O czym jest książka Małgorzaty Sokorskiej „Upadł buk”? Znajdujący się na ostatniej stronie wpis autorki: „opisałam ucieczkę z płonącej Warszawy we wrześniu 1939, drogę mojego Ojca z Warszawy do Pruszkowa po upadku Powstania Warszawskiego”, może nam niesłusznie sugerować, że pojawi się w niej wiele wątków historycznych. Tymczasem więcej jest w niej poezji i przemyśleń Małgorzaty Sokorskiej, która wspomina swojego ojca Krzysztofa Boczkowskiego – poetę, tłumacza i profesora medycyny. Wątki historyczne stanowią jedynie tło, które ustępuje miejsca żywym wspomnieniom i tęsknocie za ojcem.

Poznajemy Krzysztofa Boczkowskiego oczami córki: w głębi duszy był poetą, z wykształcenia i zrządzenia losu – lekarzem. Fragmenty jego twórczości – wiersze, tłumaczenia, jak również utwory poetów, których cenił – istotnie wzbogacają treść książki. Sokorska wspomina człowieka interesującego się literaturą, muzyką, kochającego spacery warszawskimi ulicami, kochającego Warszawę. Wymowna jest okładka książki, ukazująca stolicę pełną gruzów, przewrócony (upadły) pomnik Chrystusa z wyciągniętą ku górze dłonią, wskazującą na niebo. Taki obraz ukochanego, uśmierconego miasta widział Krzysztof Boczkowski, to część jego doświadczenia.

Odkrywamy na nowo oczywiste prawa natury – bliscy odchodzą, ale ich cząstki nadal pozostają z nami, w nas. Początkowo nic niemówiący tytuł staje się metaforycznym odniesieniem do starości, przemijania. Śmierć Krzysztofa Boczkowskiego porównana zostaje do upadku jednego z najokazalszych
i najstarszych drzew ogrodu botanicznego w Alejach Ujazdowskich. „Upadł buk”, budząc żal i poczucie straty, ale też… nadzieję. Na naszych oczach rośnie bowiem jego potomek, pod którym za jakiś czas będziemy mogli przysiąść, wspominając staruszka widniejącego w spisie drzew z 1820 roku.

Krzysztof Boczkowski nie pozostawił po sobie jedynie wierszy, ale też córkę, która przedłużyła jego życie o kawałek dobrej literatury.

W mojej opinii nie jest to książka jedynie o Krzysztofie Boczkowskim, ale również o Małgorzacie Sokorskiej, o relacji między córką o ojcem, nie zawsze łatwej, nie zawsze zrozumiałej. Autorka mierzy się z własnymi uczuciami po stracie ojca, wybierając czytane przez niego strofy, porządkując swoją i jego historię. Rozmowa o poezji, która nie była możliwa między nimi za życia Krzysztofa Boczkowskiego, staje się czymś realnym na kartach tej książki.

„Upadł buk” to pozycja, której wręcz nie wypada przeczytać w jeden wieczór. Należy jej się czas, refleksja, zaduma. Zapewne wrócę do niej, by odkryć to, czego nie udało mi się dostrzec za pierwszym razem.

Czy istnieje lepsza rekomendacja?

Beata Bąbka