością wydaje mi się w XXI w. dość niewczesne. Część właściwa to powieść drogi, zbudowana w dużej mierze z klisz z amerykańskiego kina.

Druga część jest dużo bardziej tradycyjna, wygląda trochę jak wczesne obrazy Picassa, które wytrącają krytykom z ręki argument, że malował kubistycznie bo nie potrafił normalnie. Jest to opis dnia z życia zwykłej dziewczyny, która siedzi z książką w kawiarni, pali szlugi na ławce, spotyka się ze znajomymi, podrywa kolegę, kombinuje jak zdobyć pieniądze itd. Wszystko jest tutaj naturalne, bezpretensjonalne, a jednocześnie bardzo żywe i wiarygodne. Niby nic wyjątkowego się nie dzieje, ale czyta się przyjemnie. Autor świetnie uchwytuje atmosferę codziennego życia miejskiego swojego pokolenia, tworzy przekonujące mikroportrety psychologiczne; chętnie bym przeczytał większą powieść w tym stylu.

Tl;dr: warto zacząć od drugiej części.

Pierwsza część to taka eksperymentalno-awangardowa mikropowieść, bardzo genzetowa, strasznie chaotyczna; postaci dzielą się na dobre (czyli ci, którzy "walą konia") i złe (tych rozpoznajemy po tym, że im "jebie z japy"). Narrację można próbować usprawiedliwiać tym, że to wszystko perspektywa głównego bohatera, ale wciąż całe to...

Podręcznik do filozofii starożytnej (presokratycy + klasyczna filozofia grecka), częściowo pokrywający się z treścią podcastu tego samego autora, jednak z pominięciem wywiadów, ale uzupełniony o rozdziały o dialogu "Sofista" oraz o kobietach w filozofii starożytnej. Zgodnie z tytułem serii Peter Adamson stara się niczego nie pomijać, omawia więc również mniej znanych filozofów oraz zazwyczaj pomijane teksty myślicieli znanych. W tym wypadku akurat nie ma to takiego znaczenia, jako że tematy wchodzące w zakres tej części często są solidnie omawiane nawet w skrótowych historiach filozofii i na uniwersyteckich kursach (chociaż w każdym rozdziale znalazłem jakąś informację czy ciekawostkę, o której na studiach nie słyszałem), ale kolejne części cyklu wyglądają bardzo obiecująco (szczególnie, że Adamson specjalizuje się w późnym antyku i filozofii arabskiej). Można to traktować jako solidne wprowadzenie bądź odświeżenie wiedzy ze studiów (w końcu nietrudno się w presokratykach pogubić). Co ciekawe, pod koniec autor (który jest wykładowcą na uczelniach w Anglii i w Niemczech) wspomina, że uniwersyteckie kursy historii filozofii często przeskakują od Arystotelesa prosto do Kartezjusza (czyli dwa tysiące lat). Niewątpliwie pod tym względem Polska wyprzedza zachód o kilka długości.

Podręcznik do filozofii starożytnej (presokratycy + klasyczna filozofia grecka), częściowo pokrywający się z treścią podcastu tego samego autora, jednak z pominięciem wywiadów, ale uzupełniony o rozdziały o dialogu "Sofista" oraz o kobietach w filozofii starożytnej. Zgodnie z tytułem serii Peter Adamson stara się niczego nie pomijać, omawia więc również mniej znanych...