Od wieków ludzi pociągało to, co mroczne, nieznane i niebezpieczne. Po raz pierwszy fascynacji tej konkretny wyraz dał Bram Stoker, wydając w 1897 roku „Draculę”. Historia tytułowego księcia żywiącego się krwią śmiertelników dała początek rozlicznym publikacjom poświęconym fenomenowi wampiryzmu. W kanon takiej literatury wpisuje się niewątpliwie „Wywiad z wampirem” Anne Rice.

Nie jest to jedna z wielu książek, które giną w potoku podobnych sobie pozycji. Pomimo, iż autorka porusza się w bardzo ograniczonej – a zatem niełatwej do ukształtowania – materii, jej literackiemu debiutowi nie można zarzucić banalności. Książka pisana jest w swobodnym, lecz nie kolokwialnym języku. Louis de Point du Lac opowiada dziennikarzowi, [który notabene pozostaje dla czytelnika anonimowy] o swym życiu, przedwczesnej śmierci i tym, co stało się później. W swej relacji wraca do XIX wieku i jest to chyba najdokładniej i najbarwniej odmalowany w powieści okres historyczny. W czasie jego trwania mają miejsce kluczowe dla fabuły powieści wydarzenia. Louis wspomina swoje życie sprzed przemiany w wampira, konfrontując je z późniejszą podróżą przez nieśmiertelności. Warto dodać, iż jest to podróż burzliwa, niekiedy zaskakująca, a zawsze przepełniona smutkiem, melancholią i samotnością, której nie jest w stanie ukoić nic na tym ziemskim padole. Opowiada o swoim stwórcy, Lestacie, do którego ciągle żywi urazę, przepełnionych nadzieją poszukiwaniach innych wampirów i tragicznej miłości do Klaudii - kobiety zaklętej w ciele dziecka, którą on sam skazał na taki los.

W powieści Anne Rice dominuje przemyślana stylizacja, wsparta interesującymi archaizmami. Przedstawiając poszczególne aspekty życia wampira autorka posługuje się licznymi obrazowymi opisami, które jednak wcale nie stanowią uciążliwości dla czytelnika. Główny bohater i narrator powieści ma natomiast w sobie coś z hamletowskiego niezdecydowania. Do pewnego momentu posiada także nietypową dla przedstawicieli swego gatunku uczuciowość, która czyni go jeszcze bardziej wyobcowanym zarówno wśród ludzi, których musi zabijać, by przeżyć, jak wampirów, nie będących w stanie zrozumieć jego rozterek moralnych. To wszystko buduje w powieści niezwykły nastrój, nieledwie magiczną atmosferę grozy i smutku, którą czytelnik chłonie z każdym kolejnym słowem.

„Wywiad z wampirem” niewątpliwie modyfikuje mit, na którym się opiera. Wampiry Anne Rice mają w sobie coś gotyckiego, a jednocześnie wyrafinowanego; ich arystokratyczne pochodzenie potęguję tylko intuicyjne poczucie sublimacji nosferatu. Autorka bezlitośnie wyśmiewa obiegowe opinie [albo przynajmniej niektóre z nich], podług których niezawodnym sposobem uśmiercenia wampira miało być wbicie kołka prosto w serce potępionego, najlepiej w asyście czosnkowego naszyjnika. Według niej nosferatu wcale nie są pozbawieni odbicia w zwierciadle; także symbole religijne nie mają na nich wpływu. Przy okazji symboli religijnych nie sposób nie wspomnieć o krytyce, na jaką pozwala sobie Rice względem kleru, uosobionego w postaci dwóch księży, z którymi Louis miał niegdyś do czynienia. Były to istoty powierzchowne, bogobojne, lecz pozbawione głębszej religijności i zupełnie zamknięte w kręgu swych niezmiennych wierzeń; gotowe potępiać wszystko, czego nie rozumieją.

Muszę przyznać, iż „Wywiad z wampirem” ma silną pozycję w gronie moich ulubionych książek. Oczywiście, autorka nie ustrzegła się przed drobnymi nieścisłościami w fabule, które można jednak policzyć na palcach jednej dłoni, a które są tak charakterystyczne dla literatury fantasy. Jednak nie jest to pozycja w tradycyjnym dla tego typu powieści stylu; pomimo iż nie zachowuje ona znamion prawdopodobieństwa, akcja toczy się w realnych, precyzyjnie przedstawionych sceneriach i momentami trudno oprzeć się wrażeniu, że rzeczywistość przez nią przedstawiona nie mogłaby przecież zaistnieć. Tak, czy inaczej jest to świetnie napisana powieść grozy i mogę zarekomendować ją wszystkim miłośnikom literatury, którzy pragną choć na chwilę oderwać się od szarej monotonii codzienności. I pamiętajcie: Zło zależy od punktu widzenia…

Od wieków ludzi pociągało to, co mroczne, nieznane i niebezpieczne. Po raz pierwszy fascynacji tej konkretny wyraz dał Bram Stoker, wydając w 1897 roku „Draculę”. Historia tytułowego księcia żywiącego się krwią śmiertelników dała początek rozlicznym publikacjom poświęconym fenomenowi wampiryzmu. W kanon takiej literatury wpisuje się niewątpliwie „Wywiad z wampirem” Anne...