Coraz więcej mówi się o tym, aby spędzać możliwie dużo czasu na dworze, najlepiej w otoczeniu przyrody. Dlaczego? W ten sposób dzieci otrzymują potężną dawkę bodźców – rozwijają motorykę małą i dużą, uczą się samodzielności, kreatywności, budują zdrową samoocenę i potrafią lepiej oceniać ryzyko. Przebywanie na zewnątrz ułatwia także utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz wzmacnia odporność całej rodziny.

Dzięki częstym wyjściom dzieci poznają okolicę, są też mocniej związane z miejscem zamieszkania, poszerzają wiedzę na tym przyrody, zachodzących w niej procesów. To też najlepszy sposób na kształtowanie w nich postaw proekologicznych - czują wtedy większą potrzebę, aby ją chronić.

Nie trwajcie w oczekiwaniu na lepszą pogodę i poznajcie listę lektur, które pozwolą wam lepiej przygotować się na rodzinne mikrowyprawy.

„Kalosze pełne kijanek. Jak dzięki rozwijaniu miłości do przyrody wychować kreatywne, odważne i odpowiedzialne dziecko”, Scott D. Sampson, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,4/10

Według najnowszych badań zaledwie 6% dzieci w wieku 9-13 lat woli spędzić wolny czas na podwórku zamiast przed komputerem, a czas przebywania na podwórku lub na łonie przyrody jest nawet 10 razy krótszy niż ten poświęcony na oglądanie telewizji lub spędzony przed ekranem komputera. Naukowcy mówią nawet o tzw. "deficycie obcowania z przyrodą", który wpływa na to, że nasze dzieci są zestresowane, mają problemy ze skupieniem uwagi, popadają w depresję, a także mają słabo rozwiniętą wyobraźnię i są po prostu nieporadne życiowo. Wszystkim rodzicom i nauczycielom, którzy zastanawiają się nad tym, jak pogodzić postęp cywilizacyjny, technologię dominującą w naszym codziennym życiu i kontakt z przyrodą, przychodzi z pomocą charyzmatyczny Scott D. Sampson, prowadzący popularny program dla dzieci „Dinopociąg”. Oto szybkie i skuteczne narzędzie do rozbudzania w maluchach radości z obcowania z naturą – garść pomysłowych wskazówek, które sprawią, że każdy dorosły podniesie się kanapy i z ochotą popędzi eksplorować przyrodę ze swoim dzieckiem:
– sprawdź, jak mieszkając w miejskiej dżungli pokazać dziecku osobliwości natury i prawidłowości rządzące jej światem.
– daj się ponieść swobodnej zabawie i pozwól maluchowi ubrudzić ręce, odkopując wielki kamień lub wygrzebując z piachu kolejny patyk.
– stwórz z pociechą kolekcję skarbów natury i pokaż jej, jak odkrywać różnice, które nadają charakter różnym gatunkom roślin.
– pomóż dziecku wykorzystywać obserwację mechanizmów rządzących światem fauny i flory do wymyślania nowych zabaw lub tworzenia kolejnych małych dzieł sztuki.

„Ostatnie dziecko lasu”, Richard Louv, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 6,5/10

To książka, która radykalnie zmienia sposób myślenia o przyszłości – naszej i naszych dzieci. Choć z badań wynika, że kontakt z przyrodą wspomaga leczenie ADHD, poprawia koncentrację i koordynację ruchową, regeneruje umysł oraz ciało, na całym świecie – nie tylko w krajach rozwiniętych – wzrasta liczba osób, których kontakt z naturą ograniczony jest do minimum. Richard Louv błyskotliwie pisze o tym, jak do tego doszło, dlaczego to tak istotne i co możemy z tym zrobić. Książka „Ostatnie dziecko lasu” została przetłumaczona na kilkanaście języków, wywołując liczne dyskusje wśród nauczycieli, lekarzy i rodziców na temat „zespołu deficytu natury” i przyszłości naszego społeczeństwa. Zebrano w niej najnowsze badania wskazujące na to, że bezpośrednia ekspozycja na przyrodę jest niezbędna dla optymalnego rozwoju oraz zdrowia fizycznego i emocjonalnego dzieci i dorosłych.

