Efekt Lucyfera. Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło?
- Kategoria:
- nauki społeczne (psychologia, socjologia, itd.)
- Seria:
- Biblioteka Psychologii Współczesnej
- Tytuł oryginału:
- The Lucifer Effect. How Good People Turn Evil
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Naukowe PWN
- Data wydania:
- 2017-07-12
- Data 1. wyd. pol.:
- 2007-01-01
- Liczba stron:
- 486
- Czas czytania
- 8 godz. 6 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788301194734
- Tłumacz:
- Józef Radzicki, Marcin Zieliński, Joanna Kowalczewska, Anna Cybulko
- Tagi:
- analiza eksperymentu stanfordzkiego
Jedna z najważniejszych prac nurtu psychologii dobra i zła. Autor interesująco prezentuje analizę eksperymentu stanfordzkiego i wykazuje ścisły związek z tym, co później wydarzyło się w więzieniu w Abu Ghraib. Przedstawia mechanizmy i czynniki, które czynią ze zwykłego człowieka oprawcę i ofiarę systemu. Udowadnia możliwość zmiany lub zapobiegania niechcianym zachowaniom jednostki lub grupy, dzięki zrozumieniu, jakie siły, wartości i skłonności przez nie przejawiane są wnoszone w daną sytuację. Uważa, że można mieć większy wpływ na zredukowanie niepożądanych indywidualnych reakcji przez wiedzę, pokazuje, jak ich unikać lub je modyfikować.
Zimbardo poszukuje wyjaśnienia dla stwierdzonych zależności, odwołując się do dotychczasowych badań nad jednostkowymi postawami (poczucie władzy, konformizm i posłuszeństwo), a także nad oddziaływaniami szerszego środowiska społecznego (odindywidualizowanie, odczłowieczenie i znieczulica). Książkę zamyka rozdział na temat oporu wobec niepożądanych nacisków ze strony sytuacji społecznych i analiza postawy heroicznej, którą autor uważa za remedium na grożące nam z różnych stron zło.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oceny
Książka na półkach
- 6 299
- 1 671
- 476
- 274
- 134
- 77
- 76
- 24
- 15
- 15
Opinia
Philip Zimbardo był pomysłodawcą nadzorującym Stanfordzki Eksperyment Więzienny(SEP),i jednocześnie dyrektorem tego niecodziennego więzienia,co jak się potem okazało-to połączenie dwóch funkcji zupełnie przyćmiło mu umysł i stał się tym,który stworzył imperium zła.Eksperyment miał trwać 2 tygodnie,ale po reakcji osoby z zewnątrz,zszokowanej tym,co ujrzała został przerwany w 5 dobie.
Zimbardo chciał uzyskać odpowiedź na pytanie:dlaczego dobrzy ludzie czynią złe rzeczy?
Zanim odpowie na to pytanie zaznajamia nas z jedną z podstawowych potrzeb człowieka-potrzebą przynależności do jakiejś grupy.
Jak pisał już w 1944 roku C.S.Lewis w "The Inner Ring":
"Jestem przekonany,że u wszystkich ludzi w pewnych okresach życia,a w życiu wielu ludzi we wszystkich okresach między niemowlęctwem a późną starością,jednym z najbardziej dominujących elementów jest pragnienie,żeby być wewnątrz lokalnego Kręgu,i strach,że pozostanie się na zewnątrz...Ze wszystkich pasji,ta namiętność do Wewnętrznego Kręgu najskuteczniej skłania człowieka,który nie jest jeszcze bardzo złym człowiekiem,do robienia złych rzeczy".
Potężna siła,powodująca przekroczenie przez ludzi granicy między dobrem a złem,wynika z podstawowego pragnienia,żeby być "w",a nie "poza".
Dla większości z nas powab Wewnętrznego Kręgu jest oczywisty-kto nie chce być członkiem "grupy własnej"?Kto nie chce wiedzieć,ze został sprawdzony i uznany za godnego wstąpienia do ekskluzywnej sfery społecznej akceptacji?
Nacisk ze strony rówieśników uznano za siłę społeczną,która powoduje,że ludzie,zwł.młodzież,robią dziwne rzeczy-wszystko,by zostać zaakceptowanym.Jednak dążenie do WK pielęgnuje się w swoim wnętrzu.Zewnętrzny nacisk rówieśników nie ma takiej siły,z jaką działa wewnętrzna presja-pragnienie,żeby Oni chcieli Ciebie.To ono sprawia,że ludzie są gotowi poddawać się upokarzającym rytuałom inicjacyjnym w korporacjach,sektach,klubach czy w wojsku.Ta siła motywacyjna zostaje wzmocniona przez strach,aby nie pozostać na zewnątrz.Ten lęk przed odrzuceniem,może skłonić niektórych ludzi do tego,że zrobią niemal wszystko lub wszystko,żeby tylko uniknąć tego przerażającego odrzucenia.
