Jak powstają emocje. Sekretne życie mózgu

Lisa Feldman Barrett jest obecnie jedną z najbardziej cenionych badaczek emocji i autorką własnej teorii naukowej emocji, którą nazywa teorią konstruowanych emocji. W książce ta teoria jest dokładnie wyłożona i pozwala lepiej zrozumieć dotychczasowe badania nad emocjonalnością. Najważniejszym dla mnie motywem przewodnim tej książki jest zasadna i trafna polemika z tradycyjnym podejściem do emocjonalności, w którym jest wiele mitów, np. mit układu limbicznego, mit uniwersalnych wskazówek emocji, mit obwodów mózgowych strachu, i inne. Autorka naukowo rozprawia się z esencjalizmem w nauce i dowodzi jego bezzasadnej w świetle aktualnych badań obecności wyjaśniając jednocześnie wiele przyczyn i mechanizmów kształtowania się tradycyjnego podejścia, w tym nadinterpretacje różnych badaczy na przestrzeni dziejów. Książka ta nie jest łatwa w odbiorze, bo zanurzona w naukowym dyskursie, więc wymaga trochę więcej niż intuicyjnego myślenia o emocjach. Bez wątpienia jednak jest to książka, w której myśl naukowa jest na bardzo wysokim poziomie, choć są takie fragmenty, w których formułowany argument może wydawać się zbyt powierzchowny. Dzięki tej książce można dobrze zrozumieć jak konstruowane są emocje i jak aktywny mamy w tym udział za każdym razem, gdy ich doświadczamy.

Lisa Feldman Barrett jest obecnie jedną z najbardziej cenionych badaczek emocji i autorką własnej teorii naukowej emocji, którą nazywa teorią konstruowanych emocji. W książce ta teoria jest dokładnie wyłożona i pozwala lepiej zrozumieć dotychczasowe badania nad emocjonalnością. Najważniejszym dla mnie motywem przewodnim tej książki jest zasadna i trafna polemika z...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Bardzo ciekawie podana najnowsza wiedza odnośnie procesów myślowych. W konsekwentny sposób rozbraja przekonanie o istocie emocji, a pokazuje badania wspierające teorię konstruowanej emocji i co z tego wynika. Poleciłbym każdemu, kto jest ciekaw procesów zachodzących w jego głowie a wciąż myśli, że emocje można rozpoznać po wyrazie twarzy, czyli mnie sprzed przeczytania tej książki.

Bardzo ciekawie podana najnowsza wiedza odnośnie procesów myślowych. W konsekwentny sposób rozbraja przekonanie o istocie emocji, a pokazuje badania wspierające teorię konstruowanej emocji i co z tego wynika. Poleciłbym każdemu, kto jest ciekaw procesów zachodzących w jego głowie a wciąż myśli, że emocje można rozpoznać po wyrazie twarzy, czyli mnie sprzed przeczytania tej...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Teoria konstruowanej emocji jest ciekawa i prawdopodobnie zapoczątkuje wiele dobrych przemian w naukowym (a w konsekwencji i społecznym) podejściu do ludzkiej psychiki. Natomiast tłumaczenie tej książki jest wyjątkowo kiepskie a praca korektorska to już po prostu tragedia do kwadratu. Co parę stron jakieś literówki, a czasami nawet po 2 w jednym zdaniu! Amatorszczyzna pełną gębą.

Teoria konstruowanej emocji jest ciekawa i prawdopodobnie zapoczątkuje wiele dobrych przemian w naukowym (a w konsekwencji i społecznym) podejściu do ludzkiej psychiki. Natomiast tłumaczenie tej książki jest wyjątkowo kiepskie a praca korektorska to już po prostu tragedia do kwadratu. Co parę stron jakieś literówki, a czasami nawet po 2 w jednym zdaniu! Amatorszczyzna pełną...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książki w polskim wydaniu niemal nie powinno się czytać. Tłumaczenie brzmi jak prosto wzięte z internetowego translatora i pewnie tak było!!!!
Nazwy pojęć są tak pokracznie przetłumaczone. A im bliżej końca tym gorzej. Tłumaczenie wymaga ponownego tłumaczenia.

Przeczytałam książkę zachęcona pozytywną opinią między innymi dr.Hohol a później trzymałam się już tylko tej myśli , że muszę sięgnąć po oryginał. Chciałabym mieć własny wgląd w koncepcje które przedstawiła autorka, które są poważnie dyskutowane naukowo.
Natomiast polskie tłumaczenie mnie przeraża.

