Accelerando

Autor miał pomysł na cały cykl, ale wykorzystał go w jednym tomie. Coś mi zgrzyta z chronologią, mam wrażenie że to się powinno dziać za 200-300 lat, a dzieje się prawie współcześnie (albo ja czegoś tu nie zrozumiałem). Zaczyna się robić ciekawie, gdy w przestrzeni międzygalaktycznej ludzkość odkrywa ślady procesów obliczeniowych jakiejś niewyobrażalnie rozwiniętej cywilizacji, czytelnik może się czuć poinformowany przez autora, bo potem niewiele z tego wynika. Na końcu robi się trochę magicznie, narracja w nienachalny sposób przyjmuje nieco baśniowy charakter (z kotem w roli głównej), w pewnym momencie poczułem nawet lekki powiew Bułhakowa, ale to raczej taki ozdobnik.

Mimo wszystko polecam cieplutko. :-)

Autor miał pomysł na cały cykl, ale wykorzystał go w jednym tomie. Coś mi zgrzyta z chronologią, mam wrażenie że to się powinno dziać za 200-300 lat, a dzieje się prawie współcześnie (albo ja czegoś tu nie zrozumiałem). Zaczyna się robić ciekawie, gdy w przestrzeni międzygalaktycznej ludzkość odkrywa ślady procesów obliczeniowych jakiejś niewyobrażalnie rozwiniętej...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Idealny przykład książki (hard) sf, która zupełnie do mnie nie trafia.

Jedyny sens powstania książki, to fantasmagorie autora (skądinąd ciekawe), ale nie poparte niczym więcej. Literacko - kiepskie. Główny bohater - nudny.
Brak pomysłu na spójną powieść rekompensuje brak pomysłu na dość luźno połączone opowiadania, które fabularnie wypadają gorzej niż jakieś remotkowe odcinki Star Treka.
Na dodatek główny bohater to mocno niewyraźny 'geniusz', który wciela w życie idee komunizmu idealnego.

Brak tu czegokolwiek co mogło dać pretekst na kontynuowanie czytania. Intrygi tutaj nie ma. Typowej dla hard sf zagadki o naturze wszechświata - brak...

Rozczarowanie

Idealny przykład książki (hard) sf, która zupełnie do mnie nie trafia.

Jedyny sens powstania książki, to fantasmagorie autora (skądinąd ciekawe), ale nie poparte niczym więcej. Literacko - kiepskie. Główny bohater - nudny.
Brak pomysłu na spójną powieść rekompensuje brak pomysłu na dość luźno połączone opowiadania, które fabularnie wypadają gorzej niż jakieś remotkowe...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ja naprawdę lubię hard SF, ale tutaj autor juz naprawdę przegiął z iloscią fachowego języka specjalistycznego.
Ślepowidzenie Wattsa przy tym, to elementarz dla 6cio latka.
Jeśli jednak jestes informatykiem lub masz rozległą wiedzę na ten temat, ta książka definitywnie sprawi, że będziesz mieć twardo bądź mokro (zależnie od płci).
Świetna, dosyć realistyczna wizja przyszlości napisana raczej w ciemnych barwach.
W ciekawy sposób wyjaśnia paradoks fermiego, a także, nad czym warto się zastanowić, ukazuje życie biologicze jako bardzo malutki, nic nie znaczący fragment skomplikowanego, rozległego i dominującego procesu jakim jest ewolucja samej materii.