Kiedy czytasz o SEW,łatwo dochodzisz do wniosku,że ty nie zrobiłbyś tego,co uczyniła większość,że oczywiście byłbyś wyjątkiem od reguły.To przekonanie jest statystycznie nierozsądne(ponieważ większość z nas je podziela),czyni Cię jeszcze bardziej podatnym na wpływ czynników sytuacyjnych-właśnie dlatego,że nie doceniasz ich siły,a przeceniasz siły własne.Jesteś przekonany,że byłbyś dobrym strażnikiem,opornym więźniem,dysydentem,nonkonformistą,Bohaterem.Gdybyż tak było...
Niezależna jednostka jest podstawą działania w medycznych,edukacyjnych,prawnych,religijnych i psychiatrycznych instytucjach.Instytucje te zbiorowo pomagają TWORZYĆ MIT,że jednostki mają ZAWSZE kontrolę nad swoim zachowaniem,działają,kierując się WOLNĄ WOLĄ i racjonalnym wyborem,a więc są osobiście odpowiedzialne za wszystkie swoje działania.Czyżby?
Taki punkt widzenia nie uznaje realnego istnienia naszych słabości w obliczu sił sytuacyjnych:
-nacisków grupowych i tożsamości grupowej,
-rozmycia odpowiedzialności za działanie,
-skupienie się na chwili obecnej bez uwzględnienia przyszłych konsekwencji danego czynu,
-obecności modeli społecznych,
-zaangażowania się w jakąś ideologię.
Podejście sytuacyjne powinno nas nauczyć pokory,kiedy staramy się zrozumieć "niewyobrażalne","nie do pomyślenia","bezsensowne"akty zła-przemoc,wandalizm,samobójczy terroryzm,tortury czy gwałt.
Zamiast zajmować natychmiast wysoką pozycję moralną,która podkreśla dystans dzielący nas,DOBRYCH LUDZI,od złych i odrzuca analizę czynników przyczynowych związanych z sytuacją,podejście sytuacyjne okazuje tym "innym" "miłosierdzie atrybucyjne".
Głosi ono,ze każdy czyn,dobry czy zły,którego dokonała jakakolwiek istota ludzka,ty i ja moglibyśmy popełnić również-gdyby siły sytuacyjne były takie same. Ponieważ zachowanie ludzkie zawsze jest zależne od sił sytuacyjnych już więcej nie zarzekaj się,że"ty nigdy tego byś nie zrobił",albo"ja to na jego miejscu to bym zrobił to/nie dałbym się/byłbym lepszy"-jeśli NIGDY nie byłeś w takiej sytuacji...miej w sobie trochę pokory..
Na koniec Zimbardo daje drobne rady,jakimi zasadami się kierować,by zło nie miało otwartej drogi do naszej duszy:
-umiej przyznać się do popełnionego błędu i przeproś,
-unikaj korupcji,
-nie oszukuj,
-nie kłam,
-nie plotkuj,
-nie rozpowszechniaj pogłosek,
-nie śmiej się z rasistowskich lub seksistowskich dowcipów,
-nie dokuczaj innym
-nie znęcaj się nad słabszymi.
Złe czyny zawsze zaczynają się od błahych,drobnych uczynków.
Jako,że chcę być uczciwa,a co za tym idzie,mniej podatna na wpływy sytuacyjne od razu się przyznaję,że większość tekstu wyżej przeczytanego przez Was stanowi własność pana Zimbardo.
Ale poważnie mówiąc,ta książka otworzyła mi oczy,dlaczego normalni zwykli ludzie popełniają straszne rzeczy; autor nie tylko pisze o swoim eksperymencie-pisze również:
o ludobójstwie w Nankinie w 1937,w Rwandzie,o paleniu czarownic,o tym jak 500 zwykłych ojców rodzin w ciągu 4 miesięcy zastrzeliło z bliska 38 tys.Żydów,jak zwykli,dobrzy ludzie podporządkowywali się żądaniu osoby będącej autorytetem,by zabić niewinnego nieznajomego.
Uważam,że jest to naprawdę pozycja godna polecenia i warta poświecenia czasu na jej przeczytanie i przemyślenia treści w niej zawartych.
Philip Zimbardo był pomysłodawcą nadzorującym Stanfordzki Eksperyment Więzienny(SEP),i jednocześnie dyrektorem tego niecodziennego więzienia,co jak się potem okazało-to połączenie dwóch funkcji zupełnie przyćmiło mu umysł i stał się tym,który stworzył imperium zła.Eksperyment miał trwać 2 tygodnie,ale po reakcji osoby z zewnątrz,zszokowanej tym,co ujrzała został przerwany w...
więcej Pokaż mimo to