Obłoki Fergany

To ciekawy, barwny i bardzo rzetelnie ukazany obraz Kirgizji i Uzbekistanu, dwóch postkomunistycznych republik byłego Związku Radzieckiego, widziany oczami 29-letniego Elblążanina, antropologa z wykształcenia, a fotografa i podróżnika z zamiłowania. Sympatię i zauroczenie autora tymi rejonami wyraźnie daje się wyczuć na każdej niemal stronie, co nie zmienia faktu, że ukazany obraz odwiedzanych miejsc pozostaje obiektywny i oddaje ich prawdziwe, mało znane oblicze, tajemniczość, odmienność kultur.

"Obłoki Fergany" to przede wszystkim opowieść o ludziach, mieszkańcach tych rejonów. Powoli, strona za stroną, poznajemy kolejne osoby, które opowiadają o swoim życiu, dzielą się własnymi przemyśleniami, wspominają przeszłość z okresu przynależności do ZSRR. Wsłuchując się w te historie mamy możliwość poznać zarówno absurdy codziennego życia w tych krajach, jak i zmiany, jakie się w nich dokonały w ostatnich dwóch dekadach. Poznajemy trudy życia, bolesną codzienność, polityczne uwarunkowania, ale też mentalność tych ludzi, ich serdeczność, radość, bijące od nich ciepło. Powiedzieć by można, że nie mamy czego im zazdrościć, a jednak jest coś, co budzi w nas tęsknotę i chyba odrobinę zazdrości - to podejście do czasu, który my, Europejczycy często trwonimy w swoim zagonieniu, nawale codziennych obowiązków, a który tak cenny i doceniany jest przez Kirgizów i Uzbeków; te nacje żyją inaczej, poza schematami, bez różnego rodzaju przymusu, po prostu spokojniej, bo dla nich czas ma inną wartość i wymiar.

Obok opowieści o ludziach, którzy są przyjaźni, otwarci i niezmiernie gościnni dla obcokrajowców, ich życiowych trudnościach i codziennym życiu, autor pięknie i bardzo plastycznie opisuje uroki tej ziemi, gdzie "każdego poranka wita nas korowód ośnieżonych szczytów", niesamowicie urzekającej, niemal dzikiej natury, wspaniałych, zapierających dech w piersi krajobrazów, pokazuje nam życie kirgiskich nomadów, hodowców koni, owiec, ludzi żyjących w lokalnych slamsach, zaprasza nas do zwiedzenia pięknych zabytków architektury, których początki sięgają bardzo wczesnych wieków, barwnych, kolorowych, niepowtarzalnych.

Polecam, bo jest to pozycja, która niewątpliwie poszerzy naszą wiedzę o tych niemal egzotycznych rejonach, byłych azjatyckich republik ZSRR, a może i zachęci do ich odwiedzenia.

To ciekawy, barwny i bardzo rzetelnie ukazany obraz Kirgizji i Uzbekistanu, dwóch postkomunistycznych republik byłego Związku Radzieckiego, widziany oczami 29-letniego Elblążanina, antropologa z wykształcenia, a fotografa i podróżnika z zamiłowania. Sympatię i zauroczenie autora tymi rejonami wyraźnie daje się wyczuć na każdej niemal stronie, co nie zmienia faktu, że...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ksiazke przeczytalam w trakcie podrozy po Kirgistanie i byla ona doskonalym towarzyszem i uzupelnieniem podrozy. Tlumaczyla niewytlumaczone, dodawala smaczkow, pomagala spostrzec to, co czasem niezauwazalne.. a przede wszystkim pozwolila mi skonfrontowac swoje uczucia i odczucia z tymi, ktore przezyl autor. Nie wiem, w jaki sposob odbierze ja ktos, kto nigdy w tamte strony nie zajechal, ale dla milosnika Azji Centralnej jest na pewno wartosciowym elementem. Rowniez dlatego, ze ten region zmienia sie w bardzo szybkim tempie i wiele rzeczy oczywistych w danej chwili, w kolejnej oczywistymi byc przestaje. Albo w ogole odlatuje w niepamiec. Dlatego warto. Ocalic od zapomnienia.

