Ulla Lachauer, niemiecka pisarka, dziennikarka i autorka filmów dokumentalnych, z wielką uważnością wsłuchiwała się w opowieści Leny, pruskiej litwinki. W tym celu Ulla zamieszkała u bohaterki i spisywała wszystko, co ta miała jej do przekazania. Na podstawie wspominek powstała książka, której narratorem jest Lena, a nie tak jak można było się spodziewać - Ulla. I ta kwestia jest na plus.

Lena urodzona w 1910 roku, część dzieciństwa spędziła we wsi Bittehnen, leżącej nad Niemnem i należącej do Prus Wschodnich.
Miała cztery lata gdy wybuchła I wojna światowa. Gdy wojsko rosyjskie aresztowało jej matkę, razem z bratem wylądowała na chwilę u krewnych w Tylży, by potem jednak z powrotem powrócić do swojej wioski, do Ulicy Rajskiej, do swojego domu.
Nad Niemnem spędziła całe swoje życie.
Nawet gdy adres zamieszkania zmieniał się, był on oddalony od domu rodzinnego jedynie o kilkadziesiąt kilometrów.

O I wojnie światowej jest tylko wzmianka, epizod z życia Leny. Nie ona jest w tej pozycji priorytetem.
Bohaterka skupia się na wiejskim życiu, pracy w polu, żniwach, obowiązkach domowych, wypieku chleba, uroku wiejskich krajobrazów, życiu towarzysko-sąsiedzkim. Miło wspomina dni targowe w Tylży, gdzie płynęła statkiem, by między innymi sprzedać posiadane produkty.

Zgoła inaczej ma się problematyka II wojny światowej. Lena z dużą dokładnością przedstawia w jaki sposób wpłynęła ona na jej życie, jak również na życie jej rodziny oraz mieszkańców.
Dorosła już Lena, od jakiegoś czasu mieszkanka Schmalleningken, akurat przebywając w swoim sklepie pasmanteryjnym, dowiedziała się, że miasteczko to nie należy już do Litwy, przejęli je Niemcy. Większość mieszkańców cieszyła się, wieszając przy tym flagi niemieckie. Żydzi uciekali, a Lena mimo niezadowolenia, musiała udawać, że i ją ten fakt niezmiernie raduje. Wyglądało na to, że teraz była Niemką.
Lecz to nie koniec. Potem przybyli Sowieci. Zaczęły się ucieczki, wywózki na Sybir...
Od tego momentu Lena relacjonuje podróż i życie na wygnaniu oraz powrót i dalszą egzystencję nad Niemnem.

Już od pierwszej strony, od pierwszych zdań poczułam zaskakujący spokój. Mocna intuicja czytelnicza, podpowiadała mi, że pozycja ta będzie godna, aby do niej wracać myślami, i o której warto dyskutować. Niestety bywa też na odwrót, a mianowicie wiem, iż z daną książka nie złapie "wspólnego języka". Lecz tym razem naprawdę się nie zawiodłam.

Napisana w sposób prosty, estetyczny, pociąga, porywa do przeszłości, którą możemy jedynie kreować w swoich umysłach, uruchamiać wyobraźnię.
Czyta się błyskawicznie.
Trochę brak mi było jedynie zdjęć, ale to szczegół, który nie zaważył na mojej ocenie. Zamiast tego są polityczne mapki.

Ulla Lachauer, niemiecka pisarka, dziennikarka i autorka filmów dokumentalnych, z wielką uważnością wsłuchiwała się w opowieści Leny, pruskiej litwinki. W tym celu Ulla zamieszkała u bohaterki i spisywała wszystko, co ta miała jej do przekazania. Na podstawie wspominek powstała książka, której narratorem jest Lena, a nie tak jak można było się spodziewać - Ulla. I ta...