Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939
- Kategoria:
- historia
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2018-04-25
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-04-25
- Liczba stron:
- 448
- Czas czytania
- 7 godz. 28 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308064825
- Tagi:
- Historia Polski Kresy II Rzeczpospolita
Kresy - polska Atlantyda, raj utracony, skarb zdobyty za cenę krwi bohaterów szerzących cywilizację wśród ludów Wschodu? A może raczej kolonia „panów” i miejsce ucisku podbitej ludności? Pierwszy obraz wyłania się ze wspomnień polskich sierot po Kresach. Drugi – znany jest z propagandy nieprzyjaciół II Rzeczypospolitej. Włodzimierz Mędrzecki przekonuje, że oba są dalekie od prawdy.
Kresowy kalejdoskop to książka potrzebna od lat. Przedwojenne polskie Kresy, stanowiące połowę terytorium kraju, są miejscem ścierania się różnych opcji politycznych, sporów o język nauczania. To wielokulturowe społeczności i konflikty nacjonalizmów. Energiczne metropolie i setki małych miasteczek. Chłopska walka o byt, aspiracje klasy średniej, hermetyczny świat ziemian. To również sławna na cały świat lwowska szkoła matematyki, borysławskie kopalnie, wileńskie lokale, znane przed wojną uzdrowiska. Ten świat dwunastu milionów ludzi warto poznać naprawdę.
Przystępnie napisany i pięknie ilustrowany, Kresowy kalejdoskop jest najbogatszą i najprawdziwszą panoramą historyczną polskiej Atlantydy.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Kresowa mozaika Drugiej Rzeczypospolitej
„Celem tej książki jest zaprezentowanie obrazu Ziem Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej z perspektywy nauki historycznej, rozumianej jako poszukiwanie prawdy o ludziach i wydarzeniach w przeszłości, z nieustającym staraniem o zachowanie obiektywizmu i stosowanie tej samej miary w ocenach”.
Nie będzie przesadą, jeśli powiem, że w powszechnej świadomości Polaków Kresy uległy pewnej mitologizacji. Wyrażenie „Kresy Wschodnie” wypowiadane jest zawsze z dużą estymą i żalem. Jawią się one jako „kraj mlekiem i miodem płynący”, gdzie życie toczyło się sielsko i spokojnie. Mimo skomplikowanej mozaiki narodowościowo-religijnej wszyscy żyli ze sobą w zgodzie i wzajemnym szacunku. Kresowe dworki i pałace, urodzajne pola i sady – jednym słowem idylla, „kresowy raj”. Wszystko to runęło jak domek z kart z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej. 17 września 1939 roku, w wyniku agresji ZSRR na Polskę Kresy Wschodnie niejako przestały istnieć. Nigdy już nie znalazły się w granicach Polski. Wypędzeni z tamtych terenów musieli urządzić się na zupełnie im nieznanych Ziemiach Odzyskanych.
Czy jednak Kresy były rzeczywiście oazą II RP, gdzie „i bogacz i dziad byli za pan brat”? Jak się domyślamy, ich historia jest o wiele trudniejsza i bardziej skomplikowana, niż podają ckliwe piosenki i pamiętniki.
Z pomocą przychodzi nam książka Włodzimierza Mędrzeckiego pt. „Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939”. Ta niezwykle interesująca publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego. Jej autor jest historykiem, profesorem w Instytucie Historii PAN. We wstępie pisze on, że książka ta jest „efektem indywidualnego doświadczenia badawczego”. Autor ma pełną świadomość „złotej legendy Kresów”. Nie chce z nią walczyć, ale po prostu pisać o historii Ziem Wschodnich II RP.
Książka składa się z dziesięciu niezwykle ciekawych rozdziałów. Niewątpliwą jej zaletą jest to, że w swych rozważaniach autor cofa się aż do wieku XIV. Tłumaczy, skąd w ogóle wzięły się Kresy. Pisze o Kozaczczyźnie, religii, unii brzeskiej. Te czynniki bowiem znacząco wpłynęły na bieg historii. Precyzuje także, które tereny – w sensie geograficznym – możemy nazywać Kresami. Przybliża sytuację Ziem Wschodnich pod zaborami. Dość szczegółowo opisuje także walki o te ziemie podczas pierwszej wojny światowej.
