„Orlando” to jedna z moich ulubionych książek. Nie. To zdanie nie oddaje w całości uczucia, jakie do niej żywię. Ja po prostu uwielbiam tę książkę! Przeczytałam, a właściwie pochłonęłam ją „na raz”, a zamykając ją wydałam z siebie okrzyk „Virginio, kocham Panią!” Tak było!

Niemniej jednak zdaję sobie sprawę, że nie wszyscy będą podzielać mój entuzjazm. Chociażby mój blogowy partner: zachęcony moimi zachwytami zaczął lekturę, jednak w jej trakcie zapał słabł, a książka wylądowała z powrotem na półce, choć do jej ukończenia pozostało jakieś kilkanaście stron. Jego komentarz można skrócić tak: „Woolf mnie oszukała!” No cóż, w jednym jednak musiał się ze mną zgodzić – jest to książka niezwykła.

Viginia Woolf dla większości pozostaje smutną panią w koku walczącą dawno temu o prawa kobiet. Niestety, współcześnie wiele osób odnosi się z pewnym lekceważeniem, a nawet pobłażliwością do ruchu feministycznego, również w jego pierwszej fazie. Zapomina się o walkach, jakie musiały stoczyć feministki o swoje prawa oraz o sukcesach, jakie odniosły. Dlatego też, wielu przykleja Woolf etykietkę bojującej feministki i nie zamierza sięgać po jej prozę. Najsłynniejszą książką autorki jest zapewne „Pani Dalloway”, w której wykorzystuje technikę strumienia świadomości. „Orlando” to utwór w Polsce nieco zapomniany, a nawet zlekceważony – szkoda, zwłaszcza, że swojego czasu narobił sporo zamieszania w ojczyźnie autorki.

Jest to książka, którą można interpretować na wiele sposobów, a jednym z nich jest odczytanie manifestu, iż płeć w rzeczywistości nie determinuje człowieka i jego roli – robi to tylko kultura posługująca się dogmatem płci. „Orlando” (wydany w 1929 r.) mówi o tym, o czym będzie dokładniej pisać Simone de Beauvoir niecałe 20 lat później – że nie rodzimy się kobietami lub mężczyznami, lecz się nimi stajemy poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie i odgrywanie ról tradycyjnie przyjętych jako męskie lub damskie (czyli postulowanie rozdziału między płcią biologiczną a płcią kulturową).

Książka nie przybiera jednak formy traktatu filozoficznego, czy dyskusji oponentów zbijających swoje argumenty. Jest to bowiem książka przygodowa, której akcja dzieje się w świecie co najmniej niezwykłym.

Nie chcąc psuć czytelnikowi przyjemności nie będę opisywać przygód, jakie spotykają Orlando. Dość wspomnieć, że uczynił to za mnie wydawca – dlatego też, pod żadnym pozorem nie wolno czytać opisu umieszczonego na tylnej okładce prezentowanego wydania. Napiszę tylko, że świat przedstawiony przez Virginię Woolf jest iście fantastyczny, dzieją się tam rzeczy niezwykłe, lecz wszystko to jest opisane z takim smakiem i przepychem, że miejscami można porównać tę prozę do kunsztownych „Baśni z tysiąca i jednej nocy”. Świat jest kolorowy, plastyczny, wręcz mięsisty; można poczuć wszelkimi zmysłami ową niepowtarzalność i wyjątkowość.

Obawiam się jednak, że nie każdy czuje się dobrze wśród takiej „rozbuchanej” literatury. Aby móc się nią zachwycać, tak jak ja, trzeba wziąć wszystko w duży nawias, nie traktować wszystkiego tak przerażająco serio i po prostu dać się uwieść tej prozie. Mimo wszystko, polecam książkę każdemu, nawet, jeśli miałby ją znienawidzić. To ryzyko, które każdy miłośnik literatury musi podjąć raz na jakiś czas. Jestem jednak przekonana, że Virginia podbiła tą powieścią nie tylko moje serce.

„Orlando” to jedna z moich ulubionych książek. Nie. To zdanie nie oddaje w całości uczucia, jakie do niej żywię. Ja po prostu uwielbiam tę książkę! Przeczytałam, a właściwie pochłonęłam ją „na raz”, a zamykając ją wydałam z siebie okrzyk „Virginio, kocham Panią!” Tak było!

Niemniej jednak zdaję sobie sprawę, że nie wszyscy będą podzielać mój entuzjazm. Chociażby mój...