Emocje, język.
Czuć stylistykę - taką archaiczną, mocną - dobitną, ciut dekadencką.

Emocje, język.
Czuć stylistykę - taką archaiczną, mocną - dobitną, ciut dekadencką.

Po przeczytaniu świetnej książki Marii Kuncewiczowej „Fantasia alla polacka” o Stanisławie Przybyszewskim miałam ochotę poznać twórczość tego artysty, dzisiaj zapomnianego. Wszelako nie można wyobrazić sobie okresu Młodej Polski jak i europejskiego modernizmu bez Stanisława Przybyszewskiego. Jego życie, jak i twórczość wzbudzały ogromne kontrowersje, głównie z powodu naruszania tabu obyczajowego i prowokacji moralnych. Pisał po polsku i po niemiecku, a jego powieści i eseje tłumaczone na wiele języków, wywierając duży wpływ na literaturę tego okresu w całej Europie. Był jednym z najbardziej znanych w Europie polskich pisarzy. Nie pisał „ku pokrzepieniu serc”, ale wręcz odwrotnie, ukazywał brudy tego świata. Występował przeciw pozytywistycznemu programowi sztuki zaangażowanej społecznie, a więc odwrotnie głosił „sztuka dla sztuki”. Sztuka ma odtworzyć „życie duszy we wszystkich jej przejawach”, a nie służyć jakimkolwiek ideom czy celom społecznym. W swojej twórczości przełamywał tradycyjną konwencję powieści, koncentrując się na analizie psychicznej jednostki, ze szczególnym uwzględnieniem stanów patologicznych i strefy życia seksualnego. W sposób nowatorski posługiwał się monologiem wewnętrznym. Jego postacie są jednostkami słabymi, wątpliwymi moralnie. Takim człowiekiem jest Henryk Bielecki bohater powieści „Mocny człowiek”. Henryk Bielecki niespełniony, marny dziennikarz marzy o sławie, bogactwie i kobietach. Tworzy i wdraża w życie swój plan, który ma mu to zapewnić. Czy jednak jego plan się powiedzie? Temat powieści jest bardzo aktualny. Do czego zdolny jest człowiek, aby osiągnąć sukces i pieniądze. Mimo wartkiej akcji powieści miejscami mrożącej krew, autor przedstawia wewnętrzne rozterki bohatera. Trzeba się jednak przygotować na specyficzny język i prowadzenie narracji w tej modernistycznej powieści. Jednak warto. Ja jej wysłuchałam w znakomitym wykonaniu Czesława Wołłejko w ramach nowego darmowego kanału stworzonego przez Polskie Radio na kanale YouTube - Radiobook. Na pewno sięgnę po inne książki tego autora.

Po przeczytaniu świetnej książki Marii Kuncewiczowej „Fantasia alla polacka” o Stanisławie Przybyszewskim miałam ochotę poznać twórczość tego artysty, dzisiaj zapomnianego. Wszelako nie można wyobrazić sobie okresu Młodej Polski jak i europejskiego modernizmu bez Stanisława Przybyszewskiego. Jego życie, jak i twórczość wzbudzały ogromne kontrowersje, głównie z powodu...

Sądząc po liczbie czytelników, którzy zetknęli się z dość trudną prozą Stanisława Przybyszewskiego, nie jest to zbyt znany i poczytny pisarz. Przyznam, że przeczytana przeze mnie książka jest pierwszą w mojej czytelniczej przygodzie z tym autorem, co nie znaczy, że nie słyszałam o nim.

Książka niełatwa, napisana typowym dla okresu Młodej Polski językiem, poruszająca ważkie problemy moralności, dążenia do kariery po przysłowiowych trupach, aby tylko się wybić, zaistnieć. Główny bohater - Henryk Bielecki jest podrzędnym dziennikarzem, a zżerające go ambicje przewyższają znacznie jego umiejętności i możliwości. Jego wręcz chorą obsesją staje się marzenie o karierze, o sławie, oklaskach, hołdach. Nie ma skrupułów w dążeniu do celu, nie powstrzymują go przed tym wątłe wyrzuty sumienia, bo przecież on jest mocnym człowiekiem, wartym zaistnieć w świecie sztuki.

Nie wiem czy sięgnę jeszcze do prozy tego autora, ale nie żałuję czasu poświęconego na przeczytanie "Mocnego człowieka".

Sądząc po liczbie czytelników, którzy zetknęli się z dość trudną prozą Stanisława Przybyszewskiego, nie jest to zbyt znany i poczytny pisarz. Przyznam, że przeczytana przeze mnie książka jest pierwszą w mojej czytelniczej przygodzie z tym autorem, co nie znaczy, że nie słyszałam o nim.

Książka niełatwa, napisana typowym dla okresu Młodej Polski językiem, poruszająca ważkie...

Niepowetowana to strata dla młodych, że nikt ich nie naucza o Przybyszewskim, Irzykowskim, Chwistku, nie mówiąc już o Brzozowskim. Szczęśliwie oferty wydawnictw internetowych starają się zaspokoić potrzeby ambitnych. I tak, omawianą książkę kupiłem na Publio za 4,05 zł, czyli prawie za darmo.
Inspiracją książki jest problem nurtujący całe literackie towarzystwo, który poznajemy z wypowiedzi plującego krwią, niespełnionego pisarza: /str.8-9/

"..Bohaterem jest człowiek, którego ambicya pożera, chłonie go, na żużel spala — on chciałby być też wielkim człowiekiem, sławą, a tu ani w ząb. Nic stworzyć nie może — a pół życia oddałby za jedną chwilę, kiedy go przed rampę wywołają, gdy kawiarnia nagle umilknie, gdy on do niej wchodzi. Całe życie oddałby za ten dreszcz milutki, łechcący, gdy po całej sali przebiega cichy szept: »To on — to on! nasz! nasz!« Ha, ha, ha!"

Do czego posuwa się jego przyjaciel i rywal in spe, nie mogę zdradzić, by nie popsuć Państwu lektury. Pozostaje mnie tylko przypomnieć odwieczne retoryczne pytanie: czy cel uświęca środki?
Książka została wydana w 1912 roku i nie odniosła sukcesu, ze względu na złą opinię jaka cieszył się autor. Pijak, dziwkarz, dzieciorób, skandalista, przedstawiciel niemieckiej i polskiej cyganerii, nieustannie zabiegający o finansowe wsparcie, nie mógl liczyć na pozytywne przyjęcie książki, w dodatku opisującej brudny świat literackiej bohemy. Dopiero ekranizacja w 1929 r. spopularyzowała omawiany thriller.
Poza warstwą fabularną, mrożącą krew w żyłach, Przybyszewski przemyca swoje egzystencjalne rozterki poniższego typu: /str.40/
"Dojrzeć do śmierci! Ile mocy na to potrzeba, by te straszne kajdany życia, którymi człowieka Bóg czy też Szatan spętał, rozerwać i życie kopnąć, jak coś nieczystego, niechlujnego, co duszę plugawi..."
GWARANTUJĘ, ŻE KTO SIĘGNIE PO OMAWIANĄ KSIĄŻKĘ, BĘDZIE ZACHWYCONY.

Niepowetowana to strata dla młodych, że nikt ich nie naucza o Przybyszewskim, Irzykowskim, Chwistku, nie mówiąc już o Brzozowskim. Szczęśliwie oferty wydawnictw internetowych starają się zaspokoić potrzeby ambitnych. I tak, omawianą książkę kupiłem na Publio za 4,05 zł, czyli prawie za darmo.
Inspiracją książki jest problem ...