Przede wszystkim jednak profesor Mędrzecki w imponujący sposób przedstawia panoramę Kresów w II RP. Czytelnik spaceruje ulicami nie tylko Lwowa czy Wilna, ale także innych kresowych miast i miasteczek. Nowogródek, Brześć, Pińsk. Oddychamy ich atmosferą, czytamy o problemach, z jakimi borykali się ich mieszkańcy. Polacy, Żydzi, Ukraińcy – wszyscy oni mieli niejako „swój świat”. Stąd autor pisze np. o Wilnie żydowskim. Pokazuje również, jak wielu mieszkańcom wschodniogalicyjskiej prowincji trudno było określić swoją przynależność narodowościową. Definiowali się po prostu jako „tutejsi”.
Poznajemy także sytuację chłopów. Czytając o skrajnej nędzy większości mieszkańców wsi, uświadamiamy sobie, na jak podatny grunt padały hasła ukraińskich nacjonalistów o wyzysku ze strony „polskich panów”.
„Kresowy kalejdoskop” to lektura fascynująca. Bez wątpienia wyłania się z niej świat, którego już nie ma. Świat, który był prawdziwą mozaiką narodów, języków i religii. Życie w nim nie było łatwe. Miało jednak swój niepowtarzalny koloryt.
Dla każdego, kto interesuje się historią Polski, kto chce zrozumieć powody ludobójstwa na Wołyniu i skomplikowanych relacji polsko-ukraińskich, lektura tej książki jest obowiązkowa.
Wojciech Sobański
Książka na półkach
- 97
- 49
- 17
- 10
- 4
- 3
- 3
- 2
- 1
- 1
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939
Dodaj cytat
OPINIE i DYSKUSJE
Bardzo dobra ksiązka, masa informacji, nazwisk, "kartek z kalendarza". Natomiast do wieczornego czytania troszkę tych szczegółów właśnie za dużo. Lektura z serii raz przeczytać i potem wracać na konkretne strony po konkretne informacje.
Bardzo dobra ksiązka, masa informacji, nazwisk, "kartek z kalendarza". Natomiast do wieczornego czytania troszkę tych szczegółów właśnie za dużo. Lektura z serii raz przeczytać i potem wracać na konkretne strony po konkretne informacje.
Pokaż mimo toBardzo dobra książka w kategorii "popularyzacja historii".
Prof. Włodzimierz Wędrzecki jest historykiem, który od kilkudziesięciu lat zajmuje się problematyką Kresów Wschodnich II RP. Jest więc prawdziwym (a nie "udawanym", jakich wielu w dzisiejszych czasach) specjalistą w tej dziedzinie. Owocem jego wieloletnich badań jest niniejsza książka. Opowiada ona w przystępny sposób o dziejach wschodniej części II RP, czyli o tzw. Kresach.
Książka składa się z 10 rozdziałów mniej-więcej podobnej wielkości. Od razu uderza nierównomierność rozkładu zawartości - autor dużo miejsca poświęcił Lwowowi (aż trzy rozdziały),pozostałym ziemiom galicyjskim, Wołyniowi, Wilnu i ziemiom północno - wschodnim poświęcając jedynie po jednym rozdziale. Jest także rozdział o walkach o granice w latach 1918 - 1921. Ze względu na taki rozkład mam niedosyt, szczególnie w rozdziale 9, dotyczącym północnych województw - chciałoby się rzec - więcej!
Na treść składają się wybrane przez profesora zagadnienia - na pierwszy plan wybijaja się kwestie socjalne i gospodarcze, a także stosunki między narodowościami ten obszar zamieszkującymi. Dla mnie minusem jest praktyczny brak obecności Wojska Polskiego na kartach książki. Dziwne, czemu Mędrzecki akurat ten istotny aspekt pominął. Mimo tego, w książce zawarta jest moc interesujących informacji. Szkoda tylko, że według mnie autor większy nacisk położył na zjawiska negatywne (bezrobocie, strajki, głód),niż zademonstrowanie rzeczywistych osiągnięć II RP na wschodnich obszarach.