Ksiazke przeczytalam w trakcie podrozy po Kirgistanie i byla ona doskonalym towarzyszem i uzupelnieniem podrozy. Tlumaczyla niewytlumaczone, dodawala smaczkow, pomagala spostrzec to, co czasem niezauwazalne.. a przede wszystkim pozwolila mi skonfrontowac swoje uczucia i odczucia z tymi, ktore przezyl autor. Nie wiem, w jaki sposob odbierze ja ktos, kto nigdy w tamte strony...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Reportaż Przemysława Chwały pt. "Obłoki Fergany" jest opisem podróży autora i życia Kirgizów i Uzbeków, głównie w Kirgistanie.

Przyznaję, że czytając ten reportaż, nie mogłam oprzeć się porównaniom książki ze swoją podróżą do Kazachstanu kilka miesięcy temu. Doświadczyłam przesadnego legitymowania, prześwietlania, przeglądania zawartości plecaka. Domyślam się też, jak czuł się autor wśród ludzi o innym typie urody, innej religii i innym sposobie ubierania się. Pewnie za nim też się oglądano na ulicach i wyśmiewano się, gdy kupowało się coś, porozumiewając się czasami na migi. Ciekawa jestem, jak smakuje lepioszka w Kirgistanie. Po zdjęciach mogę jedynie przyznać, że jest grubsza niż w Kazachstanie.

P. Chwała sporo czasu spędził z koczownikami i zwykłymi ludźmi, którzy z jednej strony tęsknią za stabilizacją, jaką dawała im polityka ZSSR, a z drugiej - mają obecnie wrażenie, że przywożenie z Rosji nowego stylu życia zabija ich tradycję i sprawia, że młodzi wybierają wygodniejsze życie w mieście i z murowanym dachem nad głową.

Autor wiele stron poświęca koniom, które są cenionym w świecie dobrem narodowym, ale też podstawą życia każdego koczownika, bo "bez koni człowiek nie byłby w stanie pójść w góry".
Z reportażu wynika, że mieszkańcy Kirgizi nie są zbyt religijni, choć podatni na różne nowinki związane z wiarą. Panuje tam "zaskakująca wolność religijna", która wywołana jest tzw. "głodem wiary", prowadzącym do mieszania różnych zwyczajów, np. modlitwa do Allaha w obrządku chrześcijańskim. Być może jest to efekt ateizmu powszechnego na tych terenach w dawnym ZSRR. Choć z drugiej strony Uzbecy w Kirgistanie nadal przestrzegają rygorystycznie norm islamu, wyznaczającego im sposób zachowań i codziennego postępowania.
Z kart książka wyczuwa się rozżalenie ludów zamieszkujących Centralną Azję co do sposobu i efektu podziału granic przy wytyczaniu nowych postsowieckich państw. Ludzie nie są też pewni jutra, zabrakło im dawnej stabilizacji, a rzeczywistość pokazuje, że życie w Kirgistanie jest coraz trudniejsze i skutkuje coraz większą biedą.

Z uśmiechem czytałam, że Kirgizi i Uzbecy pozostali po rozpadzie Związku Radzieckiego w Kirgistanie mają podobne do Polaków powiedzenia, np. "służba nie drużba" czy przesądy (np. stawanie na progu).
W reportażu nie zabrakło również polskiego pierwiastka.

Reportaż Przemysława Chwały pt. "Obłoki Fergany" jest opisem podróży autora i życia Kirgizów i Uzbeków, głównie w Kirgistanie.

