Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Świetnie zaprezentowana namiastka historii Polski, w której zaprezentowano w sposób przystępny i wciągający, a do tego wypełniony ciekawostkami, wybrane pełne emocje chwile z życia naszego kraju. Jako domorosłego historyka i fana historii kontrfaktycznej cieszy mnie, iż ten sektor poznawania realiów zaczyna zdobywać szersze uznanie, także wśród wcześniej negatywnie nastawionego światka akademickiego.

Bezsprzecznie w przyswajaniu wiedzy pomaga forma wywiadu, która odrywa nas od żmudnego przebijania się przez ściany tekstu zwykłych podręczników i pozwala w trakcie dialogu na swobodną wymianę myśli, spostrzeżeń i wiedzy.

Na początku nieco rozdarty byłem między potrzebą zaspokojenia mojej wybujałej fantazji a przyziemnym snuciem wizji opartych na sensownych przesłankach i delikatnych zmianach zwrotnic dziejów. Szybko jednak wyzbyłem się oporów i dałem się ponieść tej książce, zgadzając się, iż snucie prawdziwie fantastycznych alternatywnych historii ma swoje miejsce w innych dziełach; cieszę się, że ta książka przybrała taką formę. Oby powstawało więcej takich tytułów.

I w tym wszystkim chyba najgorsze jest to, że ta lektura jest słodkogorzka dla każdego Polaka. Możemy być dumni z naszego kraju dzisiaj, i tego co zdołaliśmy przetrwać jako naród, ale ogromny niesmak pozostaje względem niektórych wyborów naszych przodków…

Świetnie zaprezentowana namiastka historii Polski, w której zaprezentowano w sposób przystępny i wciągający, a do tego wypełniony ciekawostkami, wybrane pełne emocje chwile z życia naszego kraju. Jako domorosłego historyka i fana historii kontrfaktycznej cieszy mnie, iż ten sektor poznawania realiów zaczyna zdobywać szersze uznanie, także wśród wcześniej negatywnie...

Dobrze jest czuć się lepszym człowiekiem. Wyobrażać sobie siebie jako znajdującego się w trakcie ciągłego procesu samodoskonalenia się, poznawania, odkrywania i wiecznego dążenia do kolejnego z punktów na ścieżce do poprawy. I jednocześnie… chyba nie sposób nie kajać się na każdym etapie, że jednak nie zrozumiało się do końca przekazu autora.

Gdyż imaginacja zawsze jest łatwiejszym wyborem, niż wprawienie tego w ruch. W trakcie czytania stronic niniejszej książki wszystko wydaje się proste – i niemal na wyciągniecie ręki. Człowiek… Nie, nie trzecioosobowy narrator, a ja – ja kręcę głową w niedowierzaniu, że w trakcie zwykłej codzienności mogłem nie wpaść na niektóre spostrzeżenia. I jednak chyba w tym upatrywać należy kompleksowość naszego życia; że nie da się go rozłożyć na oddzielne elementy, poddać je analizie, odpowiednio naprostować i włożyć z powrotem do mechanizmu, jakim jest nasze ciało i umysł.

Każda z opowiedzianych bajek zdaje się odwoływać do podobnych aspektów naszego jestestwa, nie odkrywa przed nami świata wcześniej nieznanego, nawet nie aspiruje do skategoryzowanie czy nazwania pewnych przeżyć na nowo. Zwyczajnie wskazuje palcem na coś, co jest oczywiste – i co pozostaje mimo tego nieuchwytne i ulotne. Dzierżąc bajki w rękach nie sposób nie uśmiechnąć się do siebie w nadziei, że się zrozumiało – że teraz będzie już faktycznie inaczej, bo się wie. Nie tylko czuje, nie tylko myśli – ktoś powiedział, wskazał palcem (chociażby tylko gdzie szukać). Się przetrawiło się, i się wie.

Przynajmniej do zamknięcia książki.

Bo wraz z odłożeniem jej na półkę człowiek… to znaczy – ja – wracam do tego samego. Do istoty pełnej wątpliwości, niepewności i niezrozumienia. Mimo skategoryzowania, nazwania, doskonalenia, mimo oczywistości płynących z ujrzanych słów… Ich transpozycja w rzeczywiste rewiry naszych umysłowych możliwości pozostaje jakby na uboczu. Widzimy wszystkie części, zdajemy sobie sprawę z tego, jak je złożyć w całość. I nie robimy kroku więcej.

Czasem sama świadomość, że taka możliwość istnieje – że się wie – jest już wystarczająca. I każdy musi na własny sposób dojść do swej prawdy, do tego co rzeczywiście jest w stanie wyciągnąć z opowieści drugiego człowieka. Czy mają one jakąkolwiek moc i jakiekolwiek znaczenie. Ja nie mogę powiedzieć, żebym odkrył tajemnice wszechświata wcześniej mi nieznane – i zresztą nie taki był zamiar autora. Ale powtórzenie czegoś, co człowiekowi umknęło w trakcie wiecznej pogoni za szczęściem w tym serpentynowym życiu jest wyjątkowo użyteczne. I tylko marzy się, żeby zostało z człowiekiem… ze mną – na dłużej.

