(...) ocaleni z otchłani siedzieli w milczeniu, nieruchomo patrząc przed siebie i próbując zrozumieć świat, w którym nie ma już wojny."

Powieść jest bardzo smutna. Piękny język i przejrzystość opisów powodują, że czyta się ją szybko. Ale więcej nie spojrzę na tę powieść - raz przeczytana wystarczy na całe życie. Mam dość wojny na Pacyfiku.

Powieść dzieli się na dwie części i zgodnie z losem żołnierskim autora - E.B. Sledge'a, opisuje najpierw walki na Peleliu, a później na Okinawie. W opisach wojny - najbardziej uderzyła mnie aura opanowania autora. Jego opisy były szczegółowe i dokładne, wręcz metodyczne. I chyba właśnie to uporządkowanie, ten pozorny spokój, sprawiał, że widziałam z dużą ostrością, rysujący się powoli, obraz prawdziwego piekła na ziemi – piekła wojny.

Świetne było zestawienie dwóch kampanii – dwóch otchłani piekła. Najpierw Peleliu – gdzie autor przechodzi straszliwy chrzest bojowy – wyspa twarda i gorąca, gdzie ciągłe słońce i upał torturowały żołnierzy, aż do wyczerpania z pragnienia i braku wody, pełna much i smrodu rozkładających się ciał. Później dla kontrastu Okinawa – błotnista, deszczowa, pełna robaków i trupów rozkładających się w kałużach wody. I to co było dla nich wspólne – dławiący strach przed śmiercią i jego przełamywanie, zabijanie, okrucieństwo, ciągła walka o życie, bezsilność, groza, oczekiwanie, brak snu i śmierć.

Sledge był w samym centrum tych piekieł, widział je od środka, przeżywał każdego dnia na nowo. Dzień w dzień był świadkiem jak giną jego koledzy. Straszne było, kiedy napisał, że na Peleliu coś w nim umarło. I straszne było, kiedy pisał o swoich koszmarach po Okinawie. Ale te momenty rozpaczy autora zdarzały się bardzo rzadko – a przecież pisanie o tej wojnie, samo wspomnienie musiało być dla niego torturą.

Myślę także – choć nie zostało to napisane wprost, że dla autora – najgorsze było uświadomienie sobie, że wrócił z piekła innym człowiekiem, który widział tak wiele zła i okrucieństwa i który to zło i okrucieństwo sam zadawał.

Postacie dowódców i żołnierzy – kolegów autora należą do historii, a ich los jest prawdziwy. Jednak nie mogłam się pogodzić z przypisami do nazwiska, które informowały o dacie i miejscu śmierci. Np. kapitan „Ack Ack Haldane” - strasznie ciężko czytało mi się o szczerym podziwie Sledge’a dla jego kapitana – wiedząc, że nie przeżyje on Peleliu. Oddychałam z ulgą, kiedy przypisu nie było – dawało to szansę – że bohater przeżyje choć pierwszą kampanię.

Ze wszystkich postaci – najbardziej zastanawia mnie Snafu – bo przewija się w opowiadaniu Sledge’a przez całe Peleliu i Okinawę jako kapral i bezpośredni przełożony autora. Przy jego nazwisku nie było żadnego odniesienia, a Sledge, chyba nie bardzo go lubił, bo zaznaczał jego obecność, ale nie pisał np. co o nim myśli – jak przy wielu innych. Charakter musiał mieć Snafu dość trudny, bo jest przywołana jego kłótnia z autorem, o zawleczki od materiałów wybuchowych. Jest też świetna scena czupurnego Snafu kłócącego się z oficerem. Z drugiej strony – Snafu i Sledge dzielili się jednym pistoletem, zawsze razem drążyli ziemię i ustawiali stanowiska dla moździerza.

Opisy wzajemnej przyjaźni żołnierzy, szacunek dla kolegów, poświęcenie i bohaterstwo – to jedyne jasne strony tej bardzo mrocznej powieści.

(...) ocaleni z otchłani siedzieli w milczeniu, nieruchomo patrząc przed siebie i próbując zrozumieć świat, w którym nie ma już wojny."

Powieść jest bardzo smutna. Piękny język i przejrzystość opisów powodują, że czyta się ją szybko. Ale więcej nie spojrzę na tę powieść - raz przeczytana wystarczy na całe życie. Mam dość wojny na Pacyfiku.

Powieść dzieli się na dwie...