W dobie kryminałów nowoczesnych, gdzie pisarze serwują coraz to wymyślniejsze fabuły i sposoby uśmiercania bohaterów, PM Nowak postawił na tradycję.  Nieśpieszne, niemal ślimacze tempo akcji, klasyczni bohaterowie i co chyba najważniejsze, śmierć niemal wyjęta z kart powieści Agathy Christie.

Gdy Nowak odbierał w zeszłym roku wyróżnienie za najlepszy debiut z rąk Janiny Paradowskiej na Międzynarodowym Festiwalu Kryminału, wydawał się zaskoczony tym faktem. Nagroda w pełni pisarzowi się należała, a jej zasadność udowodnił kolejną powieścią. „Na pokuszenie” rozpoczyna się klasycznym do bólu morderstwem, gdzie w zamkniętym pomieszczeniu nagle jedna osoba opuszcza ziemski padół w sposób niekoniecznie naturalny. W jej ostatnim tchnieniu czuć migdały, co może oznaczać tylko jedno – cyjanek. Ograniczona do minimum liczba podejrzanych, trucizna i jedno feralne miejsce. Pachnie mistrzynią kryminału, ale Nowak nie zdecydował się na podążanie ścieżką wyznaczoną przez Christie. Przynajmniej, nie do końca.

Wszystko toczy się jak na klasyczny kryminał przystało. Morderstwo, niejasne motywy i komplikacje, wynikające po części z przywar samych prowadzących sprawę. Umieszczenie akcji w środowisku lokalnych szych tylko dodało smaczku. Każda z postaci reprezentuje schematy dobrze znane z telewizji czy prasy. Zarozumiały prezes, puszczalska sekretarka czy synalek umieszczony w zarządzie i nieznający się praktycznie na niczym. Do tego dochodzi duet Zakrzeński-Wilk. To wszystko daje wybuchową mieszankę, ale z bardzo długim zapłonem. Akcja rozkręca się bardzo powoli, ale mimo tego, wciąga. Nowak opisuje rzeczywistość w sposób niemal urzędniczy, lecz w swoim stylu. Czuć miękkość języka i mimo tego, że pojawia się coraz to więcej faktów, trudno się w nich pogubić. Wszystko jest jasne i klarowne, co w żadnym przypadku nie pozbawia czytelnika zabawy w odgadywaniu kim może być morderca. Szczególnie, że w trakcie rozwoju fabuły pojawia się także trup numer dwa. Zupełnie nie pasujący do dotychczasowej rozgrywki na szczytach lokalnej władzy. Brak motywu wydaje się tematem przewodnim całej powieści.

Nowak bardzo sprawnie pokazał mechanizmy kierujące ludźmi sukcesu, choć zrobił to odrobinę „po łebkach”. Brakuje większego zagłębienia się w temat (autor pokazał, że potrafi to zrobić opisując opcje walutowe). Jednak największy zarzut jaki można postawić książce, to brak wyczuwalnej „chemii” między głównymi bohaterami. Zakrzeński daje się polubić, Wilk tym bardziej, ale zestawieni razem sprawiają wrażenie zupełnie niedopasowanych. I nie jest to klasyczny zabieg fabularny, gdzie pod koniec stają się najlepszymi przyjaciółmi popijającymi piwo w barze. Nie wydaje się również, żeby miało to kiedyś nastąpić. Być może tak właśnie powinno być, a czytelnik jest już na tyle przesiąknięty schematami, że nie dostrzega nic poza nimi.

„Na pokuszenie” to doskonała odskocznia od nowoczesnych kryminałów, podana w interesującym, bo polskim sosie.

Bartosz Szczygielski