Nieco abstrahując od filozoficznego aspektu opinii, który zdecydowanie jest nieudolnym odwzorowaniem pewnej naleciałości bajek, jakie zostały we mnie wtłoczone na przestrzeni ostatnich tygodni – muszę przyznać, że było to coś, czego potrzebowałem.

Nawet jeśli nie poruszone zostały najgłębsze struny mojej świadomości, nawet jeśli nie pojąłem ukrytych znaczeń części z tekstów, czy jeśli zwyczajnie stanowią one jeden ze sposobów oceny rzeczywistości… Te wskazówki, wypowiedziane słowami innego człowieka, stanowią wiele. I warto sobie uświadomić te sprawy, a przynajmniej uzyskać nową perspektywę ich oceny.

I chyba tylko chciałoby się móc wysłuchać, uścisnąć, pogawędzić z żywym człowiekiem, a nie tylko jego latoroślą w postaci przelanych na papier myśli.

Dobrze jest czuć się lepszym człowiekiem. Wyobrażać sobie siebie jako znajdującego się w trakcie ciągłego procesu samodoskonalenia się, poznawania, odkrywania i wiecznego dążenia do kolejnego z punktów na ścieżce do poprawy. I jednocześnie… chyba nie sposób nie kajać się na każdym etapie, że jednak nie zrozumiało się do końca przekazu autora.

Gdyż imaginacja zawsze jest...

Nie oprawiam niniejszych chaotycznych przemyśleń mianem „spoilera”, chociaż najbardziej wrażliwym osobom radzę pominąć.

Opisując swoje przemyślenia co do następnej serii z cyklu „Wszyscy kochają Holdena” mógłbym po prostu przywołać opinie wyrażone co do części trzeciej. Twórcy znowu raczą nas umiarkowanym science-fiction, zanurzonym w ludzkim dramacie i tragediach nierozłącznych od człowieczej natury. I zdecydowanie nie jest to zarzut, taki zabieg ugruntowuje nas w poruszanych zagadnieniach. I nawet przez dłuższą chwilę mogłem zapomnieć, że gdzieś tam czeka mnie coś więcej, nieprzebyte przestworza wszechświata – i skupić się wyłącznie na Nowym Dzikim Zachodzie kolonizowanych planet.

Być może nie brzmi to zbyt zachęcająco dla osób poszukujących historii (dosłownie) nie z tej ziemi. Nie mogę ukryć, iż fanem podbojów kosmosu i opisów fantastyczno-technologicznych nowinek nie jestem. I pod tym względem Expanse ma ogromny plus, iż nie każe mi się z tym zanadto zmagać, a jedynie traktować to jako swego rodzaju smaczek. Gorączka Ciboli znowu wrzuca nas w wir bardziej kameralnych wydarzeń, chociaż o zdecydowanie wszechświatowej wadze. Sam nie wiem czy to kwestia syndromu sztokholmskiego, czy rzeczywistej poprawy w pisaniu postaci, ale deuteragoniści wydają się ciekawsi niż zwykle i oferują sobą coś więcej niż tylko stanowienie przystawki do naszego wybrańca w postaci protagonisty. Nadal są w głównej mierze jednowymiarowi, nadal (zwłaszcza w przypadku jednej postaci) ich cały sens egzystencji zdarza obracać się wokół Holdena… A jednak ich rozterki potrafią sprawić, iż nie możemy oderwać się od ich poczynań.

Przyznam, że nawet sam Holden był w niniejszym tomie mniej irytujący. Chociaż, jak wspomniałem, cały świat ponownie obiera go za swoje jądro, przejawia on pewne ludzkie odruchy. Wiecznego protagonisty znowu jest pełno, ale widziany oczami innych bohaterów jawi się zagubionym, poszukującym, wątpiącym. Wprawdzie ostatecznie nie ulega żadnej słabostce, jest nadal nieskazitelnym paladynem, nad którego wizerunkiem nastolatki piszczą z zachwytu, a starsi mężczyźni ronią łezkę uznania, to nie razi już to tak bardzo w oczy. Holden staje się raczej pewnym mechanizmem ideowo-narracyjnym niż postacią i przyjąwszy takie założenie można przełknąć jego… aurę.

Muszę na koniec wspomnieć, iż trup ściele się gęsto, co prawdopodobnie ma wywołać w czytającym poczucie doniosłości zdarzeń i jednocześnie zmusić go do przypisania im odpowiedniej wagi. Jednakże śmierć jako narzędzie fabularne zdaje się wyjątkowo płaskie w wykonaniu autorów. Nie sposób przypisać większości ze śmierci znaczenia. Bohaterowie zdają się żyć w bańkach, w których nie rusza ich żadne zagrożenie – mentalne lub fizyczne – dłużej niż przez stronę czy dwie. Wiadomo, nie można pozbyć się ich wszystkich, ale…

Nie oprawiam niniejszych chaotycznych przemyśleń mianem „spoilera”, chociaż najbardziej wrażliwym osobom radzę pominąć.

Opisując swoje przemyślenia co do następnej serii z cyklu „Wszyscy kochają Holdena” mógłbym po prostu przywołać opinie wyrażone co do części trzeciej. Twórcy znowu raczą nas umiarkowanym science-fiction, zanurzonym w ludzkim dramacie i tragediach...