Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Zawiesiłam niewiarę; dopóki czytałam było dobrze, a momentami nawet świetnie. "Filary Ziemi" to dziwna książka. Idealna tak długo, jak długo nie myśli się nad treścią, dobra do tramwaju i pociągu (pomijając format), niezła wtedy, gdy ma się za dużo na głowie. Niestety, po przeczytaniu przychodzi refleksja. Wtedy człowiek odkrywa, że chyba dał się wrobić. No, ale po kolei.
Nie jestem znawcą średniowiecza i nie mam żadnych kwalifikacji, aby wypowiadać się na temat warstwy historycznej. Nie zmienia to faktu, że sporo rzeczy mi nie gra. Nie gra mi, dla przykładu, pomysł budowania gotyckiej katedry w XII wieku. Nie gra mi średniowieczny kmiotek, który wie, czym są truskawki. Nie gra mi psychologia postaci - do bólu współczesnych, myślących niemalże tak, jak człowiek XX wieku, ewidentnie wciśniętych w za duży historyczny kostium. Wiem, że pisanie w sposób wiarygodny o ludziach średniowiecza nie jest łatwe, ale skoro Sigrid Undset udało się z "Krystyną..." to znaczy, że można. Szkoda, że Ken Follet nie mógł.
Kolejnym poważnym minusem jest schematyczność. Znaczna część tej monumentalnej powieści opiera się na maglowaniu podobnego modelu akcji. Dobrzy bohaterowie mają plan. Zaczynają budowę katedry/rozkręcanie biznesu/naprawianie świata. Wszystko jest pięknie, interes kwitnie, budowniczy pracują, Kingsbridge mlekiem i miodem płynie. I wtem! Pojawiają się Ci Źli, których życiową misją jest psucie planów głównych bohaterów. Ich motywację bywają różne: pozwolę sobie dodać, że czasem są wiarygodne, a czasem źli są źli, bo ktoś musi być zły. W każdym razie, autor dwoi się i troi, wymyślając rozmaite przeszkody. Gdy sytuacja wygląda na beznadziejną, pojawia się nagła odsiecz/pomoc z niespodziewanego źródła/chłopak obnoszący cudowną figurę/cokolwiek, co w ostatniej chwili ratuje akcję. Jasne, czasem zdarza się to po pewnym czasie, ale generalnie w końcu się zdarza. Przez jakiś czas wszystko znowu jest dobrze, nasi bohaterowie mają plan, ale licho nie śpi...
Następny minus jest najpoważniejszy, a imię jego Aliena.
Matko, czego ta dziewczyna nie potrafi. Piękna jak księżniczka, dumna jak paw, odważna jak lew, wykształcona lepiej od księży, krynica talentów, w zależności od sytuacji albo filar społeczności, albo nieustraszona, nieustępliwa bohaterka, obsesyjna miłość trzech istotnych postaci. Oczywiście, że autor mocno jej dokopuje, ale to standard w tej książce - każdy obrywa. Alienie dostaje się najmocniej, lecz jednocześnie jest wyidealizowana jak nikt inny. Najgorsze zaś, że wszystkie pozostałe kobiety (nie licząc jednej Ellen) stanowią bezbarwne, miałkie tło dla tej wonder woman. Wbrew intencjom autora, nie polubiłam Alieny. Wręcz przeciwnie, irytowała mnie potwornie za każdym razem, gdy tylko się pojawiała. Było to o tyle problematyczne, że pojawiała się często, a książka liczy sobie prawie tysiąc stron.
Dobra, a co w tym wszystkim jest najlepsze? Mimo tej litanii minusów mogę spokojnie polecić "Filary Ziemi". Nieścisłości historyczne, mielizny fabularne i płytka psychologia postaci nie przeszkadzają tej książce być nieźle napisanym czytadłem. Wady dostrzega się dopiero po skończeniu lektury. Ken Follet potrafi wciągnąć w kreowany przez siebie świat. Nie chcę wypowiadać się o jego talencie po tej jednej powieści, ale wydaje mi się, że bardzo sprawny z niego rzemieślnik. "Filary Ziemi" to niezła książka. Jedna z tych, o których pewnie szybko zapomnę, ale których czytanie sprawiło mi zwyczajną, pozbawioną głębszej refleksji przyjemność. To nie jest wielka literatura, ale nie wszystko musi być wielką literaturą. Mimo wszystko nabrałam ochoty na inne książki tego autora.

