Świetna opowieść o życiu i poszukiwaniu jego sensu. Stawia wiele pytań, na wiele odpowiada - ma więc wartość nie tylko literacką, ale też filozoficzną. Sam bohater żyje w czasach, w których pieniądz rządzi ludzkim losem. W czasach inflacji i spekulantów, kształtującego się nazizmu, a także honoru i władzy. I wreszcie, w czasach ulicznych bijatyk, walki starego pokolenia z młodym, zasklepiających się wciąż ran po I wojnie. Spotyka on wiele postaci, wśród których prym wiedzie schizofreniczka Izabella - to z nią prowadzi swe porywające dysputy, dotyczące wielu kwestii: od tego, czy księżyc, który odbije się na powierzchni stawu można pić, po "więzionego Jezusa", więzionego przez "ponurych kapłanów", wiecznie na krzyżu, wiecznie krwawiącego, bo nikt nie chce, aby z niego zszedł, aby skończył cierpieć. To właśnie Izabella przypomina w pewien sposób ówczesne Niemcy, podobnie jak i ona pogrążone w szaleństwie. A gdy te w końcu ozdrowiały, okazały się całkiem innym, niecierpiącym swych niedawnych dzieci tworem. Który, podobnie jak ona, owe dzieci miał pożreć, odrzucić. Są jeszcze inni - współpracownik Georg, kochanka Gerda, ksiądz Bodendiek... można by długo wymieniać. Jednak żadna z tych postaci nie jest tak związana z głównym bohaterem, jak Izabella, z którym z czasem łączy ją nawet uczucie. Zastanawia również tytułowy czarny obelisk - symbol ludzi o niezmiennych poglądach, którzy, trzymając się ich, choćby ktoś oblewał ich ciepłym moczem (tak, jak się to zdarzało ich odpowiednikowi z czarnego szwedzkiego marmuru), będą w stanie przetrwać każde czasy, niewzruszeni gwałtownymi przewrotami. Czyli, innymi słowy, konformistów. W przeciwieństwie do nich bohater, choć przeżywa wojnę, to jednak cały czas szuka odpowiedzi, nie dając się zwieść zarówno hitlerowskiej propagandzie, jak i innym prawidłom.

Na koniec wspomnę o warsztacie Remarque'a, który, podobnie jak i sama opowieść, również zrobił na mnie przeogromne wrażenie. Mistrz ironii i czarnego humoru, śmiało mogę go tak nazwać. Również język, barwny, a zarazem umiejętnie dozowany, jest jedną z mocniejszych jej stron. A tych książka ma aż 406.

Świetna opowieść o życiu i poszukiwaniu jego sensu. Stawia wiele pytań, na wiele odpowiada - ma więc wartość nie tylko literacką, ale też filozoficzną. Sam bohater żyje w czasach, w których pieniądz rządzi ludzkim losem. W czasach inflacji i spekulantów, kształtującego się nazizmu, a także honoru i władzy. I wreszcie, w czasach ulicznych bijatyk, walki starego pokolenia z...