Biografia czołowego skandalisty PRL-u, pisarza niegdyś niezmiernie popularnego, obecnie kompletnie zapomnianego, a szkoda, bo tworzył naprawdę dobrą literaturę. Wszystko niby jest rzetelnie opisane: zawadiackie życie Iredyńskiego, jego twórczość, jego alkoholizm, ale jakby pobieżnie, po łebkach, sprawiła mi zatem ta książka pewien niedosyt. Niemniej pierwsze koty za płoty.

To pierwsza biografia pisarza bardzo popularnego w latach 60. i 70., dzisiaj kompletnie zapomnianego, a przecież pisał wspaniałe i z sukcesem wystawiane dramaty, wystarczy przypomnieć 'Jasełka moderne', 'Trzecia pierś' czy 'Ołtarz wzniesiony sobie'. Tworzył tez świetne słuchowiska, powieści, wiersze, teksty piosenek, z pewnością warto odkurzyć jego twórczość, bo niektóre utwory, zwłaszcza dramaty, znakomite wciąż są i świeżo brzmią.

Bardzo dużo znajdziemy książce anegdotek związanych z jego bijatykami, pijaństwami, ekscesami erotycznymi, o to nietrudno, bo Iredyński skandalizował na potęgę. Wystarczy przytoczyć jego wypowiedź z wywiadu prasowego: „Kobieta to naczynie na spermę”. A oto jak poznała go Jaga Kofta (żona Jonasza). W trakcie obiadu w klubie SPATiF (Uwaga: Iredyński nie wymawiał r) : „wyszła na moment do toalety, a tam w dwuskrzydłowych drzwiach stał Irek. Zagrodził jej drogę mówiąc:
Mała, chodź się pielldolić.
A Jaga błyskawicznie zripostowała:
Wie pan, co? Dziękuję, ale przed chwilą skończyłam...”

Był programowym nihilistą, w jego tekstach tematem wiodącym jest przemoc. Miał więc kłopoty z cenzurą i władzami, a jego powieść „Dzień oszusta” stała się obiektem gwałtownej krytyki nie byle kogo bo Władysława Gomułki. Twierdzi, też autorka, że jego wyrok i więzienie były ukartowane: zemsta władzy, ale sprawa do dzisiaj jest niejasna. A w życiu Iredyńskiego dominował alkohol, wręcz obnosił się ze swoim alkoholizmem, i oczywiście burzliwe związki z kobietami, które były nim zafascynowane, ale nie mogły z nim wytrzymać.

Czytając czułem pewien niedosyt, bo książka jakaś zdawkowa jest, ma się wrażenie, że autorka ślizga się po powierzchni, jakoś trudno mi zrozumieć i poczuć życie tego niezwykłego człowieka. Pisze np. autorka, że Iredyński opuścił dom rodzinny i zamieszkał w Krakowie w wieku 14 lat, ale nie pisze co robił, kto się nim opiekował. Poza tym nie ma w książce objaśnień jak życie Iredyńskiego wpływało na twórczość (zwłaszcza jej tematykę i wymowę) i dlaczego jego życie było w gruncie rzeczy tak nieszczęśliwe.

Mimo te zastrzeżenia, dobrze że przypomina się Iredyńskiego, może zacznie się go z powrotem czytać, ja w każdym razie mam taki zamiar.

Biografia czołowego skandalisty PRL-u, pisarza niegdyś niezmiernie popularnego, obecnie kompletnie zapomnianego, a szkoda, bo tworzył naprawdę dobrą literaturę. Wszystko niby jest rzetelnie opisane: zawadiackie życie Iredyńskiego, jego twórczość, jego alkoholizm, ale jakby pobieżnie, po łebkach, sprawiła mi zatem ta książka pewien niedosyt. Niemniej pierwsze koty za...