Ciekawa, chociaż bardzo przytłaczająca nastrojem powieść, której akcja rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej na Kresach.

Książka porusza kilka ważnych problemów, które są ze sobą powiązane. To przede wszystkim ciągłe walki, nie tylko z sowietami i Niemcami, ale również między miejscową partyzantką a banderowcami i samozwańczymi ugrupowaniami, których jedynym celem są grabieże i niszczenie wszystkiego wokół. Pogromów dokonują także chłopi, którzy napadają na majątki właścicieli ziemskich. Właśnie w takim pełnym bezmyślnego okrucieństwa napadzie ginie matka głównego bohatera, Pawła Woynowicza. W tym opanowanym przez żądzę mordu świecie nikt nie może być pewien dnia ani godziny.

Inne problemy to: miłość Pawła do bratowej, rywalizacja między nim a kuzynem, szukanie zemsty, bardzo dramatyczny wątek katyński, który przez wiele lat skazywał tę powieść na drugi obieg, oraz pełne niepokoju obawy o sytuację Polski pod koniec wojny, gdy front zaczyna przesuwać się ku Zachodowi, a Polakom znów zaczyna grozić okupacja sowiecka.

Wszystkie te wątki niemal osaczają głównego bohatera, który wciąż szuka swojego miejsca w świecie, walczy z upiorami przeszłości i realnymi wrogami, niejednokrotnie nie wiedząc, komu może zaufać.

Akcji towarzyszy atmosfera napięcia, niepokoju, lęku, ciągłego zmęczenia. Czytając powieść, miałam wrażenie, jakby fabuła kładła się na mnie ciężkim kamieniem...
Na tak sugestywny odbiór na pewno wpływ mają narracja oraz styl. Lektura wymaga skupienia nie tylko ze względu na wielość opisywanych zdarzeń, ale i z powodu języka. Autor bardzo często posługuje się zdaniami wielokrotnie złożonymi, które nieraz ciągną się przez stronę i więcej. W książce nie ma też prawie zapisu dialogowego, co sprawia, że momentami akcja może wydawać się nużąca. Dlatego właśnie nie przeczytałam tej książki jednym tchem, lecz porcjowałam sobie lekturę niemal przez dwa tygodnie.

Majstersztykiem są opisy przyrody, niezwykle plastyczne i sugestywne. Czytając je, ma się wrażenie pokonywania ściętych mrozem lasów wraz z bohaterem i niemal fizycznie odczuwa się chłód.
Podobne uczucia towarzyszą czytelnikowi przy naturalistycznych opisach wnętrz wiejskich chałup oraz pełnych okrucieństwa pogromów i walk.

Ciekawa, chociaż bardzo przytłaczająca nastrojem powieść, której akcja rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej na Kresach.

Książka porusza kilka ważnych problemów, które są ze sobą powiązane. To przede wszystkim ciągłe walki, nie tylko z sowietami i Niemcami, ale również między miejscową partyzantką a banderowcami i samozwańczymi ugrupowaniami, których jedynym celem...