Na ulicy Nadbrzeżnej w Monterey w Kalifornii mieszkają ludzie, którym nie do końca poszczęściło się w życiu. Są tu włóczędzy i drobni złodzieje, jest „moralny i dostojny” burdel u Dory, jest Doktor z Laboratorium Biologicznego, który zwykł kłaniać się ulicznym psom, i Henri malujący skorupkami orzechów. Sceny z życia zwykłych ludzi pod piórem Steinbecka nabierają niezwykłości, a z brzydoty wyłania się piękno. W „Ulicy Nadbrzeżnej”, a następnie w „Cudownym czwartku”, poznajemy przedwojenne i powojenne perypetie bohaterów, którzy nie mają wiele, ale troszczą się o siebie nawzajem i z pogodą ducha przyjmują to, co przynosi im los.

John Steinbeck musiał darzyć szczególną sympatią mieszkańców „Ulicy Nadbrzeżnej”, skoro dziewięć lat później zdecydował się wrócić do nich w „Cudownym czwartku”. I nic dziwnego, bo mimo wad każdy z nich ma w sobie specyficzny urok, któremu trudno się oprzeć. Fabuła nie jest zbyt zwarta (zwłaszcza w „Ulicy Nadbrzeżnej”), składa się raczej z serii anegdot oraz połączonych ze sobą szkiców i scen, jak wyprawa na połów żab, wypadek przy balsamowaniu zwłok czy organizacja przyjęcia niespodzianki. Poczynania bohaterów mogą się wydawać nieco chaotyczne, ale zazwyczaj w tym szaleństwie jest metoda. Jest w nim też wiele humoru, zarówno w opisach bohaterów, jak i w tym, co się im przytrafia.

Choć „Ulica Nadbrzeżna” i „Cudowny czwartek” mają wielu bohaterów, to na pierwszy plan wysuwa się kochany przez wszystkich Doktor oraz Mack – ktoś na kształt przywódcy grupy włóczęgów, który za wszelką cenę chce odwdzięczyć się Doktorowi za jego dobroć. Choć może się okazać, że za tę „wdzięczność” Doktorowi przyjdzie słono zapłacić. Mimo serii humorystycznych nieporozumień i niepowodzeń w ostatecznym rozrachunku obie powieści opowiadają o przyjaźni i o wzajemnej trosce, która przybiera najdziwniejsze formy.

„Ulica Nadbrzeżna” i „Cudowny czwartek” stanowią podnoszącą na duchu odskocznię od „cięższych” powieści Steinbecka. Jedyne, co nieco psuje przyjemność lektury, to przygnębiająca liczba literówek i błędów w druku w najnowszym wydaniu. Ale sam Steinbeck jak zawsze nie zawodzi, z humorem oprowadzając nas po ulicy Nadbrzeżnej, przez którą przelewają się fale szczęścia i pecha, podczas gdy mieszkańcy próbują jakoś utrzymać się na ich powierzchni.

Agnieszka Kruk