"Miastem cudów" Eduardo Mendoza postawił Barcelonie pomnik ponadczasowy. Życie przełomu XIX i XX w. relacjonuje, jakby tam był, sam wszystkiego doświadczał, przeżył to i pamiętał. Jakby sam był bohaterem, obecnym choć niezauważonym. Dzięki temu stolica Katalonii nie stanowi jedynie tła powieści, wręcz przeciwnie: wyrachowany, plugawy i gorszący żywot głównego bohatera spycha na dalszy plan. Proza Mendozy przemówi jednak tylko do kogoś, kto wspomniane uwielbienie z autorem albo dzieli, albo potrafi zrozumieć. Autor pisze pięknie, wyraziście i detalicznie, ale topornego tempa akcji nie zniesie każdy - lektura będzie loterią.

Wychowany na wsi Onofre Bouvila przybywa do Barcelony jako nastolatek w latach 80-tych XIX wieku, jak jeden z milionów innych przedtem i potem. Oczywiście nie ma z górki, ale długo nie trzeba czekać, żeby los się do niego uśmiechnął. Od roznoszenia propagandowych ulotek przez kradzież i szemrane interesy na zlecenie możnych Barcelony do handlu nieruchomościami, bronią, czy inwestycji w przemysł filmowy i wynalazki - Bouvila wie, gdzie węszyć, i sukcesywnie pomnaża swój majątek, aż staje się jednym z najbogatszych swoich czasów. Za to wartość jego charakteru jest odwrotnie proporcjonalna do majątku. Czytelnik dostaje za towarzysza człowieka, którego nie chciałby się znać. Kogoś, w kim nie ma krzty dobroci czy pozytywnych uczuć, wszystko jest wykalkulowane. Znikome nadzieje, pojawiające się od czasu do czasu, płoną stosami. Zniechęcając się do głównego bohatera, zaczyna się zwracać uwagę na samo miasto. Autor pokazuje jego brzydotę i potęgę, zwykłe, codzienne rytuały obok wydarzeń historycznych o potężnej sile rażenia, znane miejsca i ich kuluary… I właśnie ze swojej Barcelony Mendoza robi brakującego bohatera.

"Miasto cudów" nie ma miejsc na miarę Cmentarza Zaginionych Książek ani bohatera, którego nie pomyli się z żadnym innym. To powieść skomplikowana i absorbująca, lecz nie porywająca; za to wierna przedstawionym realiom, katalońskim ideałom i niekwestionowanemu uwielbieniu dla miasta, które po dziś dzień odznacza się od innych europejskich metropolii. Polecam wielbicielom literatury hiszpańskiej i powieści katalońskich pisarzy, bo już będą się potrafili rozsmakować w prozie Mendozy. Na początek, pierwsze rozsmakowanie się w tym gatunku, "Miasto cudów" może jednak przytłoczyć, a nawet zniechęcić.

"Miastem cudów" Eduardo Mendoza postawił Barcelonie pomnik ponadczasowy. Życie przełomu XIX i XX w. relacjonuje, jakby tam był, sam wszystkiego doświadczał, przeżył to i pamiętał. Jakby sam był bohaterem, obecnym choć niezauważonym. Dzięki temu stolica Katalonii nie stanowi jedynie tła powieści, wręcz przeciwnie: wyrachowany, plugawy i gorszący żywot głównego bohatera...