Przyznaję, że czytając ten reportaż, nie mogłam oprzeć się porównaniom książki ze swoją podróżą do Kazachstanu kilka miesięcy temu. Doświadczyłam przesadnego legitymowania, prześwietlania, przeglądania zawartości plecaka. Domyślam się też, jak czuł...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Szanowna Pani Dociekliwy_Kotek. Dziękuję za słowa krytyki. Nie byle jakiej, lecz popartej. Dziękuję też - że jak Pani pisze - zacisnęła zęby i przeczytała książkę. Przypisy to wymogi wydawnicze. Podtytuł książki to "impresje" i nie jest to reportaż w dosłownym tego słowa znaczeniu. Dlaczego? - już spieszę z odpowiedzią - celowo. Rozumiem, że Japonia, która tak Panią fascynuje jest o wiele bardziej spójna i ułożona. Pisząc o Kirgistanie w kontekście centrum Azji, starałem się unikać ocen, wartościowania... samych refleksji również. Refleksje powinny budzić się po zamknięciu drugiej deski. Ewentualnie. Przykro mi, że w Pani lekturze tego zabrakło. Pozdrawiam i dziękuję za opinię. Drzew niestety, póki co, nie zamierzam sadzić.

Szanowna Pani Dociekliwy_Kotek. Dziękuję za słowa krytyki. Nie byle jakiej, lecz popartej. Dziękuję też - że jak Pani pisze - zacisnęła zęby i przeczytała książkę. Przypisy to wymogi wydawnicze. Podtytuł książki to "impresje" i nie jest to reportaż w dosłownym tego słowa znaczeniu. Dlaczego? - już spieszę z odpowiedzią - celowo. Rozumiem, że Japonia, która tak Panią...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Chwała w swojej książce opisuje rozmowę (no bo chyba nie wywiad?) z Kirgizem, który na zaproszenie brata ma przeprowadzić się na stałe do Niemiec. Chłopak jest bardzo rozczarowany, że nie będzie rozmawiał z dziennikarzem, tylko studentem uniwersytetu. Przykro mi to napisać, ale ja również czuję się rozczarowana, a to, że książkę pisze student, a nie dziennikarz, niestety widać bardzo.

Żeby nie było: Chwała się stara, nie odwala chałtury, stara się być uważnym, wrażliwym obserwatorem, ma sporo empatii i zrozumienia dla swoich bohaterów, ale refleksje ma dość banalne (np. na cmentarzu, że ludzie umierają i wszystko przemija - no trudno tu o jakąś odkrywczość).
Być może pisarz wyższej próby wykrzesałby z tego tematu więcej, ale w książce Chwały Kirgistan jest dokładnie taki, jakiego należy się spodziewać: nieciekawa, biedna postsowiecka republika, zmagająca się z łatwymi do przewidzenia problemami (bieda, korupcja, brak perspektyw, patologie systemu pseudodemokratycznego, kultura mało atrakcyjna dla europejskiego odbiorcy i raczej trudna do przekazania, skoro nie do końca czujemy etos koczowniczego, pasterskiego życia).

Moją czujność obudził już wstęp rodem z Wikipedii oraz natrętne umieszczanie przypisów dla dodania informacji o miastach, w których zatrzymuje się autor (tak, też żywcem z Wiki), których to danych autor najwyraźniej nie umiał wpleść w tok opowieści.
Zerknęłam na oceny tutaj, zacisnęłam zęby i postanowiłam dać książce szansę, bo skoro to coś ma lepsze statystyki niż poetyckie i piękne książki Thubrona o Azji Centralnej, to coś w tym musi być. Teraz zastanawiam się, czy przypadkiem nie ma w tym marketingu szeptanego i niewybrednej reklamy, bo książka Chwały jest nudna i nieciekawa.
Mimo całej mojej ciekawości dla regionu, nigdy jeszcze nikt do tego stopnia nie zniechęcił mnie do Kirgistanu, a za cały nakład autor powinien zasadzić co najmniej karną setkę drzewek.

Chwała w swojej książce opisuje rozmowę (no bo chyba nie wywiad?) z Kirgizem, który na zaproszenie brata ma przeprowadzić się na stałe do Niemiec. Chłopak jest bardzo rozczarowany, że nie będzie rozmawiał z dziennikarzem, tylko studentem uniwersytetu. Przykro mi to napisać, ale ja również czuję się rozczarowana, a to, że książkę pisze student, a nie dziennikarz, niestety...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Fascynująca czytelnicza podróż do Azji Centralnej, pokazująca panujące tam realia i ludzki pogląd na świat. Lekka narracja sprawia że książkę czyta się z przyjemnościąbi w błyskawicznym tempie ;)