„Witamina N”, Richard Louv, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,1/10

W świetnie udokumentowanym bestsellerowym „Ostatnim dziecku lasu” Richard Louv zwrócił uwagę na wyobcowanie współczesnych dzieci ze środowiska naturalnego i wprowadził do debaty termin „zespół deficytu natury”. Udowodnił, że mocna więź z naturą ma ogromny wpływ na dzieci - wzmacnia potencjał intelektualny, kreatywność i zmniejsza ryzyko chorób cywilizacyjnych. W książce „Witamina N” pokazuje natomiast, jak praktycznie dokonać prawdziwej zmiany w swoim życiu. To praktyczny przewodnik nie tylko dla zaniepokojonych rodziców, ale też dla wszystkich tych, którzy szukają pomysłów na przywrócenie dzieciom możliwości nieskrępowanego kontaktu z przyrodą – dla nauczycieli i wychowawców, osób pracujących z dziećmi i dyrektorów szkół zainteresowanych efektywną edukacją ekologiczną.

„Nie ma złej pogody na spacer. Tajemnica szwedzkiego wychowania dzieci”, Linda Åkeson McGurk, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,3/10

Fińskie dzieci uczą się najlepiej, w Paryżu dzieci nie grymaszą, a w Szwecji – są zdrowe, aktywne i szczęśliwe! Stare skandynawskie porzekadło mówi, że nie ma złej pogody, są tylko źle dobrane ubrania. W Polsce jeszcze niedawno zwykło się mawiać, że dzieci dzielą się na czyste i szczęśliwe. Kiedy Linda Åkeson, szwedzka blogerka i dziennikarka, wyszła za mąż za Amerykanina i przeprowadziła się do stanu Indiana, nie mogła uwierzyć, że mieszkańcy kraju o tak oszałamiająco pięknej i bogatej przyrodzie do tego stopnia utracili więź z naturą. Kiedy urodziły się jej dzieci, postanowiła – wbrew presji społecznej – wychować je tak, jak niegdyś wychowano ją. Nie ma złej pogody na spacer to zapis tych zmagań – oparty na osobistej historii poradnik, który pomoże rodzicom:
– wypuścić dzieci na zewnątrz niezależnie od pogody,
– zmierzyć się z lękiem, poznać wartość odrobiny ryzyka i zaufać dzieciom,
– pozwolić im na kreatywną nudę,
– uwierzyć, że czasami mniej naprawdę znaczy więcej,
– pozbyć się panicznego lęku przed bakteriami i brudem,
– ochronić dzieci przed uzależnieniem od urządzeń elektronicznych.

Osobista historia, przydatne rady, opinie specjalistów, wyniki najnowszych badań i inspirujące przykłady z życia – oto, co znajdzie w tej książce każdy obecny i przyszły świadomy rodzic.

„Dzikie opowieści. Wędrówka tropem tajemnic natury”, Aneta Chmielińska, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 9,3/10

Wielu współczesnych rodziców staje przed wyzwaniem. Jak pokazać dzieciom piękno przyrody? Jak zachęcić je do poznawania jej tajemnic? Jak wzbudzić w nich pasję, która przerodzi się w miłość i szacunek? Nie jest to trudne w przypadku małych dzieci. Zupełnie inaczej wygląda to, gdy dzieci są starsze. Jak przekonać 10-latka, że las może być równie fascynujący jak gra komputerowa? Jak zachęcić go do spędzania czasu w otoczeniu natury, który tak bardzo jest potrzebny do jego prawidłowego rozwoju? Aneta Chmielińska zaprasza nas na wyprawę. Nie na spacer, nie na wycieczkę. Wyprawa to odkrywanie tajemnic. A w tym przydatny jest przewodnik. Ktoś, kto zaczaruje nas swoją opowieścią. Ktoś, kto sprawi, że zwykła kropla wody stanie się bohaterem historii, za którą chcemy podążać.

Dzikie opowieści to zbiór przyrodniczych gawęd, które zabiorą Cię w podróż przez tajemnice natury. Tej najbliższej, która otacza Cię z każdej strony i tej ukrytej w mikroświatach pod Twoimi stopami. Stworzona tak, byś mógł ją czytać na głos w rodzinnym gronie – niezależnie od tego czy robisz to przy ognisku pod rozgwieżdżonym niebem czy w przytulnym, domowym zaciszu.