Rozumie się, że bilans zamknięcia we wrześniu 1939 r. był niejednoznaczny, i dobrze, że Mędrzecki w swoich wnioskach przedstawia to w sposób bardzo wyważony.
Dodam, iż tekst napisany jest pięknym językiem polskim i lektura sprawia dużą przyjemnośc.
Także końcowa ocena jest pozytywna - 7/10. Dla miłośników Kresów - lektura obowiązkowa.
Bardzo dobra książka w kategorii "popularyzacja historii".
więcej Pokaż mimo toProf. Włodzimierz Wędrzecki jest historykiem, który od kilkudziesięciu lat zajmuje się problematyką Kresów Wschodnich II RP. Jest więc prawdziwym (a nie "udawanym", jakich wielu w dzisiejszych czasach) specjalistą w tej dziedzinie. Owocem jego wieloletnich badań jest niniejsza książka. Opowiada ona w przystępny...
Książka przeniosła mnie w tamte miejsca i w tamte czasy. Można żałować, że nie są już częścią Rzeczpospolitej.
Wreszcie zrozumiałem, że Galicja Wschodnia, Wołyń, Polesie mają różną charakterystykę. Opisy współistnienia ze sobą Polaków, Żydów, Ukraińców, Białorusinów, Litwinów były trudno i nie było prostej recepty na ich rozwiązanie. Państwo Polskiej stanęło przed zadaniem, chyba muszę powiedzieć, niemożliwym - aby zaprosić kresy do polskości. Nie udało się, bo udać się było trudno, tym bardziej że nasz kraj sam odzyskał niepodległość, był zniszczony przez wojnę i wiele lat zaborów.
W każdym razie tęsknie za tymi miejscami!
Książka przeniosła mnie w tamte miejsca i w tamte czasy. Można żałować, że nie są już częścią Rzeczpospolitej.
więcej Pokaż mimo toWreszcie zrozumiałem, że Galicja Wschodnia, Wołyń, Polesie mają różną charakterystykę. Opisy współistnienia ze sobą Polaków, Żydów, Ukraińców, Białorusinów, Litwinów były trudno i nie było prostej recepty na ich rozwiązanie. Państwo Polskiej stanęło przed...
Niezwykle barwnie i ciekawie opowiedziana historia międzywojennych Kresów. Wielorakość kultur, historii, postaw, oczekiwań wobec Rzeczpospolitej. Ze zdziwieniem przyjąłem fakt istnienia tak wielkiej procentowo liczby Żydów w niektórych miejscowościach (np. przywołane Brody - do 90 procent). II WŚ bezpowrotnie zniszczyła ten świat, likwidując fizycznie całe narody lub napuszczając je na siebie wzajemnie. Opisywany krajobraz jednak odbiega od tak chętnie dzisiaj lansowanej sielanki. Z bólem trzeba stwierdzić, że z uwagi na problemy gospodarcze, narodowościowe i społeczne - ówczesne Kresy były ciężkim balastem dla odbudowującej się po wojnie Polski.
Niezwykle barwnie i ciekawie opowiedziana historia międzywojennych Kresów. Wielorakość kultur, historii, postaw, oczekiwań wobec Rzeczpospolitej. Ze zdziwieniem przyjąłem fakt istnienia tak wielkiej procentowo liczby Żydów w niektórych miejscowościach (np. przywołane Brody - do 90 procent). II WŚ bezpowrotnie zniszczyła ten świat, likwidując fizycznie całe narody lub...
więcej Pokaż mimo toKsiążka opowiada o Kresach w czasach II RP i konfrontuje ich mit z nauką historyczną. Mimo wielu osiągnięć cywilizacyjnych, ziemie wschodnie targane były konfliktami narodowościowymi i rozwarstwieniem majątkowym, wielu mieszkańców żyło w nędzy (klęski głodu na Wileńszczyźnie!). Książka jest bardzo dobrze napisana, zawiera sporo ciekawych fotografii. Świetna popularna pozycja historyczna.