Fascynująca czytelnicza podróż do Azji Centralnej, pokazująca panujące tam realia i ludzki pogląd na świat. Lekka narracja sprawia że książkę czyta się z przyjemnościąbi w błyskawicznym tempie ;)

Pokaż mimo to

"Zapiski na marginesach"

Przeciętny Polak - zdaniem Przemysława Chwały - ma nader skromną wiedzę na temat krajów Azji Centralnej, a w szczególności Kirgistanu (w przeciwieństwie do przeciętnego Kirgiza, który o Polsce wie całkiem sporo). Cóż... To bardzo prawdopodobne. Myślę jednak, że wynika to raczej z powszechnej, skutecznie podsycanej przez wszelkiej maści rządzących, niechęci do tego, co w jakiś sposób wiąże się z Rosją. Innymi słowy: interesujemy się państwami, które - tak, jak my - stoją po drugiej stronie barykady i podejmują walkę (choćby słowną) z imperialistycznymi zakusami rosyjskimi. Kirgistan to kraj wprawdzie niepodległy, ale dość ściśle związany z Federacją Rosyjską, czy też - jak przyjęło się mówić w naszym kraju - "państwem Putina". Ponadto cień dawnego Bloku Wschodniego przysłania - ku uciesze wszelkiej maści propagandystów - współczesność. Patrzy się na te kraje jedynie (z naciskiem na to słowo) przez pryzmat przeszłej historii i na jej podstawie próbuje się stworzyć obecny obraz. Jest to postawa bardzo wygodna, ale też dość odbiegająca od rzeczywistości i niezbyt - delikatnie mówiąc - praktyczna. Od upadku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich minęło już dwadzieścia sześć lat. Warto spojrzeć na kraje Azji Centralnej świeżym okiem, z nowej perspektywy.

I to właśnie robi Chwała w "Obłokach Fergany". Dzieli się z czytelnikami swoimi wrażeniami z podróży po Kirgistanie, Uzbekistanie. Punktem wyjścia, a zarazem najmocniejszą stroną jego książki, są własne obserwacje, kontakt i rozmowa z mieszkańcami. Na podstawie ich historii bardzo subtelnie, z niezwykłą wrażliwością, zrozumieniem i sympatią odmalowuje (to chyba najtrafniejsze słowo) obraz przeszłych i teraźniejszych losów Kirgizów, i w znacznie mniejszym stopniu - Uzbeków. W tym miejscu warto wspomnieć, że powyższe cechy nie przesłaniają mu rzeczywistości i nie wpływają na jej zafałszowanie. Przeciwnie, Chwale zależy na ukazaniu czytelnikom pełnej gamy barw. Problemy, z którymy boryka się Kirgistan są problemami większości krajów dawnego Bloku Wschodniego. Próba zbudowania własnej tożsamości narodowej, dążenie do utopijnej wizji demokracji, pauperyzacja ludności, nieumiejętność odnalezienia się we współczesności, naleciałości z dawnego ustroju (biurokracja, łapówkarstwo, układy) - wszystko to powoduje wzrost tendecji nacjonalistycznych, czego efektem jest agresja skierowana przeciwko mniejszościom narodowym, głównie Rosjanom, Uzbekom, ale też przeciwko rządzącym (tulipanowa vel migdałowa rewolucja z 2005 roku, której efektem było obalenie prezydenta Askara Akajewa; czy też rewolucja kwietniowa z 2010 roku - zakończona obaleniem prezydenta Kurmanbeka Bakijewa; obie rewolucje nie położyły jednak kresu nepotyzmowi, korupcji, bezprawiu). Warto w tym miejscu podkreślić, że Kirgistan to kraj sprzeczności. Niechęć do Rosjan, nacjonalizm - przeplata się z tęsknotą za czasami sprzed ogłoszenia niepodległości (jedni tęsknią za czasami, kiedy kirgijski lud prowadził koczowniczy tryb życia, drudzy - chcieliby wskrzeszenia ZSRR).

