Tytułowy żart to przypadkowe spotkanie dwojga ludzi w czasie i przestrzeni, które zadecydowało o jego (czyli autora) istnieniu. Ojciec był wygnańcem z Wilna, matka z Warszawy, spontaniczna, przypadkowa decyzja ojca o wskoczeniu do pociągu, który odjeżdżał do Gdańska, stworzyła związek dwojga ludzi I powołała go do życia. Jest to więc książka autobiograficzna, ale pozbawiona jest niemal zupełnie dialogów, zawiera natomiast bardzo skondensowane, plastyczne, drobiazgowe opisy sytuacji, ludzi, budynków, miasta. Autor wskrzesza obraz miasta, pięknego, magicznego, które szczyciło się osiągnięciami cywilizacyjnymi, wysokim poziomem życia materialnego mieszkańców. Spogląda na swoje dzieciństwo przez pryzmat wiedzy dojrzałego człowieka. “ Żal mi Gdańska mojego dzieciństwa […] , który powoli znika, jak stara fotografa, trzymana nad płomieniem świecy.....”
Najbardziej interesujące jest w tej powieści Posłowie. Autor podsumował w nim to, co w książce jest najważniejsze, a mianowicie wpływ totalitaryzmu sowieckiego “duszę” - jego i jego pokolenia , na jego stosunek do wszelkich wspólnot, do współczesnego konsumpcjonizmu. Chwin pisze:
“ Na mojej duszy, podobnie jak na duszach moich 40 mln braci, żyjących w kraju Szopena i mazowieckich wierzb, - nie zależy w istocie nikomu. Dusze nasze polatują kędy chcą, ważne tyle, co zeszłoroczny śnieg. Dla tych, którzy mnie kuszą, dużo ważniejsza jest moja zdolność nabywcza niż moja dusza. Nikt nie chce ze mnie zrobić NOWEGO CZŁOWIEKA, bo nikt nie wierzy w NOWEGO CZŁOWIEKA. Nie będzie RAJU, SPRAWIEDLIWOŚCI ani KRÓLESTWA BOŻEGO na ziemi, będzie mnie więcej tak samo jak jest teraz, raz lepiej, raz gorzej - oto nowa wiara, która stopniowo zaczyna zdobywać nasze serca.
Co zważywszy na doświadczenia ostatnich 70 lat, których nie szczędziła nam HISTORIA, nie jest wcale takie złe, choć może wznioślejsze dusze przyjmują to z trudem. Przekonany jestem bowiem, że smaki, które zaznaliśmy w latach pięćdziesiątych, będą jeszcze niejeden raz ludziom uderzać do głowy, ponieważ, “cywilizacji konsumpcyjnej” towarzyszy co jakiś czas poczucie ideowej czczości, z którymi nie każda dusza, wrzucona w wolny świat potrafi sobie poradzić...”
Wartościowa, ciekawa lektura, zwłaszcza dla kogoś, kto urodził się w Gdańsku,, mieszka w nim i kocha je tak, jak ja.

Tytułowy żart to przypadkowe spotkanie dwojga ludzi w czasie i przestrzeni, które zadecydowało o jego (czyli autora) istnieniu. Ojciec był wygnańcem z Wilna, matka z Warszawy, spontaniczna, przypadkowa decyzja ojca o wskoczeniu do pociągu, który odjeżdżał do Gdańska, stworzyła związek dwojga ludzi I powołała go do życia. Jest to więc książka autobiograficzna, ale...