Ja naprawdę lubię hard SF, ale tutaj autor juz naprawdę przegiął z iloscią fachowego języka specjalistycznego.
Ślepowidzenie Wattsa przy tym, to elementarz dla 6cio latka.
Jeśli jednak jestes informatykiem lub masz rozległą wiedzę na ten temat, ta książka definitywnie sprawi, że będziesz mieć twardo bądź mokro (zależnie od płci).
Świetna, dosyć realistyczna wizja...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nie lubię, gdy ludzie lub rzeczy udają coś, czym nie są, a ogólnie pojęta sztuczność jest dla mnie jedną z najgorszych możliwych cech. Dlaczego o tym piszę? Bo "Accelerando" Charlesa Strossa roztoczyło przede mną wizję ludzkości hołdującej posthumanizmowi, w której technologia rozwiązuje odwiecznie towarzyszące człowiekowi problemy, jak choćby choroba, starość czy nawet śmierć. Wizja o tyleż cudowna, co kompletnie fałszywa. Myślałby kto, że wraz z tak ogromnym rozwojem nauki i techniki, zmieni się też ludzka kultura, normy etyczne, sposób zachowywania się. Niestety, Stross serwuje nam bohaterów prymitywnych, ograniczonych, myślących wiecznie o seksie czy pustych rozrywkach.

W międzyczasie jak z kapelusza autor wtrąca do tego (nie wiem po co) różne wyznania religijne, w wyniku czego jedna z głównych bohaterek przyjmuje sunnicki szariat, a potem dziwi się, jak jakiś imam próbuje ingerować w jej życie rodzinne. Biorąc pod uwagę, że ta sama bohaterka jest członkiem wyprawy, której celem jest pierwsze spotkanie obcej rasy w kosmosie, "statek" kosmiczny ma formę bryły nanokomputerów wielkości puszki coli, a załoga to tak naprawdę neuronowe symulacje transferów osobowości, to te wszystkie typowo ziemskie problemy jak przestrzeganie religii pasują tutaj jak wół do karety.

Jak autor zdołał połączyć tak świetne pomysły naukowe z nieciekawymi postaciami, prymitywnymi zachowaniami i kompletnym brakiem jakiegokolwiek rozwoju na gruncie czy to indywidualnym, czy społecznym, jest poza moją zdolnością pojmowania. Jeśli "Accelerando" próbuje śpiewać pieśń przyszłości, to jest to wyjątkowo fałszywe rzępolenie. Przyznaję uczciwie, że nie doczytałam książki do końca, z malejącym zapałem dotarłam do połowy powieści, a potem już tylko kartkowałam z mieszanką nudy i irytacji. A szkoda, bo niektóre z idei przedstawionych przez autora, jak np. zakończenie ery gospodarki niedoboru i tego konsekwencje, byłyby warte dalszego rozwinięcia. Ja jednak do lektury "Accelerando" wracać już nie zamierzam.

Nie lubię, gdy ludzie lub rzeczy udają coś, czym nie są, a ogólnie pojęta sztuczność jest dla mnie jedną z najgorszych możliwych cech. Dlaczego o tym piszę? Bo "Accelerando" Charlesa Strossa roztoczyło przede mną wizję ludzkości hołdującej posthumanizmowi, w której technologia rozwiązuje odwiecznie towarzyszące człowiekowi problemy, jak choćby choroba, starość czy nawet...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Na wstępie zacznę, że jest to pozycja obowiązkowa dla osób zainteresowanych różnymi spekulatywnymi historiami dotyczącymi technologii, ekonomii, ekologii, prawa czy polityki. Szczególny ubaw będą mieli zwolennicy różnych nurtów wolnościowych (od lewicowych anarchistów po prawicowych libertarian), ponieważ autor do absurdu wręcz doprowadza różnego rodzaju ideologie postępu i reakcji. Komponent science w tym sci-fi jest poprowadzony na rzadko spotykaną szeroką skalę, sięgając do całej gamy nauk, od przyrodniczych, przez techniczne, społeczne, aż po zainteresowanie prawem i religią (szczególnie ciekawy jest styk religii i prawa).

Fabułę można by łatwo streścić, a samą książkę łatwo przez to skrytykować, lecz to jak zatrzymać się w pół drogi. Historia jest właściwie pretekstowa, co istotnie można potraktować jako wadę, i co w rzeczy samej potrafi odrzucać od lektury. Mój kontakt z tą książką był wyjątkowy, jako że trudno czytało mi się ją w miejscu. Prawie całą przeczytałem w przeróżnych środkach transportu, co także skłania mnie do uznania, że nie o fabułę tu chodzi, a o historię, a właściwie mnogość historii, które są przedstawione w świecie akceleracji. I właśnie przez tę akcelerację, postęp, rozwój, zapętlanie, rozrost, prędkość i zwielokrotnianie lekturze sprzyja poruszanie się. I zwracanie uwagi na pomysły, koncepty, a nie jedynie na bohaterów, którzy mogą równie dobrze okazać się widmowi, a cała fabuła precesją symulakrów.