Polityka, ekonomia stanowią jednak tło do rozważań na temat złożonej osobowości Kirgizów. Chwała podkreśla ich mocne (gościnność, otwartość, optymizm, smykałkę do handlu, przywiązanie do rodziny, przyrody, tolerancję religijną), jak i słabe strony (alkoholizm, niezaradność życiową, która przejawia się w pogodzeniu z losem, akceptacją istniejącego stanu rzeczy, impulsywność, podatność na wpływy innych). Przygody, które przytrafiły mu się w Kirgistanie mogą stanowić przestrogę dla przyszłych wędrowców. Warto pamiętać, że przestępczość w tym kraju ma się całkiem nieźle, zagraniczny turysta musi się mieć zatem na baczności.

Zapiski te miejcami są niespójne, chaotyczne, wątki bywają niedokończone, a sposób ujęcia niejednokrotniei zbyt poetycki, zahaczący o sentymentalizm. Pomimo tych niedoskonałości, cieszę się, że przeczytałam tę książkę. Znalazłam w "Obłokach Fergany" to, czego zabrakło mi w "Dobranoc, panie Lenin" Tiziano Terzaniego. Widać, że Chwała ma zadatki na prawdziwego wędrowca (wędrowca z duszą), potrafi dostrzec piękno w świecie i w ludziach, potrafi też interesująco je przekazać (w książce znajdziemy też fotografie z podróży), poza tym jest też doskonałym słuchaczem cierpliwym, uważnym, wyrozumiałym. Podoba mi się, że autor skupia swą uwagę na zwykłych ludziach, których spotyka na swej drodze, pisze o pięknie i brzydocie, szuka odniesień w przeszłości, by zrozumieć teraźniejszość. Przybliża nas - bez niepotrzebnych uprzedzeń - do tego tak dalekiego, a jednak pasjonujacego kraju.

Impresje... Wrażenia z podróży... Zapiski... Notatki... Na pewno nie reportaż w pełnym tego słowa znaczeniu. Godny polecenia osobom, które w bliższej lub dalszej przyszłości planują podróż do Kirgistanu lub chcą się czegoś nim dowiedzieć, żeby móc zrekompensować się jego obywatelom - wiedzą o ich kraju.

"Zapiski na marginesach"

Przeciętny Polak - zdaniem Przemysława Chwały - ma nader skromną wiedzę na temat krajów Azji Centralnej, a w szczególności Kirgistanu (w przeciwieństwie do przeciętnego Kirgiza, który o Polsce wie całkiem sporo). Cóż... To bardzo prawdopodobne. Myślę jednak, że wynika to raczej z powszechnej, skutecznie podsycanej przez wszelkiej maści rządzących,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka „Obłoki Fergany” to opowieść o krajach byłego Związku Radzieckiego, Kirgistanie i Uzbekistanie. Autor przenikliwie obserwuje otaczającą go rzeczywistość podczas podróży i szczegółowo dzieli się tym z czytelnikami. Jednak to co wysuwa się na pierwszy plan opowieści to ujmujące sylwetki ludzi kształtowane przez nieraz bardzo skomplikowaną i niełatwą historię. Przez nich poznajemy ziemię, w której mieszkają, ich kulturę i zwyczaje. Jak autor sam pisze, tam gdzie „wszystkim nam daleko… i przecież tak bardzo nie po drodze”...

Pełna recenzja książki na stronie:
http://moznaprzeczytac.pl/obloki-fergany-impresje-z-kirgizji-i-uzbekistanu-przemyslaw-chwala/

Książka „Obłoki Fergany” to opowieść o krajach byłego Związku Radzieckiego, Kirgistanie i Uzbekistanie. Autor przenikliwie obserwuje otaczającą go rzeczywistość podczas podróży i szczegółowo dzieli się tym z czytelnikami. Jednak to co wysuwa się na pierwszy plan opowieści to ujmujące sylwetki ludzi kształtowane przez nieraz bardzo skomplikowaną i niełatwą historię. Przez...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Na prawdę świetna książka, od początku - do końca. Wartkie, plastyczne opisy sytuacji, ludzkich charakterów, przemian społecznych i miejsc. Nowoczesność i ludowość. Refleksja. Myślę, że warto zajrzeć do Kirgizji i Uzbekistanu oczami Chwały. Szczerze Polecam

