Myślę że biografią pana Ferdynanda Ossendkowskiego można by było podzielić kilka osób. Polecam.

Myślę że biografią pana Ferdynanda Ossendkowskiego można by było podzielić kilka osób. Polecam.

Inicjatywa przypomnienia całego pisarstwa Ferdynanda Ossendowskiego jest oczywiście cenna - jako antykomunista, ten popularny w dwudziestoleciu autor nie był wznawiany za minionego reżimu. Wydawnictwo Miles opublikowało całą serię dzieł Ossendowskiego liczącą 31 pozycji, w sytuacji gdy tylko najsławniejsze z nich były drukowane w ostatnich latach.
Niestety wydawca poszedł po linii najmniejszego oporu i nie zapewnił tym książkom żadnej redakcji. Nie uwspółcześniono pisowni, nie ujednolicono niekonsekwencji, nie poprawiono błędów (licznych zwłaszcza w nazwach gatunkowych). Co gorsza, nie zadbano też o żadną aktualizację ani przypisy informujące czytelnika choćby o aktualnych nazwach miejscowości (np. bardzo ważne w książce miasto Urga w Mongolii to jej stolica, zwana obecnie Ułan Bator). Zdezaktualizowała się nawet część łacińskich nazw zwierząt, przez co trudno czasem ustalić, o czym Ossendowski pisze.
I rzecz w przypadku "Ludzi, zwierząt i bogów" najważniejsza - nie podjęto żadnej próby zweryfikowania, czy to, co Ossendowski przedstawia jako autobiograficzną opowieść, jest w ogóle prawdziwe, nie oddzielono ziaren od plew. Tymczasem już w międzywojniu było wiadomo, że znaczna część tej książki jest wyssana z palca, co zweryfikował znany podróżnik szwedzki Sven Hedin, wybitny znawca Azji. I jego publikacje są dziś łatwo dostępne, można też znaleźć odpowiednie materiały w języku polskim.
Samą książkę dobrze się czyta mimo archaicznej miejscami pisowni. Przedstawia ona przygody autora i jego towarzyszy podczas ucieczki z Rosji przed wojną między czerwonymi a białymi. "Komuniści", czyli czerwoni, są w niej przedstawieni jako zgraja bandytów, ale i ich przeciwnikom autor nie szczędzi ostrych słów. Bohaterowie podróżują najpierw przez Syberię, a później Mongolię, gdzie pozostają na dłużej wskutek niemożności podążania dalej do Pacyfiku, prawdopodobnie Szanghaju (określanego przez autora z niemiecka Szanhaj). Tam autor staje się - jak twierdzi - powiernikiem barona Ungerna, rosyjskiego arystokraty, przywódcy białych, któremu podobna marzyła się azjatycka federacja pod przewodem Chin. Ossendowski obficie raczy czytelnika opisami przyrodniczych i etnograficznych dziwów, a także rozlicznych makabresek i mordów. Zabobonność autora miejscami może drażnić czytelnika przyzwyczajonego do jako-takiego poziomu racjonalizmu przyzwoitych książek podróżniczych. Często czytamy o nieomylnych przepowiedniach i magicznych epizodach. W zestawieniu z brakiem redakcyjnego komentarza co do wiarygodności autora znacznie to obniża przyjemność z lektury.

Inicjatywa przypomnienia całego pisarstwa Ferdynanda Ossendowskiego jest oczywiście cenna - jako antykomunista, ten popularny w dwudziestoleciu autor nie był wznawiany za minionego reżimu. Wydawnictwo Miles opublikowało całą serię dzieł Ossendowskiego liczącą 31 pozycji, w sytuacji gdy tylko najsławniejsze z nich były drukowane w ostatnich latach.
Niestety wydawca poszedł...

Książka Ferdynanda Ossendowskiego "Ludzie, zwierzęta, Bogowie" przyniosła autorowi sławę na całym niemal świecie, przetłumaczono ją na dziewiętnaście języków, wszędzie cieszyła się ogromną popularnością i poczytnością. Książka najpierw, bo na przełomie lat 1920/21, ukazała się po angielsku w Nowym Jorku pod tytułem „Beasts, Men and Gods”, rok później w Londynie, a w roku 1923 w Warszawie.

Ossendowski, powszechnie znany był ze swojej antykomunistycznej postawy, dlatego po upadku admirała Kołczaka - przywódcy Białych, którego był doradcą, poszukiwany był przez bolszewicką policję polityczną, przed którą musiał salwować się ucieczką. W swojej książce zawarł wspomnienia i przeżycia, towarzyszące mu podczas ucieczki z Rosji ogarniętej rewolucyjnym chaosem, poczynając od Krasnojarska, opanowanego przez bolszewików, poprzez śnieżne góry, mroźną tajgę, aby w końcu dotrzeć do Mongolii, gdzie przez jakiś czas pozostawał doradcą barona Ungerna, walczącego przy pomocy zorganizowanej przez siebie Azjatyckiej Dywizji Konnej z bolszewikami. Dane na temat roli, jaką Ossendowski odegrał faktycznie w Mongolii, są okryte tajemnicą i milczeniem.

Nie wiemy ile trwała ta podróż-ucieczka, jakim kosztem dla zdrowia autora i jego towarzyszy się odbywała; opisywane zdarzenia czy spotkania, wydają się niekiedy wręcz nieprawdopodobne, dlatego nie dziwi, że w pewnych kręgach książka była krytykowana, a duże jej fragmenty uznano za konfabulacją autora. Głównym krytykiem i demaskatorem oszustw Ossendowskiego był podobno szwedzki podróżnik Sven Hedin. Niemniej czyta się ją dobrze, trochę przypomina powieść typowo podróżniczą, choć przez cały czas mamy świadomość, że opisywane przez autora wydarzenia zdarzyły się naprawdę (no, może w paru miejscach zostały troszkę podkoloryzowane). Uczestnicząc w tej niebezpiecznej podróży poznajemy wiele ciekawych postaci - lamów, mnichów, wojskowych, ale również zwykłych ludzi, ich zwyczaje, legendy, historię miejsc i stron, które autor w swej podróży musiał pokonać, wiele przyrodniczych ciekawostek, opisów tamtejszej fauny i flory, ale też mnóstwo politycznych wątków i układów.
Czy polecam? Wytrwałym i ciekawym - jak najbardziej.

Książka Ferdynanda Ossendowskiego "Ludzie, zwierzęta, Bogowie" przyniosła autorowi sławę na całym niemal świecie, przetłumaczono ją na dziewiętnaście języków, wszędzie cieszyła się ogromną popularnością i poczytnością. Książka najpierw, bo na przełomie lat 1920/21, ukazała się po angielsku w Nowym Jorku pod tytułem „Beasts, Men and Gods”, rok później w Londynie, a w roku...