Zbiór opowiadań autora, który po prostu trzeba mieć w swojej kolekcji. Największym plusem jest umieszczenie w książce całego dorobku autora jako twórcy miniatur i opowiadań. Pratchett udowadnia, że inteligentny, humorystyczny talent posiadał od zawsze (może to dar od któregoś z Pomniejszych Bóstw?), bo pierwsze, doskonale skrojone opowiadanie napisał w wieku trzynastu lat ("Piekielny interes") i ono właśnie otwiera cały zbiór.
No właśnie, jeśli chodzi o układ tekstów w książce to jest on chronologiczny oraz podzielony na dwie, znacznie różniące się tematycznie części. I tak być powinno. Dzięki temu zabiegowi możemy mieć głębszy wgląd na rozwój "pióra" autora, ewolucje jego pomysłów, liczne wpływy, zamówienia do innych antologii, zarys historyczny i humorystyczny. Co więcej, Terry umieścił przed każdym z opowiadań stosowne posłowie, równie błyskotliwe co sam tekst.
Podział na dwie części też robi swoją robotę. Część pierwsza jest dłuższa (na szczęście) i prezentuje różnorodną tematykę "pozadyskową". Choć nie ma tu miniatur lepszych czy gorszych to na tle innych tekstów zdecydowanie wyróżniają się tu (IMHO):
1. "Piekielny interes" - trzynastoletni Terry miał łeb nie od parady, stworzył kompletne, świetne opowiadanie z humorem i ciekawym finałem. No i pojawia się tu pierwowzór ŚMIERCI, czyli Diabeł we własnej osobie.
2. "Obraz" - króciutkie, kompletne, zabawne. Tym tekstem Pratchett mógłby iść w szranki z Gaimanem, mistrzem miniatur.
3. "Wysokie Megi" - preludium serii "Długa Ziemia". Wieloświaty a'la "Ziemia Chrystusa" Dukaja, ale przystępniejsze i prostsze w odbiorze. Pogoń, dochodzenie, mylenie przeciwnika, akcja czyli to co lubimy w krótkim, dynamicznym s-f.
4. "Ostateczna nagroda" - kłopoty pisarza heroic fantasy zakończone dwuznacznym finałem. Konotacje z serialem "Syn Zorna" całkowicie uzasadnione.
5. "Gramofony nocy" - ŚMIERĆ wkracza na scenę (At last!) i to ubrany w strój disco. Komentarze zbędne.
6. "Raz na zawsze" - kolejna wariacja na temat legendy arturiańskiej. Tym razem w wersji z zaskakującym zakończeniem, które niestety autor zdradza w posłowiu/przedsłowiu.

Część druga to opowieści ze świata dysku które opowieściami nie są. No, może oprócz udanych:"Trollowego mostu" i "Rybek małych z wielu móż". Pozostałe teksty to np. protokoły z posiedzeń, opisy kart kolekcjonerskich, przemówienia, hymn Ankh-Morpork czy inne suplementy. Jest to coś dla zatwardziałych fanów czy miłośników prozy autora którzy znają większość książek ze ŚD. NIE ZALECAM lektury powyższych początkującym dyskonautom.

Całość oceniam, jednak zdecydowanie pozytywnie. Zbiór na miarę autora.
Polecam.

Zbiór opowiadań autora, który po prostu trzeba mieć w swojej kolekcji. Największym plusem jest umieszczenie w książce całego dorobku autora jako twórcy miniatur i opowiadań. Pratchett udowadnia, że inteligentny, humorystyczny talent posiadał od zawsze (może to dar od któregoś z Pomniejszych Bóstw?), bo pierwsze, doskonale skrojone opowiadanie napisał w wieku trzynastu lat...