Na wstępie zacznę, że jest to pozycja obowiązkowa dla osób zainteresowanych różnymi spekulatywnymi historiami dotyczącymi technologii, ekonomii, ekologii, prawa czy polityki. Szczególny ubaw będą mieli zwolennicy różnych nurtów wolnościowych (od lewicowych anarchistów po prawicowych libertarian), ponieważ autor do absurdu wręcz doprowadza różnego rodzaju ideologie postępu i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Tego dnia zamierzałem sobie spokojnie kontynuować lekturę Accelerando. Pogoda na Pomorzu, jak to zwykle bywa, szczerze okrutna (choć nadszedł wreszcie i dzień ze słońcem - prawdopodobnie chmury poddały się w końcu pod naporem moich przekleństw, ale niekoniecznie, a o tym dalej), zatem wychodzenie poza swój pokój ograniczone tylko do łazienki i kuchni. Po wykonaniu wszystkich czynności, które zwykłem robić po wstaniu rano (czyli: przeciągnięcie się - choć to jak wiadomo robią kobiety, bo nie mogą się podrapać... no, pozostańmy przy kulturalnej wersji; oraz innych, których przytaczać już nie będę), chwyciłem w szpony (obcinam paznokcie, nadawałem dramatyzmu) swą ukochaną książeczkę, Accelerando właśnie.

Kiedy jednak wyjrzałem za okno, oczom moim ukazał się widok niecodzienny. Okazało się, że nie jestem już na pierwszym piętrze, a pewnie grubo ponad setnym, a okoliczne bloki stały się diamentowo-szklanymi drapaczami chmur. Nawet chmury nie były już tym co zwykle - szara maź, okazała się być milionami samoreplikujących się nanorobotów, konsumujących w zastraszającym tempie najwyższe piętra budynków. Nie czekając aż moje piętro zostanie rozłożone na atomy, udałem się zaskakująco szybką windą na dół.

Tam zobaczyłem dziwadła większe, niż podczas obrad sejmu w telewizji. Istoty choć humanoidalne, nie do końca przypominały już ludzi. Na wpół komputerowe cyborgi, często bez interfejsów do komunikacji głosowej. Trafiłem jednak na pewnego starca, który nie poddał się biegowi w przyszłość i zachował swoje pierwotne ludzkie ciało. Doprowadził mnie do Biura Obsługi Klienta, zajmującego się również takimi jak ja. Widząc, że do otaczającego mnie świata nigdy się nie dostosuję, poprosiłem o transfer mej osobowości do świata komputerowego, ale podobnego do tego z początku XXI wieku.

Świat wykreowano na podstawie moich wspomnień, więc następnego dnia obudziłem się w swoim łóżku. Z jedną różnicą - świeciło słońce. Od tamtej pory nie wiem, czy to wszystko było tylko snem, czy może jestem jedynie swoją symulacją w czymś na kształt matriksa, a moje białkowe ciało zostało dawno rozłożone na atomy i skonsumowane przez komputery przyszłości. Niektóre książki, stawiają przed nami pytania, na które sami nie znajdziemy odpowiedzi. Zdarzają się przypadki iście... fantastyczne.

Tego dnia zamierzałem sobie spokojnie kontynuować lekturę Accelerando. Pogoda na Pomorzu, jak to zwykle bywa, szczerze okrutna (choć nadszedł wreszcie i dzień ze słońcem - prawdopodobnie chmury poddały się w końcu pod naporem moich przekleństw, ale niekoniecznie, a o tym dalej), zatem wychodzenie poza swój pokój ograniczone tylko do łazienki i kuchni. Po wykonaniu...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Literacko to padaka jakiej dawno nie czytałem.