Na prawdę świetna książka, od początku - do końca. Wartkie, plastyczne opisy sytuacji, ludzkich charakterów, przemian społecznych i miejsc. Nowoczesność i ludowość. Refleksja. Myślę, że warto zajrzeć do Kirgizji i Uzbekistanu oczami Chwały. Szczerze Polecam

Pokaż mimo to

„Obłoki Fergany” to kolejny reportaż, który wpadł w moje ręce. Tytułowa Fergana to miasto we wschodnim Uzbekistanie, czyli o jednym z miejsc o których opowiada ta książka. Muszę przyznać, że ten reportaż jest napisany tak lekkim i przyjemnym językiem, że książkę pochłania się w trakcie jednego dnia.

Autor w bardzo ciekawy sposób ukazuje historię tych miejsc. Nie podaje on suchych faktów jak to zazwyczaj bywa, tylko przeszłość opowiadana jest przez kogoś np. Jelenę, Batmana z Sowieckiej czy Timura (są to osoby, które podczas swojej podróży spotkał Pan Przemysław i które przeżyły te wydarzenia, więc mamy opowieść o np. rewolucji z kwietnia 2010, którą przedstawia Timur biorący w niej udział – chwali się, że zdobył wtedy 2000 sumów i radio). Osobiście uważam, że w ten sposób lepiej się poznaje historię jakiegoś miejsca – słuchając (w tym przypadku czytając) opowieści innych, doświadczonych życiem osób. Zazwyczaj te opowieści są tak barwne i prawdziwe, że człowiek jest w stanie poczuć się jakby sam brał udział w tych wydarzeniach, które zaważyły na losie i życiu tych ludzi.

Książka jest pełna ciekawostek, których nigdy bym się nie spodziewała. Bo na przykład w Polsce nie praktykuje sie sportu zwanego Ulak-tartysz, który polega na tym, że jeźdzcy na koniach starają się wrzucić do bramki przeciwników kozie truchło bez kozy, a zaś w Kirgistanie jest to praktykowany sport na szeroką skalę.

Autor opisuje codzinne życie mieszkańców tych krain, daje nam wiele powodów do refleksji. Już na samym początku zorientowałam się jak mało wiem na temat tych miejsc, ale dzięki autorowi wiem więcej niż przeciętny człowiek i teraz pozostaje mi tylko marzyć, że kiedyś uda mi się tam wybrać i doświadczyć tego o czym opowiadał Pan Przemysław.

Teraz zaczęłam gustować reportażach, a skutkiem tego jest obmyślanie planu, jak zdobyć tyle pieniędzy by móc wyruszyć w daleką podróż.

Nie zawiodłam się czytając tą książkę. Wiedziałam już od początku, że mnie porwie i sobą zauroczy, a obecność tylu fotografii sprawiło, że ta pozycja uzyskała ode mnie kolejne plusy. Mówią żeby nie oceniać książki po okładce, ale to zdjęcie, które ujrzałam jak tylko otrzymałam tą książkę sprawiło, że nie mogłam się doczekać aż zajrzę do jej wnętrza.

Nie pozozstaje mi nic innego jak tylko polecić tą pozycję. Nawet jeżeli ktoś nie przepada za reportażami, to myślę, że dla tej książki warto spróbować się przełamać. Z ręką na sercu obiecuję, że się nie rozczarujecie.


Moja ocena: 6/6

http://pomiedzyksiazkami.blogspot.com/

„Obłoki Fergany” to kolejny reportaż, który wpadł w moje ręce. Tytułowa Fergana to miasto we wschodnim Uzbekistanie, czyli o jednym z miejsc o których opowiada ta książka. Muszę przyznać, że ten reportaż jest napisany tak lekkim i przyjemnym językiem, że książkę pochłania się w trakcie jednego dnia.

Autor w bardzo ciekawy sposób ukazuje historię tych miejsc. Nie podaje on...

więcej

mniej

Pokaż mimo to