Utwory zawarte w tym zbiorze łączy postać narratora - bohatera bardzo przypominającego autora, zarówno pod względem sylwetki jak i osobowości.
To młody człowiek po studiach zamierzający zdobyć zaszczytny tytuł doktora. Wyjeżdżając z rodzinnej miejscowości, najpierw upaja się wolnością i tzw. wielkim światem, potem zaczyna tęsknić za swoim plotkarskim, ale uroczym miasteczkiem, wreszcie postanawia wrócić.
Nie brak w niektórych utworach wspomnień z dzieciństwa, w których świat dziecięcych zabaw przeplata się z refleksyjnym, ale i ironicznym spojrzeniem na powojenną rzeczywistość na ziemiach zachodnich.

Za najbardziej udane opowiadanie uważam otwierający zbiór utwór "Z Krzyża zdjęty". Autor już w pierwszych słowach odsłania dwuznaczność tytułu:
"Wyjechałem z domu z przesiadką w Krzyżu, i to mnie zgubiło - poczułem się natychmiast z Krzyża zdjęty...".
Zachłyśnięcie się wolnością jest jednak krótkotrwałe. Przebywający w uniwersyteckim mieście bohater nie ma zbytniej ochoty na kontynuowanie edukacji, woli długie rozmowy z niejakim Szabrownikiem - kumplem ojca, który użycza mu gościny.
Czas wypełniają mu także treningi bokserskie. To właśnie zwalista sylwetka i wiecznie zapuchnięta od ciosów twarz sprawiają, że w każdym cywilizowanym miejscu bohater jest traktowany z dystansem, co nieraz doprowadza do zabawnych sytuacji...

W opowiadaniach jest sporo interesujących kontekstów. Autor przywołuje np. rzeczywistość z "Procesu" Kafki, postacie Fredrowskiej "Zemsty", elementy z obrazów El Greca.
Zabawna jest opowieść "Hymen na Rejenta i Raptusiewiczównę", przedstawiająca nie tylko okoliczności poznania pięknej mieszkanki kresowego Klewania - przyszłej żony, ale i stosunki między przybyłymi na ziemie zachodnie repatriantami. Wieloletnia wojna prowadzona przez ojca bohatera i chytrego Ćwika ze wschodu jako żywo przypomina kłótnie i burdy urządzane przez Cześnika i Rejenta z komedii Fredry.
Awantury i spory opisane są humorystycznie, a treść aż kipi od komicznych sytuacji.
Jest jednak w tym opowiadaniu i miejsce na satyrę wymierzoną przeciw głupocie i nietolerancji. Ten sam motyw odnajdujemy także w innych utworach. Podobnie jak tęsknotę za rodzinnymi stronami, które docenia się dopiero wówczas, gdy się je opuści.

Utwory zawarte w tym zbiorze łączy postać narratora - bohatera bardzo przypominającego autora, zarówno pod względem sylwetki jak i osobowości.
To młody człowiek po studiach zamierzający zdobyć zaszczytny tytuł doktora. Wyjeżdżając z rodzinnej miejscowości, najpierw upaja się wolnością i tzw. wielkim światem, potem zaczyna tęsknić za swoim plotkarskim, ale uroczym...