Lennie Small nie ma może wiele rozumu, za to ma dobre serce i pracuje za dwóch. Wraz z George’em Miltonem krążą od rancza do rancza, szukając pracy w gospodarstwach. Mają tylko siebie i jedno wspólne marzenie: o prostym życiu na małej farmie, „na swoim”, gdzie Lennie będzie mógł doglądać królików. Problem w tym, że niespotykana siła Lenniego stanowi niebezpieczną mieszankę w połączeniu z jego upośledzeniem umysłowym. Na szczęście zawsze może liczyć na to, że George wybawi go z tarapatów. Czy nowa praca i nowi przyjaciele pomogą im zrealizować marzenia? Czy raczej znów będą musieli ratować się ucieczką?

John Steinbeck kreśli na stu dwudziestu stronach „Myszy i ludzi” zapadającą w pamięć historię o małych marzeniach, nadziei i sile przyjaźni. Troska przeplata się tu z frustracją, a szorstkość z oddaniem. Steinbeck portretuje losy ludzi wykluczonych: upośledzonych, kalekich, dyskryminowanych ze względu na rasę czy płeć. W czasach wielkiego kryzysu w ich życiu nie było miejsca dla wielkich marzeń, a nawet te małe rozbijały się w starciu z trudnymi realiami codzienności. Mimo to jest tu miejsce dla nadziei, choć skażonej lękiem i przeczuciem porażki. I choć Lennie jest tylko „biednym sukinsynem”, któremu nie można powierzyć nawet opieki nad myszą, to właśnie jego marzenia i ufność podtrzymują na duchu pozostałych.

Steinbeck w niewielu słowach potrafi uchwycić istotę charakteru człowieka. Niewielka objętość powieści nie pozwala na rozbudowane opisy postaci, a mimo to każdy bohater staje przed nami jak żywy. Steinbeck ukazuje ich cechy nie tylko poprzez to, co mówią, ale też poprzez to, co przemilczają. W „Myszach i ludziach” jest wiele takich przemilczeń, które zapraszają do samodzielnych rozważań, przede wszystkim nad tym, jak wielkim obowiązkiem jest prawdziwa przyjaźń. Wiele scen i wypowiedzi powraca w powieści niczym refren, przez co miejscami sprawia ona wrażenie współczesnej baśni. Więc może jak w baśni na końcu wszyscy będą żyli długo i szczęśliwie, na farmie, w otoczeniu królików. A może to innego rodzaju baśń, z gatunku tych o zatrutych jabłkach i pantofelkach pełnych krwi.

Agnieszka Kruk