„Wielka Księga Prawdziwych Tropicieli”, Adam Wajrak, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,2/10
Po diabła nam egzotyczne dżungle i sawanny, skoro mamy takie skarby – dziwi się Adam Wajrak i zabiera nas w Polskę: do lasów, na łąki i bagna, nad morze, rzeki i stawy, w góry, do Puszczy Białowieskiej, a także na ulice miast i miasteczek. Pokazuje nam, że wszędzie tam przy odrobinie wiedzy, cierpliwości i spostrzegawczości można zobaczyć fascynującą przyrodę. Wiosna, lato, jesień, zima – cztery części „Wielkiej księgi prawdziwych tropicieli” pełne są wskazówek, jak przeżyć wspaniałe, ekscytujące, a czasem mrożące krew w żyłach tropicielskie przygody. Możesz się sprawdzić w roli detektywa tropiącego groźnego mordercę, poszukiwacza najbardziej tajemniczych mieszkańców polnych norek czy twardziela pokonującego zaspy śnieżne i bagna.
Nie zabraknie też okazji, by wprosić się na kolację do wilczej watahy, podejrzeć rodzinny ptasi piknik czy posłuchać najlepszego koncertu w okolicy… Dzięki tej książce zdobędziesz też mnóstwo wiedzy na temat polskiej flory i fauny. A do tego wciągające opowieści Adama Wajraka zilustrowane są licznymi zdjęciami jego autorstwa. Zobaczcie – w Polsce mamy wszystko, co potrzebne prawdziwym tropicielom!
Gotowi? No to w drogę!

„Na dworze. Przewodnik dla odkrywców przyrody”, Bernardo P. Carvalho, Maria Ana Peixe Dias,  średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,9/10

Co fruwa, bzyczy i rośnie wokół nas? Chodźmy to sprawdzić! Pięknie ilustrowany przewodnik dla młodych odkrywców i obserwatorów przyrody. Przyroda jest tuż obok nas. Wystarczy wyjść z domu i trochę się rozejrzeć. Po niebie płyną chmury, w krzakach coś szeleści, w górze śmigają ptaki, zmieniają się pory roku. A w głowie pojawiają się niezliczone pytania. Co pachnie w ogrodzie? Jak nazywa się robal, który mieszka w kałuży? Czyje odgłosy słychać w nocy? Co to za ślady na ścieżce? Skąd się bierze wiatr? „Na dworze” pomoże wam rozwiązać te zagadki – i poznać wielki, pełen niespodzianek świat przyrody, który czeka na was na dworze. Znajdziecie tu mnóstwo wiadomości o zwierzętach, roślinach, kamieniach, chmurach i planetach, a także pomysły na samodzielne eksperymenty, obserwacje i wyprawy. Bo każdy dzień to świetna okazja, żeby coś odkryć i zbadać, a przy tym dobrze się bawić. Książka zdobyła wiele nagród, w tym prestiżową BolognaRagazzi Award 2015.

„Leśna szkoła dla każdego”, Peter Houghton, Jane Warroll, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,0/10

Wyjątkowy przewodnik pozwalający przeżywać rodzinne przygody na świeżym powietrzu! Ta książka pomoże wyciągnąć dzieci na dwór, żeby coś tworzyły i budowały w prawdziwym świecie, zamiast na ekranach komputerów. Niezależnie od tego, czy macie w pobliżu las, czy tylko kilka drzew na skraju miejskiego parku, zaproponowane zabawy dają szansę na spędzenie czasu z rodziną na świeżym powietrzu i sprawią, że dzieci będą uwielbiały to robić. Magiczna w swej prostocie ilustracji i wskazówek, może przenieść dzieci w świat istnych cudów: stać się lisem tropiącym ofiarę, ćmą unikającą złapania przez nietoperza, królikiem uciekającym przed pożarem w lesie, nauczyć się sztuki przetrwania w dzikim środowisku, samodzielnie wykonać łuk i strzały, ozdobne nakrycia głowy, piękną leśną biżuterię, czarodziejską różdżkę.

„Leśne Warsztaty. Poradnik dla nauczycieli, edukatorów i rodziców”, Anna Jodełka, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,4/10

Pierwsza w Polsce książka o organizacji leśnych warsztatów!

Leśne warsztaty to nie kolejne zajęcia edukacyjne do zaliczenia po szkole ani atrakcja na wakacje. Las powinien być obecny w naszym codziennym życiu. Będąc leśnym towarzyszem, przyjacielem czy mentorem masz możliwość inspirować innych, by kontakt z naturą stał się codziennością w przedszkolach, szkołach czy pracy. Budując taką leśną wspólnotę przyczyniamy się do małych zmian, które w przyszłości będą mieć ogromne znaczenie dla naszej planety oraz przyszłych pokoleń. Nasze leśne działania mają długofalowy wymiar, który zaowocuje w niedalekiej perspektywie. Chcesz prowadzić leśne warsztaty? Ta książka poprowadzi Cię przez wszystkie aspekty związane z organizacją tego typu zajęć.

