Jesteśmy społecznością, która kocha książki

"Śródziemie istniało rzeczywiście. Badania historyczne pokazały, że rozciągając się od Starej Anglii do Skandynawii i w całej Europie Zachodniej, dwa tysiące lat temu pojawiła się w dużej mierze zapomniana cywilizacja, która zwiastowała fantastyczny świat Tolkiena. W swych listach Tolkien przyznawał, że jego koncepcja Śródziemia nie była własnym wynalazkiem, lecz stanowiła anglosaski termin określający magiczny świat zamieszkany przez ludzi w pierwszym tysiącleciu. I to na tej kulturze, którą tworzyło wiele barwnych europejskich plemion, dziś nazywanych zbiorczymi imionami Celtów, Anglosasów i Skandynawów opiera się Władca Pierścieni".

Zaczarowany, bogaty świat wyobraźni stworzony na kartach powieści Władca Pierścieni i pokrewnych opowiadań autorstwa Tolkiena znajduje swoje korzenie nie tylko w samej świadomości autora. Pasjonaci zgłębiania ich źródeł docierają do mitów, wierzeń i kultury plemion ludów germańskich i celtyckich. Pogląd na życie ówczesnych społeczeństw, przepełniony magiczną mocą, czarami i przepowiedniami budzi zainteresowanie swoją tajemniczością. Badania naukowców w dziedzinie antropologii, historii i archeologii pozwalają ukazać i zrozumieć klucz do zapomnianego świata, nazywanego przez wielu rzeczywistym Śródziemiem.

Brian Bates, autor przytoczonej książki o dość niefortunnym polskim tłumaczeniu tytułu: "Magia, mity i tajemnice średniowiecza" - pragnie przedstawić krajobraz świata rządzonego przez wyobraźnię i wiarę w potęgę ukrytych sił natury. Północno-zachodnia Europa w okresie pierwszego tysiąclecia zdominowana była przez ludy, mające bogate tradycje magiczne i duchowe. Opierając się na dokumentach i znaleziskach archeologicznych wyobrażających ich wierzenia oraz warunki życia możemy ukazać ten historyczny świat z bliskiej nam perspektywy. Tereny dzisiejszych Wysp Brytyjskich zamieszkiwało wiele plemion i ludów wzajemnie przenikających się kulturowo i wielokrotnie będących celem najazdów oraz wypraw łupieżczych pozostałych grup. Tutaj dotarli Rzymianie, rozbudowując swoje imperium na gruzach pierwotnych wierzeń, przynosząc ze sobą nową kulturę, religię i zwyczaje. Po ich wycofaniu, krwawe najazdy przeprowadzali Sasi, a w późniejszych wiekach także wikingowie, z którymi toczono wiele bitew. Skandynawscy najeźdźcy przynieśli ze sobą odrodzenie magicznych wierzeń Śródziemia, osiedlając się przenikali kulturowo plemiona anglosaskie.

"Bogowie i boginie żyli w jasnych przestrzeniach Świata Górnego wraz ze świetlistymi elfami. Daleko pod nim, w jaskiniach Świata Niższego, czaiły się duchy zmarłych; towarzyszyły im ciemne elfy i smok zwany Nidhogiem. A między obu tymi światami leżał zaczarowany kraj Śródziemia, do którego prowadził most utworzony z tęczy i zwany Bifrost (drżąca ścieżka). Była to magiczna dziedzina zamieszkiwana przez mężczyzn i kobiety i otoczona bezkresnym oceanem. W oceanie pływał wąż tak ogromny, że otaczał całe Śródziemie i wgryzał się w swój własny ogon. W górach graniczących z oceanem żyli olbrzymi."

W kilku rozdziałach autor próbuje zgłębić mitologię i wierzenia ludów historycznego Śródziemia, dokonując ich porównania z wyobrażeniami przedstawionymi w epickim dziele Tolkiena. Odnajdujemy korzenie wiary w budzące lęk smoki, ukazane w postaci Smauga w "Hobbicie"; piękne i sprytne leśne istoty, zwane elfami, olbrzymy, enty, krasnoludy - kowale, czarodzieje, prorocy, wargowie, potworne pająki oraz siły zamieszkujące naturalne środowisko. Wszystkie te stworzenia przywodzą nam na myśl podróż przez świat fantastyczny i całkowicie nierealny. Tym większe wzbudza wśród nas zdziwienie fakt, że wiara w te magiczne istoty rzeczywiście towarzyszyła naszym przodkom w ich codziennym życiu i obowiązkach, nieskażonych współczesną cywilizacją i miejską kulturą.

Książka ta warta jest polecenia wyłącznie prawdziwym pasjonatom świata stworzonego przez Tolkiena w swoich opowieściach, traktowanych mianem arcydzieł literatury fantastycznej. Tłumaczenie tytułu, z jakim spotykamy się w polskim wydaniu może wprowadzić w błąd wielu czytelników zainteresowanych wyłącznie tematyką stricte historyczną. Oryginalny tytuł brzmi: "The real Middle-Earth. Magic and mystery in the Dark Ages". Sam autor jest znanym brytyjskim psychologiem i antropologiem kultury, bazując na dokonaniach na polu odkryć archeologicznych i historycznych, pragnie wyodrębnić i porównać poszczególne elementy składające się na realne, historyczne wyobrażenie świata, zwanego przez badaczy "rzeczywistym Śródziemiem".

"Śródziemie istniało rzeczywiście. Badania historyczne pokazały, że rozciągając się od Starej Anglii do Skandynawii i w całej Europie Zachodniej, dwa tysiące lat temu pojawiła się w dużej mierze zapomniana cywilizacja, która zwiastowała fantastyczny świat Tolkiena. W swych listach Tolkien przyznawał, że jego koncepcja Śródziemia nie była własnym wynalazkiem, lecz stanowiła...