Człowiek pragnął ucieczki, lecz było już za późno – Teheran uzależniał. Ciemiężył. Z pewnością przez jakiś czas ciemiężył także Maleka, który bał się tego miejsca. Bał się, ponieważ aż nazbyt dobrze je znał; wiedział, że w mgnieniu oka może ono każdego zaatakować. A wówczas, siedząc w tym wszystkim zbyt głęboko, nie można już było na nic liczyć.

Teheran. Stolica Iranu. Czy wiemy coś o tym mieście? O jego historii, ale przede wszystkim teraźniejszości? O Teheranie, który jest największym miastem Bliskiego Wschodu?

Klimat tej niezwykłej metropolii i życie jej mieszkańców możemy poznać, sięgając po książkę pod tytułem „Teheran o zmierzchu”. Ukazała się ona nakładem wydawnictwa Sonia Draga. Jej autorem jest Salar Abdoh, urodzony w Iranie. Obecnie mieszka w Teheranie i Nowym Jorku.

Akcja książki dzieje się w 2008 roku. To właśnie wtedy Reza Malek – wykładający na uniwersytecie w Stanach Irakijczyk – powraca do Teheranu. Dlaczego? Dlaczego decyduje się na podróż do tego niespokojnego miasta, do kraju „pogrążonego w przemocy i przeżartego bezprawiem”? Skłania go do tego telefon przyjaciela, Siny Vafy. W lakonicznych słowach prosi on Maleka o pomoc. Tuż po przybyciu na miejsce Reza szybko orientuje się, że w mieście panuje bardzo napięta atmosfera. Jest śledzony. Nachodzą go różni ludzie. Odkrywa, że jego przyjaciel związał się z szyickimi bojówkami. Być może Malek wróciłby czym prędzej do spokojnego życia w Stanach, gdyby nie pewien fakt. Sina zdradza mu, że jego matka żyje i nadal mieszka w Teheranie. Malek jest oszołomiony, był bowiem przekonany, że kobieta uciekła z kochankiem do Australii.

Jak potoczą się losy Rezy Maleka i Siny Vafy? Czy główny bohater zdoła nawiązać ponowny bliski kontakt z matką? Czy oprze się niszczycielskiej sile Teheranu?

Powieść łączy w sobie różne wątki. Przyjaźń, lojalność, więzy rodzinne. Zostają one wystawione na ciężką próbę w tym niespokojnym mieście – mieście ciągłych demonstracji, walk ulicznych i rewolucji. Jak wygląda życie w tak niestabilnym politycznie kraju? Czy w Teheranie, który w książce jawi się niemal jako „miasto złoczyńców”, można nie skalać się złem?

Autor napisał ciekawą i poruszającą powieść, która naprawdę przypadła mi do gustu. Zaznaczmy, że obecne są tu wątki polskie. Skąd w Teheranie wzięła się Polka Anna? Dlaczego bohaterowie zdecydowali się na podróż do Polski? Czy znaleźli tam odpowiedzi na nurtujące ich pytania?

„Teheran o zmierzchu” polecam tym, którzy lubią nieoczywiste książki z wątkiem politycznym. Będzie to także ciekawa lektura dla tych, którzy starają się zrozumieć tak niespokojny rejon świata, jakim jest Bliski Wschód.

Wojciech Sobański