„Przyrodyjki”, Marcin Kostrzyński, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,6/10

Twórca Gawęd o wilkach i innych zwierzętach powraca!
Marcin Kostrzyński kiedyś był myśliwym. Po wielu latach polowań zamienił strzelbę na kamerę i aparat fotograficzny. Zyskał sympatię milionów Polaków, gdy udało mu się wyrwać z rąk myśliwych rannego w wypadku wilka i uratować mu życie. Jego Gawędy o wilkach i innych zwierzętach okazały się bestsellerem, zdobyły czytelników w każdym wieku, którzy zapragnęli kolejnych cudownych opowieści o zwierzętach Marcina z lasu - przyrodnika, leśnika, obrońcy i niekwestionowanego miłośnika natury. Przyrodyjki to wyjątkowe i ekscytujące opowiastki o zwierzętach (dla dzieci i dorosłych) inspirowane obserwacjami kochanego przez widzów i czytelników Marcina z lasu. Widzieliście kiedyś biało-czarne dziki? Zastanawialiście się, jak leniwe są leniwce w Ameryce Południowej? Wyruszyliście w podróż śladami chomika? Obserwowaliście foki nad Bałtykiem? Spotkaliście w lesie niedźwiedzia? Pozwólcie zabrać się w podróż - od Bieszczad po Bałtyk, od Ameryki Południowej po północną Finlandię. Przeżyjcie niesamowite spotkania ze zwierzętami: od tych najmniejszych po całkiem duże, wszystkie zaklęte... w przyrodyjkach.

„Dobry warun na zdrowie. Plan minimum dla Twoje rodziny”, Joanna Nawrocka-Rohnka

Zdrowa rodzina to nie tylko niechorujące dzieci. Dobry warun na zdrowie to książka o tym, jak utrzymać dobrą kondycję i samopoczucie całej rodziny – dzieci i rodziców. Jak zapobiegać, zanim trzeba będzie leczyć. Dowiesz się z niej dlaczego ruch i czas spędzany na zewnątrz jest ważny i w jaki sposób kontakt z innymi ludźmi i zwierzętami wpływa na naszą odporność. Będziesz mieć okazję, żeby przyjrzeć się nawykom żywieniowym swojej rodziny, zmodyfikować zwyczaje związane ze snem i zaplanować czas na odpoczynek. Poznasz propozycje aktywnych zabaw na świeżym powietrzu.

„Dzika książka o dzikach i o ich kuzynach”, Jola Richter-Magnuszewska, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,7/10

Dlaczego dzik jest leśnym ekologiem? I czy po kąpieli błotnej rzeczywiście wyciera grzbiet ręcznikiem? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziecie w książce Joli Richter-Magnuszewskiej, która mieszka na skraju lasu i każdego dnia odkrywa jego tajemnice. 
W swojej niezwykłej wycinankowej opowieści autorka ukazuje miejsce dzika w wierzeniach naszych przodków, jego miłość do najbliższych krewnych (czy wiedzieliście, że lochy śpiewają warchlakom kołysanki?), zaskakująco podobne do ludzkich zwyczaje (na przykład ścielenie łóżka), a także skomplikowany język. Na tym jednak nie koniec, ponieważ dzikowi towarzyszą tu jego kuzyni, jak choćby uwielbiany przez dzieci guziec czy świnia – być może najmądrzejsze i najbardziej uczuciowe spośród znanych nam zwierząt. „Dzika książka o dzikach” to pozycja obowiązkowa w biblioteczce małego (i nieco większego) przyrodnika. Uczy empatii i szacunku dla wszystkich istot oraz uświadamia, jak fascynujące i zagadkowe są stworzenia, które żyją tuż obok człowieka. Część dochodu ze sprzedaży książki wydawnictwo przeznaczyło na działalność Chrumkowa – pierwszego w Polsce schroniska dla świń.

