Redaktor naukowy Tomasz Ciesielski
Na niniejszy tom składa się sześć studiów badaczy z Polski, Litwy i Rosji, którzy podjęli trud zbadania okoliczności zawarcia traktatu warszawskiego 7 listopada 1716 r. oraz wypracowania refom skarbowo-wojskowych, przyjętych na jednodniowym Sejmie Niemym 1 lutego 1717 r. Pewien wpływ na omawiane wydarzenia miały sukcesy militarne konfederatów w Wielkopolsce, które jednak ostatecznie zakończyły się ich klęską i rozbiciem bardzo aktywnego od wiosny do początków jesieni 1716 r. zgrupowania Chryzostoma Gniazdowskiego. Zapewne większe znaczenie miała jednak bardzo trudna sytuacja finansowa państwa, która nie pozwalała na należyte opłacanie wojska, tak regularnego, jak i konfederackiego. Kryzys finansowy uległ pogłębieniu podczas nieformalnej wojny domowej w Polsce za sprawa kontrybucji wybieranych przez wojska królewskie i konfederackie oraz grabieży, jakich dopuszczali się niekarni żołnierze. Na to wszystko nakładała się silna presja polityczna i militarna ze strony Rosji Piotra I. Wszystkie te czynniki skłoniły obie strony do zawarcia kompromisowego traktatu, rozbudowanego następnie o pakiet reform, które tymczasowo uzdrowiły sytuacje, jednak ponad pół wieku ich obowiązywania doprowadziło ostatecznie do znaczącego osłabienia Rzeczypospolitej.

SPIS TREŚCI
Wprowadzenie do zagadnienia uchwał skarbowo-wojskowych Sejmu Niemego
(Tomasz Ciesielski)
Tomasz Ciesielski, Kampania wielkopolska i kujawska Chryzostoma Jana Niemiry Gniazdowskiego
Mindaugas Šapoka, Konfederacka komisja skarbowa Wielkiego Księstwa Litewskiego w Brześciu w 1716 roku
Adam Perłakowski, Ziemia przemyska podczas konfederacji tarnogrodzkiej 1715–1717 w świetle akt grodzkich przemyskich z Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie – przyczynek do badań źródłowych
Michał Zwierzykowski, Z dziejów negocjacji warszawskich przed Sejmem Niemym – geneza dwóch konstytucji: o regulaminie punktualnej płacy i dyscyplinie wojskowej w świetle diariusza autorstwa Antoniego Sebastiana Dembowskiego
Karol Kościelniak, Obraz mediacji rosyjskiej w listach Stanisława Ledóchowskiego adresowanych do Grzegorza Dołgorukiego z lipca i sierpnia 1716 roku znajdujących się w RGADA w Moskwie
Sergiej Efimow, Rosyjska armia w Meklemburgii w latach 1712–1719
Informacje o autorach
Wykaz najważniejszych skrótów
Bibliografia
Indeks osobowy