Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Bolesław Krzywousty zalicza się w poczet najbardziej znanych i cenionych średniowiecznych władców Polski. Miłośnicy batalii czują się szczególnie ukontentowani znajdując w jego biografii tak wiele historii podbojów. Nieco w kontraście do tego znaczenia dla naszego kraju i ekscytującego życiorysu od dawna żaden historyk nie był zainteresowany poświęceniem mu szerszej publikacji. Tym bardziej biografia Bolesław Krzywousty Stanisława Rosika powinna zostać zauważona i doceniona. Rosik podzielił książkę na pięć rozdziałów i prolog. Układ rozdziałów jest chronologiczny, za wyjątkiem ostatniego, gdzie znajdziemy ogólny portret Krzywoustego z nieco dalszej perspektywy. I tak najpierw poczytamy o młodości Bolesława, walkach z bratem Zbigniewem, pomorskich podbojach, o śmierci i testamencie, wreszcie o jego „krzywych” ustach i miejscu w panteonie władców. Biografia to przede wszystkim efekt bardzo dokładnej analizy źródeł pisanych. Jeśli ktoś liczy na wyłowienie w związku z tym jakiś ciekawostek, to nie będzie zawiedziony, że wspomnę tylko demistyfikację bitwy pod Niekładzem 1120/21, do której, jak się okazuje, nigdy nie doszło. Podobnie Rosik rozprawia się z podręcznikową informacją o klęsce Bolesława w bitwie nad rzeką Sajó w 1132 r. Pisząc o biografii Krzywoustego warto szczególnie zwrócić uwagę na stosunek autora do dwóch spraw: czym były „krzywe” usta Bolesława i czym był jego „testament”. W kwestii pierwszej bój między sobą toczą przedstawiciele dwóch koncepcji, nie ma bowiem pewności, czy owe „krzywe” usta oznaczały ułomność fizyczną, czy duchową. Zwolennicy pierwszej teorii wskazują często na odkryte w 1972 r. w płockiej katedrze szczątki ludzkie ze zdeformowaną szczęką (zapewne w wyniki komplikacji poporodowych),identyfikowane ze szczątkami Bolesława. Z kolei inni historycy uważają, że „krzywe usta” oznaczają krzywoprzysięstwo a konkretnie zarzucane przez Kosmasa złamanie obietnicy zapewnienia bezpieczeństwa bratu Zbigniewowi wracającemu z Czech. Rosik nie rozwiązuje tego sporu, choć raczej przychyla się do pierwszej wersji. Zauważa, iż przydomek Bolesława pojawił się po raz pierwszy w polskim środowisku w XIII w. bez jakiegoś pejoratywnego znaczenia. Podobne przydomki odnoszące się do ich fizycznej ułomności zyskiwali inni polscy władcy (Laskonogi, Plątonogi). Identyfikacja ze szczątkami płockimi nie musi być jednak słuszna – skaza fizyczna mogła być tylko defektem ust, lub powstać w późniejszym etapie życia bez naruszenia kości szczęki (Anonim zw. Gallem do 1113 r. nie opisuje takiej cechy wyglądu). Pełna recenzja na stronie http://mediewalia.pl/ksiazki/boleslawa-krzywoustego-zyciowe-przypadki/