Książki w polskim wydaniu niemal nie powinno się czytać. Tłumaczenie brzmi jak prosto wzięte z internetowego translatora i pewnie tak było!!!!
Nazwy pojęć są tak pokracznie przetłumaczone. A im bliżej końca tym gorzej. Tłumaczenie wymaga ponownego tłumaczenia.

Przeczytałam książkę zachęcona pozytywną opinią między innymi dr.Hohol a później trzymałam się już tylko tej myśli...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

W skrócie mogę napisać, że to jedna z ważniejszych książek po którą kiedykolwiek sięgnąłem. Ale po kolei.

Książkę przesłuchałem w formie audiobooka w języku angielskim. Natrafiłem na nią jakiś czas temu. Szukałem odpowiedzi na pytanie które mnie często nurtuje: skąd się biorą emocje? Czemu czasem odczuwam głębsze emocje, czemu czas pewne sytuacje, które dla innych ludzi są emocjonujące, we mnie wzbudzają mniejsze, lub powiedzmy mniej gorętsze emocje. I tak właśnie grzebiąc w Internecie natrafiłem na tą książkę. Trafiłem w dziesiątkę. W tej książce autorka odpowiada w rzeczowy sposób na pytanie zawarte w tytule biorąc pod uwagę najnowsze badania z dziedziny psychologii, socjologii ale również medycy, anatomii, neurologii.

Wiele mitów czy nawet teorii naukowych na temat emocji jest w obiegu. Pierwszy mitem, który się mocno utarł i wydaje się być powszechnie wyznawany to uniwersalność pewnych emocji dla ludzkości. Ten mi zostaje obalony w pewnym sensie przez autorkę. U Yuvala Harariego już wczęsnie czytałem sporo o tym jak ludzie tworzą mity. Co prawda autorka nie powołuje się na Harariego, ale dość znajomo zabrzmiało to kiedy autorka zaczeła pisać o emocjach jak o mitach, które tworzą ludzie. Paul Ekman stworzył model podstawowych emocji: strach, radość, złość, odraza, smutek. Ciekawe jest jednak to, iż wiele różnych badań przeprowadzanych wsród wielu różnych kręgach kulturowych podważa model podstawowych emocji. Uśmiech na przykład dziś jest szeroko rozumiany jako wyrażenie emocji radości. Ciekawostką jest jednak to, iż uśmiech sam w sobie jest relatywnie młodym fenomenem, który zaczął się upowszechniać wraz z rozwojem stomatologii. To tylko jeden przykład tego jak warunki środowiskowe, czy też rozwój chociażby medycy przyczynia się do kształtowania tego co jest rozumiane jako emocje. Gesty, schematy zachowań są uzewnętrznieniem emocji, ale to jest dość arbitralne. Na tym jednak nie koniec. Powszechnie się uważało, iż pewne stały obsazry mózgowe odpowiedzialne są za do że odczuwamy poszczególne emocje. Dziś, dzięki nowoczesnym metodom badania mózgu wiemy, że to kolejna błędna teoria. Odczuwanie tego co rozumiemy jako radość, smutek, odrazę czy też strach nie możemy przypisać żadnej konkretnej części naszego mózgu.

To w końcu jak to jest z tymi emocjami?

To co my rozumiemy jako emocje, to nic innego jak ogólnie ustalone przez ludzi zjawiska. Człowiek w kontekście społecznym zaczął nazywać na swój sposób to co odczuwa według jakiejś konkretnej ustalonej nazwy, która się społecznie ugruntowała. Dzięki kontaktom z innymi ludźmi uczymy się nazywać, wyrażać to co rozumiemy jako emocje. Niektórzy ludzi mają szersze, większe portfolio wyrażania emocji, szerszy wachlarz emocjonalny. Autorka nazywa to "granulowością" czy też "rozdrobnieniem" emocjonalnym. W niektórych językach istnieje kilka słów na opisanie danej emocji. Są języki bardziej boższe w słownik niektórych emocji. Podobnie jest z jednostkami. Są ludzie którzy odczuwają i wyrażają wiele emocji, są ludzie, którzy odczuwają czy też wyrażają mniej emocji. Ale to tyle jeśli chodzi o uzewnętrznianie emocji. To kwestia, według autorki, mocno uwarunkowana społecznie.

