Wojna domowa w Rosji sama w sobie jest tematem pasjonującym. Konflikt, który wyniszczył wielkie obszary Europy Wschodniej, po którym wielu wybitnych twórców rosyjskich na zawsze musiało opuścić swoją ojczyznę (jak np. Iwan Bunin) zasługuje na uwagę współczesnych literatów. Niestety w Polsce (zresztą w Rosji także) jest traktowany po macoszemu, pozostając bardzo na uboczu uwagi tak twórców, jak i czytelników.
Książka Mirosława Bujko jest osnuta na faktach historycznych - prawdą w niej jest to, iż rzeczywiście bolszewicy posiadali taki pociąg, wyładowany carskim złotem (dokładniej było to - historycy do dziś się spierają ile - około 610 ton złota w sztabkach i monetach oraz kamienie szlachetne. To wszystko stanowiło prywatny majątek rodziny carskiej, który pozostał w Piotrogrodzie po usunięciu jej z tronu), rzeczywiście wywieźli go na wschód, by ochronić go przed Niemcami, którzy znajdowali się u stóp byłej stolicy. Nie będę dalej mówił, co się z tym złotem stało (radzę poczytać - historia jest naprawdę fascynująca, acz do dzisiaj nierozwikłana), żeby nie psuć czytelnikom radości z lektury. Ta radość niestety jest moocno na wyrost, gdyż książka jest zwyczajnie słaba.
Rozpoczyna się co prawda mocno, sceną rozstrzelania Mikołaja II, przedstawienia postaci głównego bohatera - Iwana Wiktorowicza Każeduba, oficera CzeKa, oraz wprowadzenia pozostałych bohaterów, lecz później jest coraz słabiej. Fatalnym jest, iż powieść ta posiada tak dużo postaci pierwszoplanowych - ciągłe przeskoki akcji są rzeczą, których szczerze nie znoszę w książkach. Poza tą wadą, akcja zwalnia po wkroczeniu do akcji żołnierzy czeskich, i robi się zwyczajnie nudna, choć finał jest nawet niezły, choć raczej przewidywalny. Właśnie w tej drugiej części bardzo nie podobały mi się sceny erotyczne, których jest zwyczajnie za dużo i są za długie (zwłaszcza kilkadziesiąt (!) stron opisu pewnego stosunku nie do końca hetero). Także dialogi i czynności wykonywane przez Czechów są zwyczajnie nudne.
Podsumowując, słaba czwórka - jeden punkcik in plus za temat, który jest mi bliski. Książka kiepska, odradzam lekturę. Jeżeli ktoś chce przeczytać coś w tych klimatach, polecam "Lenina" Ossendowskiego. Tam dopiero czuć sugestywną atmosferę czasów rewolucji i wojny domowej.

Wojna domowa w Rosji sama w sobie jest tematem pasjonującym. Konflikt, który wyniszczył wielkie obszary Europy Wschodniej, po którym wielu wybitnych twórców rosyjskich na zawsze musiało opuścić swoją ojczyznę (jak np. Iwan Bunin) zasługuje na uwagę współczesnych literatów. Niestety w Polsce (zresztą w Rosji także) jest traktowany po macoszemu, pozostając bardzo na uboczu...