Książka przedstawia dzieje ziem wschodnich II RP z perspektywy nauki historycznej i siłą rzeczy konfrontuje się z mitem kresowym tak spopularyzowanym najpierw przez Sienkiewicza w Trylogii, a potem we wspomnieniach przesiedleńców zza Buga. Częścią owego mitu jest harmonijne współżycie różnych narodowości, pod przewodnictwem Polaków, jako najbardziej kulturowo i cywilizacyjnie rozwiniętej nacji. Sięgnąłem po tą pozycję z dużym zainteresowaniem, bo część mojej rodziny wywodzi się Kresów.
Pisze Mędrzecki, że z jednej strony państwo polskie wykonało na Kresach wielką pracę: „Zaczynając praktycznie od zera, zdołało zbudować na tych terenach aparat państwowy i samorządowy działających na tych samych zasadach i nie mniej sprawny niż w pozostałych częściach państwa.” Dotyczyło to oświaty publicznej, wymiaru sprawiedliwości itd.
Z drugiej strony na początku XX w. nastąpił rozwój ruchów narodowych na Kresach: Litwini, Białorusini, Ukraińcy domagali się prawa do autonomii, tworzenia reprezentacji politycznej, narodowych szkół i uniwersytetów itd., itp. Starania te spotkały się z gwałtowną polską reakcją, uznano, że „zwycięzca bierze wszystko” a Polacy są jedynymi pełnoprawnymi gospodarzami Kresów, innym nacjom odmawiano prawa do autonomii. Można się spierać, czy ta polityka była słuszna, czy istniała jakaś alternatywa, ale miało to swoje konsekwencje.
I tak bierni Białorusini się podporządkowali, ale Ukraińcy w Galicji Wschodniej uciekali się do aktów terroryzmu, rzucając bomby, napadając na urzędy pocztowe itd., spotykało się z ostrą polską reakcją. Innym przejawem zaostrzenia stosunków narodowościowych były zajścia antyżydowskie w szkołach wyższych: „przemoc stała się codziennym elementem życia akademickiego” tolerowanym przez władze. W ogóle, napięcia narodowościowe trwały do końca II RP.
Z drugiej strony na Kresach było olbrzymie rozwarstwienie majątkowe, obok warstwy dobrze sytuowanej żyły masy nędzarzy, których sytuacja stała się dramatyczna w czasie kryzysu 1929-33r. (10tys procesów o eksmisję we Lwowie w 1933r.!) Na tej kanwie doszło we Lwowie do walk ulicznych w 1936r. w czasie których zginęło kilkanaście osób.
Zaś stosunki rolne na Wileńszczyźnie i Polesiu to był prawie feudalizm: chłop produkował dla siebie, a żeby kupić sól, naftę i zapłacić podatki musiał iść do pracy najemnej, głównie u ziemianina. O nędzy w tym regionie świadczy kilka klęsk głodu, które dotknęły dziesiątki tysięcy ludzi. Dla mnie to są fakty szokujące.
Narzuca mi się jedna myśl, obecnie bardzo jest modne mieszanie z błotem III RP: kolesiostwo, korupcja, układy, itd. Ale w porównaniu z II RP, czasy III RP są mlekiem i miodem płynące. Skok ekonomiczny i cywilizacyjny, jaki wykonaliśmy w ostatnich 30 latach jest niebywały. Zaś w II RP mieliśmy stagnację gospodarczą i bardzo wiele permanentnej nędzy.
Książka jest bardzo dobrze napisana, czyta się ją nieledwie jak powieść sensacyjną, przyjemność lektury potęguje masą ciekawych zdjęć. To świetny przykład dobrej popularyzacji historii.
Książka opowiada o Kresach w czasach II RP i konfrontuje ich mit z nauką historyczną. Mimo wielu osiągnięć cywilizacyjnych, ziemie wschodnie targane były konfliktami narodowościowymi i rozwarstwieniem majątkowym, wielu mieszkańców żyło w nędzy (klęski głodu na Wileńszczyźnie!). Książka jest bardzo dobrze napisana, zawiera sporo ciekawych fotografii. Świetna popularna...
więcej Pokaż mimo to