„Nostalgia to wspomnienie czegoś, czego nigdy nie było.”

Hm… Zastanawiam się, czy to nie jest moje pierwsze spotkanie z literaturą słowacką? Nie kojarzę niczego, co przeczytałabym do tej pory, a co wyszłoby spod pióra naszych sąsiadów z drugiej strony Tatr. Tym bardziej cieszę się, że trafiłam na "Dom głuchego", spore objętościowo dzieło słowackiego pisarza młodego (chyba jeszcze młodego?) pokolenia (rocznik 1973), Petera Krištúfka. W opowieści o życiu małomiasteczkowego lekarza Alfonsa Trnovskiego, autor przybliża czytelnikowi historię kraju, który przez wiele lat czuł się ubogim krewnym czeskiego brata, a przed II wojną światową wszedł w sojusz z Hitlerem: „Słowacja u boku Trzeciej Rzeszy z dumą włączyła się w bój o nową Europę”. Opowieść Krištúfka sięga głębiej, do czasów schyłku imperium habsburskiego i poprzez różne reżimy polityczne, Holocaust, inwazję na Czechosłowację, aksamitną rewolucję prowadzi czytelnika do czasów współczesnych, kiedy to Słowacja wstąpiła do UE. W czasie lektury musiałam często wspomagać się dodatkową wiedzą historyczną, bo okazało się, niestety, że jestem straszną ignorantką w kwestii dziejów narodu słowackiego.

Tytuł powieści nawiązuje do nieistniejącej już madryckiej posiadłości należącej do Francisca Goi, w której artysta spędził „ostatnie lata w Hiszpanii, zanim z powodów politycznych wyemigrował do Francji. Dom stał się sławny, gdyż Goya namalował na jego ścianach cykl czternastu osobistych, pesymistycznych czarnych obrazów, których interpretacja jest wyzwaniem dla krytyków sztuki.” (za Wikipedią).

A czym jest „Dom głuchego”? Sagą rodzinną, w której jedną z głównych ról odgrywa historia, opowieścią o relacjach ojca i syna, o męskich przyjaźniach, a przede wszystkim jest to opowieść o przemijaniu. I o wartościach. I jest też rozrachunkiem z historią. I z własnym życiem bohatera. I nauką odczytywania losów tych, którzy byli przed nami, bo przecież wciąż na nowo, zależnie od zmieniających się warunków, kreowane są przeszłe dzieje dla przyszłych pokoleń.

„Nostalgia to wspomnienie czegoś, czego nigdy nie było.”

Hm… Zastanawiam się, czy to nie jest moje pierwsze spotkanie z literaturą słowacką? Nie kojarzę niczego, co przeczytałabym do tej pory, a co wyszłoby spod pióra naszych sąsiadów z drugiej strony Tatr. Tym bardziej cieszę się, że trafiłam na "Dom głuchego", spore objętościowo dzieło słowackiego pisarza młodego (chyba...