Pozostaje jeszcze kwestia tego co czujemy wewnętrznie. Tutaj bardzo zaciekawiło mnie to co pisze autorka. Zewnętrzne bodźce powodują w nas pewne wewnętrzne reakcje, które my interpretujemy jako emocje. To jak reagujemy na zewnętrzne bodźce, to jak odczuwamy wewnętrznie zewnętrzne bodźce jest efektem naszym wcześniejszych doświadczeń życiowych, które nasz mózg oraz nasze ciało zapamiętało.

Bardzo ważną częścią składową teorii opisanej przez autorkę jest tak zwana koncepcja "budżetu". Chyba wszyscy wiemy jak to jest, kiedy jesteśmy danego dnia gorzej wyspani, czy powiedzmy w dany momencie jesteśmy głodni. Właśnie w takich momentach dajemy częśćiej "upust" emocjom. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ w tych momentach dysponujemy mniejszym "budżetem". Nasza zdolność reagowania na rzeczywistość w sposób świadomy jest przy niższym "budżecie" niższa, wtedy bardziej reagujemy jak automat, wychodzą z nas wtedy schematy zachowań które wcześniej zaobserwowaliśmy, które niekoniecznie pasują do sytuacji, ale podświadomie nasz mózg uważa to za odpowiednią reakcję. Ten sam mechanizm działa na przykład wśród sportowców. Barmkarz broniący nagły mocny strzał napastnika przeciwnej drużyny rzuca się w ułamku sekundy za piłką aby ją złapać. Jego mózg nawet nie jest w stanie w świadomy sposób zinterpretować tego gdzie tak naprawdę piłka poleci. Jedynie wcześniejszy wielogodzinny trening oraz doświadczenie powodują iż mózg dokonuje pewnej kalkulacji i przewiduje w którym kierunku poleci piłka. W ten sposób bramkarz jest w stanie rzucić się dosłownie w tym samym momencie w stronę gdzie napastnik przeciwnej drużyny kopnie piłkę tak aby ją złapać. Właśnie dziś wieczorem zaobserwowałem jak działa to zjawisko oglądając skrót ze wczorajszego meczu Polska-Łotwa. W pewnym momencie była akcja Łotyszy pod bramką Szczęsnego i dosłownie z odległości pięciu metrów jeden z Łotyszy kopnął piłkę do bramki. Szczęsny automatycznie w momencie kopnięcia rzucił się w miejsce gdzie piłka poleciała i oczywiście ją wybił. To jak zachowuje się piłkarz czy bramkarz na boisku, tak zachowujemy się my kiedy wyrażamy pewne emocje, szczególnie te mniej pożądane, te emocje których później żałujemy. Działamy na zasadzie autopilota, a to się pogłębia kiedy nasz stan budżetu jest niski, wtedy kiedy bardziej jesteśmy skazani na podświadomość i na lewo i prawo bez większej kontroli reagujemy jak bramkarz w polu karnym. Z tego wynika kilka wniosków. Jeden jest taki, iż odpowiednia ilość snu, zdrowe odżywianie się, zdrowy tryb życia zwiększają nasz budżet co powoduje iż nie jesteśmy zdani na naszego "autopilota". Drugi wniosek jest taki, iż to co zapisane jest w naszym autopilocie, w mocnym stopniu zależy od nas samych. Tak jak bramkarz ćwiczy na treningu rzucać się za piłką, tak samo my mamy wpływ na to jakie reakcje zapisane są w naszym autopilocie.

Dzięki wiedzy jaką zdobyłem w tej książce jakoś łatwiej jest mi radzić sobie z negatywnymi emocjami. Lepiej rozumiem również emocji innych ludzi. Pod tym względem jest to naprawdę świetna lektura, zarazem niezmiernie ważna.

W skrócie mogę napisać, że to jedna z ważniejszych książek po którą kiedykolwiek sięgnąłem. Ale po kolei.

Książkę przesłuchałem w formie audiobooka w języku angielskim. Natrafiłem na nią jakiś czas temu. Szukałem odpowiedzi na pytanie które mnie często nurtuje: skąd się biorą emocje? Czemu czasem odczuwam głębsze emocje, czemu czas pewne sytuacje, które dla innych ludzi...

więcej

mniej

Pokaż mimo to