„Człowiek powinien by widzieć wszystko i wszystkiego dotknąć,(...)" - pisze w swoich "Listach z podróży" Karel Čapek. "To ci dopiero radość, człowieku, gdy widzisz lub dotykasz coś, czegoś nie znał. Każda różnica w rzecach i ludziach pomnaża życie.”

Uwielbiam podróżować, poznawać nowe miejsca planować wycieczki. Chcę tak dużo zwiedzić, tak dużo zobaczyć... Z nieco przeciwnego założenia wychodzi Karel Čapek. Dla tego czeskiego pisarza podróże (przynajmniej te opisane) były przymusowymi wręcz wizytami w danych krajach. Čapek nie marzył o owych wyjazdach, przyszły one do niego same. Nie oczekując wiele z ich strony mógł w pełni się cieszyć i zachwycać miejscami, które zobaczył. Na mnie szczególne wrażenie zrobił fragment dotyczący podróży do Włoch, gdzie Čapek opowiadał, jak nieznajomość włoskiego pomogła mu w pełnym poznaniu kultury Włoch, a także niedostępnych dla zwykłego turysty miejsc. „Ponieważ nie mówisz ich językiem, nie możesz od ludzi niczego chcieć.” Dlatego ludzie dają z siebie sami, pokazują swoją gościnność i życzliwość, opiekują się zbłąkanym obcokrajowcem.

Sięgając po tę książkę nie wiedziałam zbyt dużo o jej autorze, nie wiedziałąm nawet, że "Listy" pochodzą z początku XX wieku. Jakież było moje rozczarowanie, gdy po otwarciu książki dowiedziałam się, że nie będzie to w żadnym stopniu swego rodzaju przewodnik po kajach, po Włoszech, które zamierzam zwiedzić, że wszelkie opisy będą nieaktualne. Ale nic bardziej mylnego! Czytając, po pierwsze wcale nie miałam poczucia nieaktualności. Wręcz przeciwnie! Karel Čapek opowiada o tak uniwersalnych sprawach, opisuje tak niezmienne miejsca, że wcale nie widać, aby w jakikolwiek sposób owa książka się postarzała. Jest to także niezwykle pocieszające, dając poczucie, że w gruncie rzeczy owe kraje i miejsca też pozostają do pewnego stopnia, rzecz jasna, niezmienne.

W nieocenionym posłowiu (nieocenionym zawsze, jeśli jego autorem jest Leszek Engelking), "Listy" Čapka są nazywane "felietonami". Zarówno według definicji, jak i mojego poczucia, też zaliczyłabym je do tego właśnie gatunku, To wspaniałe przemyślenia, opatrzone błyskotliwym humorem. Czta się je bardzo przyjaźnie i szybko. Čapek nawiązuje z czytelnikiem pewnego rodzaju więź, poprzez bezpośrednie zwroty, częste anogdoty i swoiski, nieformany styl. Sympatyczne fragmenty idealnie komponują się ze wspaniałymi ilustracjami autorstwa Čapka i jego żony. Są to zarówno rysunki widoków i pejzaży, jak i śmieszne ilustracje do fragmentów opowieści, jak na przykład obrazki holenderskich twarzy.

Z "Listów z podróży" wypływa bardzo wyjątkowy optymizm, szczególna radość i zadowolenie. Čapek, jak twierdzi, nie wybierał się z własnej chęci na owe wojaże, jednak jest ogromnie wdzięczny swemu losowi, że je zdołał odbyć. Autor zaraża wręcz chęcią zobaczenia miejsc, których się nie widziało, kórych nawet szczególnie nie było w planach do koniecznego odwiedzenia. Wiem na przykład, że dzięki Čapkowi koniecznie chcę zobaczyć Sewillę - po przeczytaniu "Listów" chyba najbardziej ze wszystkich hiszpańskcih miast. Inaczej też patrzę na miejsca, które już widziałam, szczególnie często odwiedzaną Holandię, którą autor niezwykle trafnie opisał i zanalizował, na tyle aktualnie i uniwersalnie, że wszytsko się zgadza, nawet po ponad siedemdziesięciu latach.

Lekturę polecam szczególnie przed wakacjami, jako przedsmak do niezwykłych podroży, jako przedsmak do zwiedzania i odkrywania, bez względu na to, gdzie się pojedzie, czy do omawianych przez Čapka miejsc, czy do Włoch, Wielkiej Brytanii, Holandii, Hiszpanii, Norwegii, Danii Szwecji, czy w zupełnie inne zakątki świata... Nawet jeśli pozostaniemy we własnej okolicy, ta książka sprawi, że spojrzymy na nią też jak na niezwykłą krainę, wartą zwiedzania, gdyż jest czymś jedynym w swoim rodzaju, czymś wartym poznania. „Znacznie radośniej jest kochać cały świat - pisze Čapek, - ponieważ ma tysiące twarzy i wszędzie jest inny...”

„Człowiek powinien by widzieć wszystko i wszystkiego dotknąć,(...)" - pisze w swoich "Listach z podróży" Karel Čapek. "To ci dopiero radość, człowieku, gdy widzisz lub dotykasz coś, czegoś nie znał. Każda różnica w rzecach i ludziach pomnaża życie.”

Uwielbiam podróżować, poznawać nowe miejsca planować wycieczki. Chcę tak dużo zwiedzić, tak dużo zobaczyć... Z nieco...