„Beskid bez kitu” Maria Strzelecka, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,7/10

Przepiękna literacko-plastyczna opowieść dla dzieci (i ich rodziców) o Łemkowszczyźnie obecnej i tej sprzed pół wieku, o jej tajemnicach, kulturze, magii i przyrodzie. O tym, że życie ludzkie może być piękne i zgodne z naturą, wystarczy tylko chcieć się w nią wsłuchać„Dzika” to wzruszająca historia dziewczynki wychowanej wśród zwierząt i jej niespodziewanej przeprowadzki do miasta, gdzie wszystko okazuje się dziwne i inne. To opowieść o dzikości serca, wolności i byciu sobą. Bo w każdym z nas jest coś dzikiego, czego nie można poskromić.
 

„Dzika”, Emily Hughes, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,8/10

„Dzika” to wzruszająca historia dziewczynki wychowanej wśród zwierząt i jej niespodziewanej przeprowadzki do miasta, gdzie wszystko okazuje się dziwne i inne. To opowieść o dzikości serca, wolności i byciu sobą. Bo w każdym z nas jest coś dzikiego, czego nie można poskromić. Jedna z piękniejszych współczesnych książek obrazkowych, porównywana do takich klasyków światowej literatury dla dzieci, jak „Księga Dżungli” Rudyarda Kiplinga i „Tam, gdzie żyją dzikie stwory” Maurice’a Sendaka. „Dzika” jest debiutem Emily Hughes, artystki urodzonej na Hawajach.

„Rok w lesie”, Emilia Dziubak, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,8/10

„Rok w lesie” zawiera dwanaście rozkładówek z kolejnymi miesiącami jednego roku. Każdy miesiąc to ten sam szczegółowo rozrysowany kadr lasu z mieszkańcami pokazanymi w innych sytuacjach, warunkach pogodowych, w innej porze dnia lub nocy. Dwie dodatkowe rozkładówki zawierają prezentację bohaterów i interaktywną zabawę. Poznajcie zwyczaje zwierząt. Kto gdzie mieszka? Kto śpi w dzień, a kto w nocy? Kto się z kim lubi? Kto jakie ma przysmaki? Kto jak przygotowuje się do zimy? Które zwierzęta i ptki wiążą się na całe życie, a które tylko na czas godów? Kto ma najlepsze spiżarnie, a kto jest największym leśnym łobuzem? Kogo nie spotkacie zimą? Kto jak długo opiekuje się młodymi? Poszukajcie odpowiedzi na kartach tej niezwykłej książki. „Rok w lesie” pobudza wyobraźnię, rozwija spostrzegawczość, zdolność logicznego myślenia, szukania związków przyczynowo-skutkowych, umiejętność opowiadania, a przede wszystkim gwarantuje świetną zabawę na wiele, wiele godzin. Ilustracje: Emilia Dziubak

„Drzewa”, Wojciech Grajkowski, Piotr Socha, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,4/10

Nowa książka twórców bestsellerowych „Pszczół” – bajecznie kolorowy wielkoformatowy album o drzewach. Odwiedź niezwykły świat drzew. Zobacz, kto w nich mieszka, kto je zjada, kto przenosi ich nasiona. Obejrzyj te najwyższe, najstarsze i najgrubsze. Spotkaj enty, Adama i Ewę, Robin Hooda i Buddę. Przyjrzyj się pracy drwala i zobacz, jakie budowle, instrumenty i wehikuły można zrobić z drewna. Poznaj drzewo życia, drzewo ludojada i święty figowiec. Zajrzyj do lasu. Zapuść się w puszczę. Na książkę składają się ponad 34 wielkoformatowe tablice, z których każda to misternie skomponowana plansza. Kolorowe ilustracje są pełne szczegółów, a krótki przystępny tekst nie tylko objaśnia to, co się na nich znajduje, ale też zawiera wiele dodatkowych informacji i ciekawostek. Ilustracje Piotr Socha.

„Ronja, córka zbójnika”, Astrid Lindgren, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,6/10

Pewnej burzliwej nocy przychodzi na świat Ronja. Wtedy też mury zamczyska Mattisa pękają, rażone piorunem, a największemu wrogowi zbójnika rodzi się syn, Birk. Losy dzieci nieuchronnie splotą się ze sobą... „Ronja, córka zbójnika” to piękna, poruszająca opowieść o przyjaźni i miłości, która doprowadza do pojednania zwaśnionych rodów. To również ekscytująca przygoda rozgrywająca się w starym zamku oraz lesie zamieszkałym przez dzikie konie i różne okrutne stwory: Wietrzydła, Szaruchy oraz Mgłowce.

Artykuł po raz pierwszy opublikowany w 2021 roku