Dzieje muzyki polskiej — to tytuł zobowiązujący, tymczasem oddawana do rąk Czytelników książka ma specyficzny i wymagający komentarza charakter. Powstała ona z inicjatywy Wydawnictwa według projektu i pod merytorycznym nadzorem prof. Tadeusza Ochlewskiego, przeznaczona zaś jest przede wszystkim dla czytelników zagranicznych, zainteresowanych muzyką polską. Nie jest to publikacja naukowa ani tym bardziej podręcznik historii muzyki — skromna objętość i popularyzatorski charakter książki skłoniły autorów do przeprowadzenia ostrej selekcji faktów, skutkiem czego obraz muzyki polskiej zarysowany na podstawie tej jednej lektury byłby zbyt ubogi i jednostronny. Zabrakłoby w nim zwłaszcza nie dość dokładnie zbadanych, a bezsprzecznie ważnych związków muzyki z innymi sztukami, filozofią, wreszcie dziejami gospodarczymi i politycznymi naszego narodu — wszystkie te zagadnienia zostały w książce ledwo zasygnalizowane. Poza głównym nurtem zainteresowań autorów znalazło się również wykonawstwo muzyczne. Ograniczenia te umożliwiły jednak koncentrację i przedstawienie w lapidarnej formie tematu najważniejszego - twórczości muzycznej.

Każdy z autorów, realizując uzgodnione założenia, korzystał jednak z dość dużej swobody co do języka opisu i metody przedstawienia powierzonego mu obszaru dziejów naszej muzyki — stąd też poszczególne partie tej książki różnią się między sobą w sposób widoczny. Jednak każda praca o charakterze popularyzatorskim — a muzyki dotyczy to w największym stopniu — zawiera w sobie element subiektywny i eliminowanie go byłoby zabiegiem sztucznym, a chyba także niewykonalnym. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat dzieje muzyki polskiej znacznie się wzbogaciły — z jednej strony na skutek istnej lawiny odkryć nieznanych, dzieł dawnych mistrzów, z drugiej zaś dzięki obfitemu i cennemu dorobkowi kompozytorów współczesnych. Nowe fakty pojawiają się i będą pojawiać nadal, dła uniknięcia nieporozumień trzeba więc zaznaczyć, że prace autorskie nad publikowanymi w pierwszym wydaniu tekstami zostały ukończone w roku 1975, dla potrzeb zaś drugiego wydania dokonano niezbędnych poprawek i uzupełnień w roku 1981.

[od autorów]