Poprawność kończy się na poziomie zdania. Żaden zachwyt, żadna ekscytacja, po prostu poprawne zdania z nielicznymi, pomijalnymi wpadkami, które zdarzają się każdemu. Ale wyższe poziomy to nędza.

Fabuła klasy Moda na sukces. Banalna, nudna, nie wciągająca w żadnym stopniu, logicznie nijak się nie zapinająca, z końcową woltą godną opowiadania dziesięciolatka. Porażająca żenada.

Postacie głupkowato infantylne z początku, z biegiem fabuły niby powinny dorośleć i dostosowywać się do zmieniających się drastycznie warunków środowiska. Nic z tego, na koniec są tak samo beznadziejne i głupie jak były na początku. Druga sprawa to, że żadna z nich nie jest jakoś specjalnie interesująca, zaczepna, z jakimś jajem, lepem który czepiłby się czytelnika. Rozmemłane ćwoki, które nawet nie irytują.

Kolejna rzecz to sposób prowadzenia narracji. Najgorszy aspekt powieści. Przegadane, ciągnące się kilometrami dialogi, nużące watą i bełkotem. Przeładowanie specjalistycznymi określeniami z zakresu fizyki, biologii, chemii, ekonomii i czort wie czego jeszcze, dobre są na krótką metę albo dla ironicznych prowokacji. Zwłaszcza, że czasem autor używa ich w bezsensowny i ośmieszający sposób. Jeśli masz coś do powiedzenia to wystarczy, że napiszesz "woda" a potem powiesz w czym rzecz. Jeśli co chwilę będziesz używał określeń typu "nieliniowy, silnie spolaryzowany monotlenek diwodoru" i będziesz je siał gęstymi rzędami, jak jaką marchew, to stworzysz mało zrozumiały bełkot. Zwłaszcza jeśli część tych określeń nie ma żadnego desygnatu. I owszem spora część czytelników pogubi się w rozumieniu tekstu i a priori założy jego wielkość i głębię nie chcąc wyjść na tępych durni. I to Twój jedyny sukces. Kolejna sprawa to tworzenie nowych pojęć obok logiki, które potem coś tam mają dowodzić lub być uzasadnieniem tego czy tamtego. Przypomina to rzeczywistość snu, gdzie cokolwiek wynika z czegokolwiek i przynosi jakiekolwiek konsekwencje. I mniej więcej w taki sposób autor uzasadnia rozwój akcji. W połączeniu z specjalistyczną i quasi-specjalistyczną mową-trawą zwiększa to tylko poziom bredni i bełkotu w którym już mało kto się odnajduje. I oczywiście głębia utworu wzrasta :).

Autor sam się postawił w sytuacji sześciolatka, który operuje na jabłkach i gruszkach w koszyku w zakresie pierwszej dziesiątki, a który ma kolegom w przedszkolu zreferować koncepcję przestrzeni Banacha. Musi być śmiesznie.

I o to mam do niego żal. Gdyby zrobił z tego esej, lub kilka esejów, napisane po ludzku, bez beletrystycznego bełkotu, to byłaby interesująca rzecz. Bo koncepcje ma ciekawe ale przedstawił je w beznadziejny, beznadziejnie nużący, sposób. Chociaż z operacyjnej beletrystyki zachwycił mnie pomysł faceta, który przez jakiś czas był stadem gołębi. Gdy powrócił do ludzkiej postaci, tracił równowagę próbując w chwilach stresu rozfrunąć się na wszystkie strony. Chapeau bas.

Accelerando to książka w której ambiwalencja odbioru jest u mnie bardzo silnie spolaryzowana. Z jednej strony stricte literacka wartość na poziomie niewiele przekraczającym zerowy i aspekt konceptualny, może nie wybitny, bo rozwijając go, autor sam się czasem gubi, ale bardzo interesujący.

5/10

Literacko to padaka jakiej dawno nie czytałem.

