Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wiele razy natknąłem się na historyczne zdjęcie przedstawiające ogromny wizerunek Jerzego Waszyngtona w otoczeniu swastyk i flag amerykańskich. Nie miałem jednak świadomości, w jaki sposób funkcjonował amerykański ruch nazistowski przed II wojną światową i jak zakończyła się jego historia.

Książka Bernsteina w przystępny sposób przybliża temat, nie wchodząc w zbędne szczegóły i dygresje. Autor przedstawia sylwetkę lidera ruchu, Fritza Kuhna, opisuje system nazistowskich obozów dla amerykańskiej młodzieży i szerzące się tam patologie, jak również krucjatę przeciwko nazistom rozpoczętą przez żydowskich gangsterów i władze amerykańskie. Język jest prosty, nie trzeba również mieć szczegółowej wiedzy historycznej, aby w pełni zrozumieć przekaz. Autor nie wchodzi zbyt głęboko w politykę, ideologię ani system prawny USA. Całość jest przystępna dla przeciętnego czytelnika i choć historia tu przedstawiona nie jest zbyt fascynująca, to jednak stanowi pewną ciekawostkę, z którą - moim zdaniem - warto się zapoznać.

Wiele razy natknąłem się na historyczne zdjęcie przedstawiające ogromny wizerunek Jerzego Waszyngtona w otoczeniu swastyk i flag amerykańskich. Nie miałem jednak świadomości, w jaki sposób funkcjonował amerykański ruch nazistowski przed II wojną światową i jak zakończyła się jego historia.

Książka Bernsteina w przystępny sposób przybliża temat, nie wchodząc w zbędne...

Bez wątpienia mit Marszałka Piłsudskiego i sanacyjnej II RP możemy uznać za jeden z największych problemów Polski współczesnej. Opinie Polaków odnośnie okresu międzywojennego zbyt często opierają się na propagandowym przekazie przedwojennego reżimu, a nie na faktach. Te zaś dla sanacji i stojącego za nią Piłsudskiego nie są korzystne.

Rafał Ziemkiewicz miał możliwość kompleksowej oceny postaci Marszałka, jednak nie do końca podołał zadaniu. Problemem jest chaotyczny styl pisania autora, który utrudnia skupienie się na najważniejszych kwestiach. Książka podzielona jest na kilka długich rozdziałów, w których pojawiają się całkowicie zbędne, wielostronicowe dygresje. Jakby autor zamiast zaplanowania książki usiadł przy laptopie i po prostu napisał te 400 stron, przelewając wszystkie bieżące myśli na papier. Kiedy Ziemkiewicz poświęca kilkadziesiąt stron, aby tylko uzasadnić, że Piłsudski tak naprawdę nie był twórcą Legionów i wchodzi przy tym w nudne szczegóły, ma się ochotę w irytacji te fragmenty tekstu pominąć. Wielokrotnie złożone zdania pełne dygresji w nawiasach lub po myślniku są równie irytujące.

Momentami można też odnieść wrażenie, że Ziemkiewicz naciąga niektóre fakty pod swoją tezę i zwyczajnie znęca się nad Piłsudskim, obwiniając go za całe zło II RP, co jest rażącym uproszczeniem. Znajduje za to miejsce dla poklasku wobec swojego ulubieńca, Romana Dmowskiego. Dmowski-dobry, Piłsudski-zły. A to nie jest takie proste.

Pomimo tych błędów po książkę warto sięgnąć, ponieważ większość argumentów przeciwko Piłsudskiemu i sanacji jest słuszna, zwłaszcza, kiedy tytułowy "złowrogi cień" odniesiemy do Polski współczesnej. Wtedy okaże się, że działalność Marszałka trwale podkopała jeden z fundamentów polskiej tożsamości - polski republikanizm. Trudno jest się więc z główną tezą autora nie zgodzić.

Bez wątpienia mit Marszałka Piłsudskiego i sanacyjnej II RP możemy uznać za jeden z największych problemów Polski współczesnej. Opinie Polaków odnośnie okresu międzywojennego zbyt często opierają się na propagandowym przekazie przedwojennego reżimu, a nie na faktach. Te zaś dla sanacji i stojącego za nią Piłsudskiego nie są korzystne.

Rafał Ziemkiewicz miał możliwość...