Przykre to doświadczenie, zawieść się na jednym ze swoich ulubionych pisarzy. „Bunt aniołów” to przedostatnia powieść France’a i na jej przykładzie widać doskonale, że ten wybitny umysł wpadł w pułapkę swoich przekonań i związanej z nimi misji, powielając w kolejnych utworach te same zarzuty i obśmiewając te same zjawiska w coraz bardziej wyprany z życia sposób. Jak zresztą wskazywałem już w innych opiniach na temat jego twórczości, France w najlepszym wydaniu to France zdystansowany, komentujący z oddalenia i na pewnym poziomie ogólności to wszystko, co w człowieku słabe, czyli zdecydowaną większość jego konstytucji. Natomiast France zaciekły – czy, jak w tym wypadku, w sprawie Kościoła, czy to w sprawie Dreyfusa – traci sporo swych literackich walorów. Nadal potrafi dać zdanie czy ustęp genialny, ale – na czym cierpi „Bunt aniołów” – fabuła mu się rozmywa, jest mało wiarygodna, odrealniona, zgrzyta w zębach spragnionych literackiej uczty. Nie widzę tu już myśli, tylko obsesję.
Plany fantastyczny oraz realistyczny zgrabnie się wprawdzie w powieści przenikają, co pozwala France’owi z równą siłą wyśmiewać wyższe klasy społeczne i religię katolicką, noblista odsłania też wiele mechanizmów rządzących czy to francuskim społeczeństwem, czy międzynarodową polityką, ale czyni to bez większego literackiego przekonania, wbrew własnej tradycji nad żadną kwestią się głębiej nie pochylając i wkładając swoje kwestie nie w usta żywych ludzi, tylko manekinów.
Być może powieść była pisana w pośpiechu, w efekcie jednak w podobnym pobieżnym pośpiechu trzeba ją czytać. A tego bardzo nie lubię.

Przykre to doświadczenie, zawieść się na jednym ze swoich ulubionych pisarzy. „Bunt aniołów” to przedostatnia powieść France’a i na jej przykładzie widać doskonale, że ten wybitny umysł wpadł w pułapkę swoich przekonań i związanej z nimi misji, powielając w kolejnych utworach te same zarzuty i obśmiewając te same zjawiska w coraz bardziej wyprany z życia sposób. Jak zresztą...