Poprawność kończy się na poziomie zdania. Żaden zachwyt, żadna ekscytacja, po prostu poprawne zdania z nielicznymi, pomijalnymi wpadkami, które zdarzają się każdemu. Ale wyższe poziomy to nędza.

Fabuła klasy Moda na sukces. Banalna, nudna, nie wciągająca w żadnym stopniu, logicznie nijak się nie zapinająca, z końcową woltą...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Rewelacja. Opisana jako s-f, ale nawet jeżeli ktoś nie lubi gatunku, to i tak warto. Wizjonerska :)
Dzięki Strossowi poznałem Nagrodę Hugo, Lauren Beukes, Paolo Bacigalupiego etc. Generalnie - inspirujący gość.

Rewelacja. Opisana jako s-f, ale nawet jeżeli ktoś nie lubi gatunku, to i tak warto. Wizjonerska :)
Dzięki Strossowi poznałem Nagrodę Hugo, Lauren Beukes, Paolo Bacigalupiego etc. Generalnie - inspirujący gość.

Pokaż mimo to

Dawno się tak dobrze nie bawiłam.
Jeżeli w moim życiu pojawi się jakiś kolejny sierściuch, dam mu na imię Aineko:)

Dawno się tak dobrze nie bawiłam.
Jeżeli w moim życiu pojawi się jakiś kolejny sierściuch, dam mu na imię Aineko:)

Pokaż mimo to

Korespondencja nauk w XXI-wiecznym hard SF przyprawia o zawrót głowy. Informatyka i fizyka, ekonomia i polityka, biologia i chemia. Pamiętajmy, że w science fiction, nawet tym hard, „fiction” też ma swój przyczółek. Gdybyśmy uczeplili się, np. „Solaris” a konkretnie siatki neutrinowej zastępującej atomową, to doszlibyśmy do wniosku, że idea była naówczas równie ryzykowna co te Strossa, a przecież to nie powód, żeby wypchnąć Lema z kanonu SF. Hurraoptymizm jest ciekawą alternatywą dla pesymizmu zwłaszcza SF zimnowojennego. Nawet jeżeli przesadzono w którąś stronę. Paradoksalnie „Ślepowidzenie” skrytykowano za nadanie człowiekowi etykietki „śmiecia” (hurrapesymizm?). Tak źle i tak niedobrze. Zupełnie jakby dało się osiągnąć w jakiś sposób stan idealnej, permanentnej obiektywizacji. Musielibyśmy chyba wyhodować serię czytelników myślących „jednym procesorem”, co jest absolutnie niemożliwe. Ten akapit to mała odpowiedź na wywiad Wawrzyńca Potockiego, który i trafnie, i nietrafnie, stwierdził, że co jest do wszystkiego, to jest do niczego.

Cóż… Podszedłem do „Accelerando” jako typowy human, który jednak lubuję się w SF wszelkiego rodzaju i jest otwarty na nowe pomysły i wyzwania intelektualne. Czy ta książka to faktycznie taka elitarna pozycja dla ludzi o IQ > 140 i wiedzy niezłego naukowca? Nie. Jeżeli, czytelniku, przebrnąłeś kiedyś przez co bardziej kreatywne wynalazki Dukaja, to i tu dasz sobie radę, ale licz się z tym, że książka wymaga sporo czasu do przetrawienia. W niektórych segmentach jest nawet prostsza niż Dukajowe SF, choćby dlatego że Stross nie mnoży tylu neologizmów technologicznych.