Zawiesiłam niewiarę; dopóki czytałam było dobrze, a momentami nawet świetnie. "Filary Ziemi" to dziwna książka. Idealna tak długo, jak długo nie myśli się nad treścią, dobra do tramwaju i pociągu (pomijając format), niezła wtedy, gdy ma się za dużo na głowie. Niestety, po przeczytaniu przychodzi refleksja. Wtedy człowiek odkrywa, że chyba dał się wrobić. No, ale po...

Niby Oświecenie, ale upiory trzymają się mocno. Z korzyścią dla czytelnika, bo ciężko zapomnieć mistyczną atmosferę gór Sierra Morena. Pisanie o arcydziele nigdy nie jest łatwe - zwłaszcza gdy samemu dołącza się do zachwyconego chóru. Cóż można dodać? Szkatułkowa kompozycja zachwyca kunsztem, bohaterowie są wyraziści, a kolejne historie pochłaniają człowieka bez reszty.
"Rękopis..." zadowoli zarówno miłośników powieści awanturniczej, jak i tych, którzy lubią bawić się w poszukiwanie najgłębiej ukrytych odniesień kulturalno - historycznych. To niesamowita mozaika, na którą składają się opowieści grozy, chrześcijańskie legendy, tragiczne romanse, honorowe pojedynki, niebezpieczne podróże, humor i groza, ale przede wszystkim mnóstwo książek w jednej książce. Bardziej niż wyobraźnia Potockiego zdumiewa mnie fakt, że nie zginął w tej fabule. "Rękopis..." jest spójny, doskonale napisany i z pewnością wart polecenia. Niniejszym polecam. Jeszcze do niej wrócę.

Niby Oświecenie, ale upiory trzymają się mocno. Z korzyścią dla czytelnika, bo ciężko zapomnieć mistyczną atmosferę gór Sierra Morena. Pisanie o arcydziele nigdy nie jest łatwe - zwłaszcza gdy samemu dołącza się do zachwyconego chóru. Cóż można dodać? Szkatułkowa kompozycja zachwyca kunsztem, bohaterowie są wyraziści, a kolejne historie pochłaniają człowieka bez reszty....

Smutne trochę, że autora "Twierdzy" zna się głównie z "Małego Księcia".
Nie powiem, sympatyczna historia. Ładne fragmenty z Lisem, dobre zakończenie, kilka niezłych scen.
A w międzyczasie sporo banału, trochę irytujących narzekań na pozbawionych wyobraźni dorosłych (zdaję sobie sprawę, że to hiperbola, ale hiperbola wyjątkowo do mnie nietrafiająca) i relacja z Różą, absolutny koszmar.
Myślę, że gdyby nie sprzedawano nam tej książki jako arcydzieła, potraktowałabym ją łaskawiej. Możliwe, że jestem pozbawionym duszy dorosłym, który za często słyszał, że gwiazdy świecą po to, aby każdy mógł odnaleźć swoją (przepraszam, ale to naprawdę trąci kiczem). Może w mojej wyobraźni nie mieści się wąż boa pożerający duże zwierzę (bo za wiele miejsca zajmują światy wykreowane przez Gaimana, Tolkiena i Le Guin). Możliwe, że wszystkie te "mądre cytaty" widziałam zbyt wiele razy, albo przemaglowało je w swoich książkach zbyt wielu autorów. Nie zrozumcie mnie źle, to niezła lektura dla gimnazjum - i właściwie tyle dobrego mogę o tej książce powiedzieć.

Smutne trochę, że autora "Twierdzy" zna się głównie z "Małego Księcia".
Nie powiem, sympatyczna historia. Ładne fragmenty z Lisem, dobre zakończenie, kilka niezłych scen.
A w międzyczasie sporo banału, trochę irytujących narzekań na pozbawionych wyobraźni dorosłych (zdaję sobie sprawę, że to hiperbola, ale hiperbola wyjątkowo do mnie nietrafiająca) i relacja z Różą,...