Problemem w rozumieniu mankamentów „Accelerando” nie jest żadne tam hipertechniczne słownictwo, które, co prawda, spowalnia nasze czytanie, ale idee i pomysły wystrzelane hurtowo karabinem Schrodingera, które to nie tylko dziurawią uniwersum jak rzeszoto. Nie, to by było zbyt proste. Amunicja pomysłów rozbiła się na atomy i weszła w związki z innymi atomami, a czytelnik dla zrozumienia tego multikosmosu pomysłów i ich WZAJEMNYCH RELACJI musiałby spojrzeć na powieść dosłownie okiem Heisenberga. Przykład: w przeciętnym kryminale, fantasy, soft SF bezproblemowo możemy rzucać przypuszczenia, co będzie dalej, kto zabił, jakie zawijasy fabularne wymyśli autor, a tu (od cz. II-iej) mówimy o postaciach niebiałkowych, zamkniętych w symulacji i wystrzelonych w urządzeniu wielkości termosu w odległy kosmos. Kosmos który zagarnięty został przez hiperekonomię i informatyzację wyższego rzędu, a żeby było trudniej wszystko przesiąknięte jest prawem ekonomicznym i czystą abstrakcją. Tak duża liczba zmiennych niemalże blokuje możliwość snucia czytelniczych przypuszczeń, ja w każdym razie nie miałem pojęcia, jak bohaterowie wydostaną się z problemu X, ponieważ do zbadania samej natury tego problemu należy jako narzędzie badawcze dołączyć cały mechanizm świata Strossa. Toteż moja rada – skupiać się na kontekście, bo analizować każdą pierdółkę w „Accelerando”, to jak uczyć się każdej nazwy geograficznej w „Silmarilionie”. Zresztą ktoś, kto regularnie czyta SF powinien chociaż mniej więcej orientować się, kim jest Schrodinger, czym jest sfera Dysona itd. Dlatego też wątpię, że ktoś rzucił się na tę książkę od „zera”, nigdy nie muskając nawet opuszkami palców science fiction. „Accelerando” ma ode mnie plusa za swoją wartość edukacyjną, bo ktoś, komu faktycznie zechce się googlować każdy wyraz, wyniesie z tej pozycji całkiem sporo.

Największe bolączki tej powieści to szatkowana fabuła, zmienność głównych bohaterów, brak celu nadrzędnego w fabule, dość nieciekawy kontakt z obcymi, sporadyczna nuda, czasami bezsensowna wulgarność bohaterów, człowieczeństwo koliduje trochę z technologią – serio dalej pijemy alkohol, zamiast wywołać odpowiednią reakcję w mózgu? Dalej się kręci dużo wokół seksu, wspomnianego alko i ogólnie potrzeb niższych w piramidzie Maslowa, co jest nieco sprzeczne. Można by się do wielu miałkich rzeczy doczepić, np. ludzie dalej rozmawiają językami naturalnymi, zamiast przesyłać myśli z prędkością światła do umysłów towarzyszy – bardziej wydajna metoda. Tym bardziej, że ludzkie avatary to symulacje. Co jednak sprawiło, że zakończyłem lekturę sto stron przed finałem? Brak socjologii, mamy tu skokowy czas akcji, więc nie widzimy procesów neokulturowych, upadków religii, rozwarstwienia społecznego w pełnej krasie czy szarego dnia z życia jednostki – w każdym razie, widzimy tego za mało. Nowinki techniczne, ale z nieszczególnym przykładem tego, jak zmieniły świat, w gruncie rzeczy nauka jest tu sto razy bardziej eksponowana niż świat ludzi. Właśnie ta proporcja, albo raczej dysproporcja, w połączeniu z nieszczególnie porywającą fabułą sprawiły, że odkładam Strossa na półkę. Chociaż na pewno nie na półkę książek kiepskich, raczej na półkę „nie w moim stylu”.

Na sam koniec - rzeczy warte researchu przed czytaniem:
Prawo Moora, sfera Dysona, open source, prawo Amdahla, paradoks Fermiego, kontekst kontaktu z obcymi za pomocą ciągu liczb pierwszych, „spółka-wydmuszka”, skala Kardaszewa, pulsar, brązowy karzeł.

Korespondencja nauk w XXI-wiecznym hard SF przyprawia o zawrót głowy. Informatyka i fizyka, ekonomia i polityka, biologia i chemia. Pamiętajmy, że w science fiction, nawet tym hard, „fiction” też ma swój przyczółek. Gdybyśmy uczeplili się, np. „Solaris” a konkretnie siatki neutrinowej zastępującej atomową, to doszlibyśmy do wniosku, że idea była naówczas równie ryzykowna co...

więcej

mniej

Pokaż mimo to